توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟

nft توکم غیر مثلی

توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ کاربرد‌های Non-fungible token‌‌ ها چیست؟

nft توکم غیر مثلی

تصور کنید که یک اسکناس 10 هزار تومانی در اختیار دارید. ارزش اسکناس 10 هزار تومانی که دست شما است با سایر 10 هزار تومانی‌های موجود در اختیار دیگران هیچ تفاوتی ندارد. به راحتی می‌توانید این اسکناس را با بقیه معاوضه کنید و همان میزان قدرت خرید را در اختیار داشته باشید. اما آیا خانه شما با تمام وسایل توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ و لوازمی که در آن دارید، با خانه دیگران همسان است؟ شاید ارزش خانه شما با خانه دیگری برابر باشد؛ اما تحت هیچ شرایطی خانه شما همان مشخصات و ویژگی‌های خانه دیگری را ندارد. توکن غیرمثلی یا NFT در بازار ارزهای دیجیتال به نوعی همین مفهوم را تداعی می‌کند. بیت کوین به عنوان یک توکن مثلی در بازار شناخته می‌شود. چراکه هر کدام از بیت کوین‌ها با یکدیگر قابلیت معاوضه دارند. اما توکن‌های غیرمثلی ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که آن‌ها را از دیگر توکن‌ها متمایز می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید تا بحث و بررسی در این زمینه بپردازیم.

توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟

Non Fungible Token یا توکن غیر قابل معاوضه یک مفهوم بسیار مهم و پرکاربرد در بازار رمزارزها است که اگر سابقه فعالیت در این بازار را داشته باشید، قطعاً با آن آشنا هستید. اگر بخواهیم در یک جمله بگوییم NFT چیست، باید این طور بیان کنیم که یک دارایی دیجیتال است که از ویژگی‌های انحصاری برخوردار بوده و هیچ دارایی دیجیتال مشابهی با آن در بازار وجود ندارد.

توکن‌های غیر قابل معاوضه روی بلاک‌چین تعریف می‌شوند. مالکیت این توکن‌ها با سایر توکن‌ها هیچ‌گونه تفاوتی ندارد. در واقع افراد برای ذخیره این توکن‌ها باید آن‌ها را روی کیف پول دیجیتال خود ذخیره کنند. فرآیند خرید و فروش توکن غیر مثلی نیز دقیقاً مانند سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم است.

ویژگی‌های توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟

در ادامه بحث توکن NFT چیست، باید در خصوص ویژگی‌های این توکن‌ها نکاتی را مورد بررسی قرار دهیم. واقعیت این است که این توکن‌ها بسیاری از ویژگی‌های سایر ارزهای دیجیتال را دارند؛ آنچه این توکن‌ها را از دیگران متمایز می‌کند، سه ویژگی اختصاصی است که عبارت‌اند از:

1. منحصربه فرد بودن

همان‌طور که در تعریف NFT چیست اشاره کردیم، این توکن‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند که مشابه آن را در هیچ‌یک از توکن‌های دیگر موجود در بازار نمی‌توان یافت.

2. عرضه محدود

توکن‌های غیر مثلی در بازار به طور محدود عرضه می‌شوند. توسعه‌دهندگان NFT ها علی‌رغم اینکه می‌توانند تعداد بسیاری از این توکن‌ها را به بازار عرضه کنند، ترجیح می‌دهند تا تعداد محدودی از توکن‌های غیر قابل معاوضه در بازار وجود داشته باشد. این ویژگی مهم می‌تواند ارزشمندی این توکن‌ها در بلندمدت تضمین کند.

3. غیر قابل تقسیم بودن

وقتی قصد خرید یک ارز دیجیتال مانند اتریوم یا بیت کوین را دارید، هیچ نیازی به خرید توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ یک سکه کامل وجود ندارد. بلکه بسته به میزان سرمایه‌ای که در نظر دارید، می‌توانید درصدی از یک سکه را خریداری کنید. اما در خصوص توکن‌های غیر قابل معاوضه این امکان وجود ندارد و هرگاه قصد خرید و فروش آن‌ها را دارید، باید یک واحد کامل را مبادله کنید.

ویژگی‌های مثبت توکن غیرمثلی چیست؟

در ادامه بحث توکن NFT چیست، باید به بررسی مزایای استفاده از این توکن بپردازیم. شاید این سوال برای شما به وجود آمده باشد که این توکن‌ها چه مزیتی رقابتی در مقایسه با سایر ارزهای موجود در بازار دارند. این سؤال بسیار مهمی است که باید به طور دقیق مشخص شود که توکن غیر مثلی به چه دردی می‌خورد؟ برای روشن این مسئله می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:

1. امکان اعمال مالکیت فردی در بستر بلاک‌چین

در دنیای مبتنی بر اینترنت امروز، ما در فضای مجازی فعالیت‌های زیادی داریم که گمان می‌کنیم تحت مالکیت ما اداره می‌شوند. مثلاً فرض توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ کنید که بسیاری از ما امروز در یک پیام‌رسان یا شبکه اجتماعی دارای اکانت هستیم. این اکانت به نام ما است و فعالیت‌هایی که در آن انجام می‌دهیم، ذیل هویت ما انجام می‌شود. اما آیا واقعاً این اکانت‌ها در تصاحب ما هستند یا شرکت‌های ارائه دهنده خدمات شبکه‌های اجتماعی هر زمان که بخواهند می‌توانند کنترل حساب ما را در دست بگیرند؟‌

پاسخ روشن است؛ مالکیت این صفحات مجازی تماماً در اختیار ما نیست. اما با تعریف توکن غیر توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ قابل معاوضه در بستر فناوری بلاک‌چین این امکان ایجاد شده است که افراد یک دارایی را به طور کامل تحت اختیار خود در بیاورند و اصطلاحاً مالک واقعی آن باشند. این یک موهبت بسیار بزرگ در عصر دیجیتال به شمار می‌رود.

2. فراهم بودن امکان خرید و فروش توکن غیرمثلی

این توکن‌ها با وجود اینکه تحت مالکیت حقیقی دارندگان آن قرار دارند، اما قابل معامله هستند و خیلی راحت می‌توان آن‌ها را با دیگران معامله کرد؛ بنابراین نباید به اشتباه تصور شود که وقتی کسی مالک یک توکن غیر مثلی می‌شود، برای همیشه باید آن را با خود داشته باشد.

3. غیر قابل تخریب بودن توکن NFT

وقتی یک توکن غیر مثلی در بازار ایجاد می‌شود، به هیچ عنوان قابل حذف شدن نیست. تغییرات متنوعی بنا به خواست و اراده مالک ممکن است روی آن‌ها ایجاد شود؛ اما تحت هیچ شرایطی برای همیشه در بازار حذف نمی‌شوند.

مهم‌ترین کاربردهای توکن غیرمثلی

تا اینجای بحث توکن NFT چیست، با تعریف و مزایای این دسته از توکن‌ها آشنا شدیم. در این قسمت وقت آن رسیده است که به بررسی کاربردهای آن‌ها در عمل بپردازیم. برخی از مهم‌ترین حوزه‌های کاربردی این دسته از توکن‌ها عبارت‌اند از:

1. امکان رعایت حقوق کپی رایت در فضای مجازی

وقتی پای اینترنت به دنیای امروز باز شد، مسئله کپی رایت و رعایت حق نشر به یک بحران جدی تبدیل شد. با وجود اینکه قوانین متعددی در کشورهای مختلف و در سطح بین‌المللی برای حراست از حق ناشران آثار مختلف وضع شده است، اما در عمل سرقت این آثار در کوتاه‌ترین زمان و به راحت‌ترین شکل ممکن در این بازار انجام می‌شد. توکن‌های غیر مثلی این امکان را ایجاد کرده‌اند که آثار مختلف در قالب آن‌ها عرضه شوند و به این ترتیب مسئله حراست از مالکیت معنوی روی آثار هنری مختلف تا حد زیادی برآورده می‌شود.

2. کلکسیون‌داری

افراد کلکسیونر از دنیای حقیقی وارد فضای مجازی نیز شده‌اند و در حال حاضر عده‌ای هستند که مشغول جمع‌آوری دارایی‌های دیجیتال در قالب کلکسیون هستند. به کمک NFT ها خیلی راحت‌تر از قبل می‌توان از این دارایی‌ها نگهداری کرد.

3. توکن غیرمثلی و صنعت گیمینگ

سال‌های این مسئله در ذهن تولیدکنندگان بازی‌های کامپیوتری بود که بتوانند آیتم‌های اختصاصی برای گیمرها ایجاد کنند و به این ترتیب هم میزان جذابیت بازی‌ها را افزایش دهند و هم پول بیشتری به جیب بزنند. فناوری بلاک‌چین این مهم را محقق کرد. در حال حاضر تعداد زیادی بازی کامپیوتری مبتنی بر بلاک‌چین طراحی شده است که به کمک توکن‌های غیر مثلی آیتم‌ها یا امکانات داخل آن‌ها شخصی‌سازی می‌شوند.

4. خرید و فروش دامنه‌های اینترنتی

در ادامه بحث ویژگی NFT چیست، به بحث از دامنه‌های اینترنتی وب‌سایت‌ها می‌رسیم. در حال حاضر وقتی شما از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات دامنه اینترنتی، یک دامنه را تهیه می‌کنید، مالک آن نیستید و کنترل دامنه در اختیار شرکت ارائه دهنده خدمات قرار دارد. در حال حاضر Ethereum Name Service دامنه .ETH را ارائه می‌دهد که به کمک توکن غیر قابل معاوضه به صورت کامل به شخص خریدار واگذار می‌شود و مالکیت آن را در اختیار می‌گیرد.

پروژه‌های مطرح توکن غیرمثلی در بازار رمزارزها

وقتی به کاربردهای توکن غیر مثلی نگاه می‌اندازیم، متوجه می‌شویم که دامنه این کاربردها در آینده احتمالاً خیلی گسترده‌تر از آن چیزی شود که در حال حاضر وجود دارد. با این وجود در شرایط حاضر نیز پروژه‌های مطرحی در بازار رمزارزها مبتنی NFT پایه‌گذاری شده‌اند که جا دارد در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره کنیم.

1. پروژه بازی کریپتوکیتیز

یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین بازی‌های کریپتویی است که در قالب آن گیمرها به خرید و فروش گربه‌های خاص می‌پردازند. در جریان بازی نیز با پرورش گربه‌ها امکان فروش آن‌ها با ارزش بالاتر را خواهند داشت. محیط بازی کریپتو کیتیز کاملا ساده است.

دیسنترالند یک بازی است. بازی که در آن شما می‌توانید به توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ خرید و فروش املاک و مستغلات بپردازید. در بستر بازی تعدادی قطعه زمین گنجانده شده است که با استفاده از توکن بومی پروژه یعنی ارز لند (LAND) شناسنامه دار شده است. برای خرید و فروش این زمین‌ها باید از طریق ارز دیجیتال دیسنترالند یعنی مانا (MANA) اقدام به خرید توکن لند کنید. توکن‌های لند از نوع NFT یا غیرمثلی هستند. بنابراین مالکیت فردی در فضای این بازی به واسطه توکن‌ها تثبیت می‌شود.

1. پلتفرم سوپرریر (SuperRare)

پروژه سوپرریر برای خرید و فروش آثار هنری با حفظ حقوق صاحب اثر در بستر فضای مجازی راه‌اندازی شده است. به کمک این پروژه بسیاری از هنرمندان و صاحبان کلکسیون می‌توانند فعالیت خود را در محیطی امن با استفاده از توکن‌های غیرمثلی انجام دهند.

روش راه‌اندازی توکن‌های NFT

بلاک‌چین اتریوم به عنوان اصلی‌ترین میزبان NFT ها تلقی می‌شود. توسعه‌دهندگان این بلاک‌چین، چندین استاندارد را برای تعریف توکن‌های غیر مثلی در نظر گرفته‌اند. شاید این سؤال برای شما ایجاد توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ شده باشد که روش ساخت NFT چیست؟ لازم است توجه داشته باشید که در بلاک‌چین اتریوم دو استاندارد زیر به عنوان دستورالعمل ساخت توکن غیر قابل معاوضه به شمار می‌روند.

1. استاندارد ERC 1155

این استاندارد برای ایجاد توکن‌های نیمه مثلی کاربرد دارند. فرض کنید در یک بازی شما می‌خواهید از یک اسلحه خاص صرفاً 100 مورد ساخته شود و در اختیار گیمرها قرار بگیرد. در این حالت این استاندارد به کمک شما می‌آید.

2. استاندارد ERC 721

به کمک این استاندارد هر توکن صرفاً به یک نشانی خاص اختصاص پیدا می‌کند و این در واقع همان توکن غیر مثلی است. در کد مربوط به این استاندارد، قابلیت خرید و فروش توکن‌ها لحاظ می‌شود.

آینده روشن پیش روی توکن‌های NFT

در طول چهار سال گذشته که توکن‌های NFT ابداع شده‌اند، شاهد فراز و نشیب زیادی در خصوص این ارزهای دیجیتال هستیم. در ابتدا مسئله نقدشوندگی آن‌ها با مشکل روبه‌رو بود اما در حال حاضر این مسئله برطرف شده است. به عنوان مثال اخیرا خبری منتشر شد که یک قطعه زمین در بازی دیسنترالند به ارزش بیش از 900 هزار دلار به فروش رسیده است. این رقم به خوبی نشان‌دهنده آن است که بازار توکن‌های غیرمثلی از کجا به کجا رسیده است. اما روی هم رفته به نظر می‌رسد که مسیر پیشرفت درازی پیش روی توکن‌های NFT قرار دارد.

بد نیست که در این قسمت به موضوع متاورس هم اشاره مختصری داشته باشیم. متاورس یک مگا پروژه برای ایجاد محیط‌های مجازی است که از قضا همیشه آنلاین و فعال هستند. افراد با استفاده از وسایل و تجهیزات واقعیت افزوده می‌توانند پای به این دنیاها بگذارند و از این طریق با افراد و اشیای دیگر به تعامل بپردازند. حوزه گستره Metaverse نیز به هیچ عنوان محدود به بخش خاصی نمی‌شود. طبیعی است که تمام جنبه‌های زندگی از روابط فردی و اجتماعی تا کسب‌وکارها به طور جدی تحت تأثیر این محیط‌های مجازی و فعال قرار خواهند گرفت.

خبرهای زیادی پیرامون دنیای مجازی متاورس در این روزها در حال منتشر شدن است. زاکربرگ مالک فیسبوک نیز به عنوان یکی از چهره‌های مطرح و پیشرو در این زمینه به شمار می‌رود. نکته مهم این است که مسئله مالکیت فردی در دنیای مجازی متاورس کاملا مبتنی بر توکن غیرمثلی تعریف شده است. بنابراین اگر شاهد تحقق متاورس در مقیاس وسیع باشیم، توکن‌های NFT نیز رشد بسیار خوبی را تجربه خواهند کرد.

کلام پایانی

تا اینجا سعی کردیم به طور خلاصه بررسی کنیم که توکن غیرمثلی یا NFT چیست و چه کاربردهایی در بازار ارزهای دیجیتال دارد. واقعیت این است که این دسته از توکن‌ها در سال 2017 برای نخستین بار در بازار معرفی شدند. در ابتدا تردیدهایی پیرامون این دسته از توکن‌ها وجود داشت؛ اما خیلی زود پروژه‌های NFT موفق شدند که مسیر خود را به سمت موفقیت هموار کنند. در این بین سهم موفقیت پروژه‌های بازی مبتنی بر توکن‌های غیرمثلی بیشتر است. به دلیل امکان کسب درآمد در قالب این بازی‌ها استقبال بیشتری نیز از آن‌ها صورت گرفته است.

در ماه‌های اخیر و با جدی‌تری شدن بحث متاورس، توکن‌های NFT که به عنوان پایه و اساس این دنیای مجازی به شمار می‌روند، رشد قابل قبولی را تجربه کرده‌اند. به نظر می‌رسد که آینده از آن توکن غیرمثلی یا NFT است و باید منتظر شنیدن خبرهای مثبت بیشتری پیرامون آن‌ها باشیم.

توکن غیرمثلی یا توکن NFT چیست و چه کاربردهایی دارد؟

این روزها توکن غیرقابل تعویض یا توکن غیرمثلی (NFT) یکی از پرطرفدارترین عنوان‌های مربوط به حوزه ارز‌های دیجیتال است که در سال 2021 به اوج شهرت خود رسید. توکن غیر قابل تعویض (NFT)، نوعی توکن مانند توکن‌های موجود در بازار رمزارزها است ولی تفاوت‌های بنیادی مهمی با آن دارد! توکن NFT نقش پررنگی در بسیاری از پروژه‌های فعال در حوزه ارزهای دیجیتال ایفا می‌کند و بی‌شک یکی از مهم‌ترین عناصر اکوسیستم تکنولوژی بلاکچین (BlockChain) و کریپتوکارنسی (CryptoCurrency)، همین توکن های غیرمثلی هستند.

در این مقاله قصد داریم که بیشتر درباره توکن‌‌های NFT و کاربرد‌های آنها صحبت کنیم و به بررسی دقیق مفهوم این توکن‌ها بپردازیم. اگر علاقه‌مند به افزایش اطلاعات خود در این حوزه هستید، به هیچ وجه این مقاله را از دست ندهید!

بررسی مفهوم توکن‌ غیرمثلی و کاربرد آن

دنیای ما در آستانه انقلابی عظیم است؛ انقلابی که از آن با عنوان انقلاب دیجیتال یاد می‌شود! تکنولوژی‌های نوظهوری مانند بلاکچین و متاورس (Metaverse) قرار است زندگی انسان‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. همان‌طور که مشخص است، یکی از نیاز‌های انسان‌ها در دنیای دیجیتالی آینده که با نام متاورس شناخته می‌شود، دارا بودن حق مالکیت بر اموال و دارایی‌های خود است.

در دنیای مجازی آینده، دیگر نمی‌توان قوانین و ابزار‌هایی که امروزه به کار برده می‌شوند را به کار برد! بعضی از مفاهیم کمی تغییر خواهند کرد، بعضی از آنها تغییری نمی‌کنند و بسیاری از مفاهیم، شغل‌ها و فعالیت‌های دنیای فیزیکی امروزی نیز ممکن است در دنیای دیجیتالی آینده، دیگر معنایی نداشته باشند! مفهوم مالکیت، از آن دسته مفاهیمی است که باید دست‌خوش تغییر شود؛ البته نه فقط از لحاظ مفهومی، بلکه از منظر نحوه کاربرد! برای مثال در دنیای دیجیتالی، دیگر قرار نیست که افراد برای انتقال مالکیت یک وسیله مانند خودرو، به دفاتر وکالت مراجعه کنند و از یک شخص ثالث برای انتقال مالکیت کمک بگیرند و همچنین قرار نیست که این انتقال مالکیت‌ها در اکوسیستمی متمرکز ثبت و ذخیره‌سازی شوند.

در اینجا و قبل از شروع بحث اصلی خود، باید به تفاوت بین توکن غیرمثلی (NFT) و توکن‌های معمول اشاره‌ای بکنیم. توکن‌های غیرمثلی یا غیرقابل تعویض، همان‌طور که از نامشان برمی‌آید، قابل تعویض نیستند. برای مثال شما یک بیت کوین را می‌توانید با یک بیت کوین دیگر معامله یا معاوضه کنید ولی شما نمی‌توانید یک توکن NFT را با یک توکن NFT دیگر معامله یا معاوضه کنید. دلیل این مسئله ارزش منحصربه‌فرد یک توکن NFT است. برای مثال آیا شما می‌توانید توکن یک تابلوی نقاشی را با یک تابلوی نقاشی دیگر معاوضه کنید؟ هر دوی آنها تابلوی نقاشی هستند، پس چرا نمی‌شود آنها را با هم تعویض کرد؟ این در حالی است که شما می‌توانید یک اسکناس 100 دلاری را با یک اسکناس 100 دلاری دیگر معاوضه کنید؛ چراکه آن دو از لحاظ ارزش هیچ فرقی با هم ندارند.

اینجا دقیقاً همان نقطه‌ای است که توکن غیرقابل تعویض وارد عمل می‌شود و کاربرد‌های بسیار هیجان‌انگیز خود را به ما نشان می‌دهد. همان‌طور که تاکنون متوجه شده‌اید، از توکن های NFT برای نشان دادن مالکیت یک دارایی شخصی استفاده می‌شود.

توکن های غیرمثلی کاربرد زیادی دارند و این کاربرد در حوزه‌های مربوط به دنیای متاورس و همچنین بازی‌های متاورسی یا همان بازی‌های بلاکچینی بیشتر دیده می‌شود! برای مثال در بازی‌های بلاکچینی که مفهوم مالکیت و مفهوم کسب درآمد (Play To Earn) از بازی کردن را جا انداخته‌اند، برای نشان‌ دادن مالکیت از همین توکن‌های NFT استفاده می‌شود. از این دست بازی‌های بلاک‌چینی می‌توان به بازی‌های دیسنترالند (Decentraland)، League Of Kingdoms و سندباکس (SandBox) اشاره کرد. در حال حاضر ده‌ها بازی بلاک‌چینی فعال در سبک‌های مختلف وجود دارد. ما در اینجا فقط به 3 مورد از محبوب‌ترین آنها اشاره کردیم.

مثلاً در بازی سندباکس که یک بازی بسیار محبوب است، شما می‌توانید اقدام به خرید زمین‌هایی (Land) مجازی کنید و مالیکت آن زمین مجازی نیز با یک توکن غیرمثلی به شما داده می‌شود. پس از آن شما می‌توانید در آن زمین اقدام به ساخت خانه، مغازه، شهربازی یا هر آنچه که می‌خواهید بکنید. جالب است اگر بدانید هم‌اکنون عده‌ای در این بازی و با ساخت مغازه، مثلاً فروش لباس، در حال کسب درآمد هستند!

یکی از مسائل دیگری که در رابطه با توکن‌های غیرقابل تعویض وجود دارد این است که این توکن‌ها را نمی‌توان به واحد‌های کوچک‌تر تقسیم کرد! این در حالی است که مثلاً بیت کوین را به واحدهای کوچک‌تری به نام ساتوشی تقسیم کرده‌اند!

همچنین این توکن‌ها بر بستر بلاک‌چین ‌های مختلف ساخته شده‌اند و هر گونه انتقال مالکیت با استفاده از این توکن‌ها، بر بستر بلاکچین ثبت خواهد شد. چیزی هم که در شبکه بلاک‌چین ثبت شود، قابل تغییر یا پاک شدن نیست و همه مردم نیز به اطلاعات توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ مربوط به آن انتقال مالکیت دسترسی دارند. بنابراین احتمال تقلب و فساد‌های مالی و کلاهبرداری در این روش نزدیک به صفر است.

چرا NFT ها اهمیت بالایی دارند؟

توکن های غیرمثلی به دلیل انقلابی که در فضای گیمینگ ایجاد کرده‌اند، محبوبیت بسیاری دارند. بنا بر گزارشات اعلامی، از سال 2017 تاکنون در مجموع حدود 16 میلیارد دلار در حوزه توکن های غیرمثلی هزینه شده است.

به لطف تکنولوژی بلاکچین و توکن‌ های غیرمثلی، از این پس بازیکنان و گیمر‌ها می‌توانند مالکان واقعی آیتم‌های درون بازی باشند. قرار نیست که بازی‌های دیجیتالی مانند گذشته فقط باعث سرگرمی شود، بلکه قرار است مفهوم جدیدی تحت عنوان Play To Earn (بازی برای کسب درآمد) نیز به بازی‌ها اضافه شود!

اگر قرار باشد مثالی از همکاری منحصربه‌فرد دو تکنولوژی بلاکچین و NFT بزنیم، بازی‌های دیسنترالند (Decentraland) و سندباکس (SandBox) بهترین مثال‌های ما خواهند بود. این دو بازی در حال حاضر پرچم‌دار بازی‌های بلاکچینی و سبک جدید هستند که کاربران بسیار زیادی دارند. زمین‌های درون این بازی‌ها در بعضی موارد بالای 100 هزار دلار معامله شده است!

چرا توکن های NFT ارزشمند هستند؟

مثل همیشه این عرضه و تقاضا است که تعیین‌کننده قیمت و ارزش یک دارایی است. درباره توکن‌های غیرمثلی نیز این مسئله صدق می‌کند که افزایش تقاضا برای این نوع توکن‌ها، باعث افزایش ارزش آنها شده است.

همچنین جدا از بحث عرضه و تقاضا، بعضی از توکن‌های غیرمثلی می‌توانند باعث سوددهی به صاحب خود شوند. برای مثال در بازی‌هایی مانند دیسنترالند، افرادی هستند که زمین‌های خود در بازی را اجاره می‌دهند و از آن به صورت ماهانه درآمد دارند.

بسیاری از سرمایه‌گذاران هم که دید بهتری نسبت به مسائل دارند، اقدام به خرید زمین‌های متاورسی کرده‌اند و از آنجا که مالکیت این زمین‌ها با استفاده از توکن های غیرمثلی به افراد داده می‌شود، کاربرد و ارزش این تکنولوژی روز‌به‌روز بالاتر می‌رود.

بعضی از توکن های غیرمثلی با قیمت‌هایی فضایی به فروش می‌رسند! مثلاً یک توکن غیرمثلی به نام Dragon the CryptoKitty با قیمت 600 اتریوم به فروش رسیده است! این توکن غیرقابل تعویض مربوط به یک بازی بلاکچینی بر بستر اتریوم است. در یک بازی بلاکچینی دیگر به نام NBA Topshot نیز یک کارت کلکسیونی از یک بازیکن بسکتبال به نام لبرون جیمز (LeBron James) به قیمت 100 هزار دلار فروخته شده است.

سخن پایانی

بدون شک تکنولوژی NFT یکی از پرطرفدارترین و پرکاربردترین تکنولوژی‌های معرفی‌شده در چند سال اخیر است! این تکنولوژی کاربرد‌های زیادی در بین بازیکنان بازی‌های بلاکچینی دارد و کاربرد آن در آینده و در صورت افزایش استقبال مردم از دنیای متاورس، بیشتر نیز می‌شود!

سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مربوط به این تکنولوژی می‌تواند یک سرمایه‌گذاری مناسب به حساب بیاید. البته باید به این موضوع هم توجه داشت که ریسک این سرمایه‌گذاری بسیار بالا است.

توکن غیرمثلی یا ان اف تی

توکن NFT که از آن با عناوینی همانند توکن غیر مثلی یا توکن غیر قابل معاوضه هم یاد می شود، نوعی دارایی دیجیتال منحصر به فرد است که هر واحد آن، ویژگی های مخصوص خود را دارد .

در این مقاله قصد داریم شما را با مفهوم NFT و تاریخچه و کاربردهای آن آشنا کنیم.

توکن NFT چیست؟

توکن NFT ( Non-Fungible Token ) یا توکن غیر مثلی یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد است که از فناوری بلاک چین استفاده میکند و نشان دهنده دارایی های دنیای واقعی مانند آثار هنری، موسیقی، فیلم و حتی آیتم های درون بازی های ویدیویی است. توکن های NFT معمولا بصورت آنلاین و در پلتفرم های مخصوص به خودشان همانند OpenSea خرید و فروش می شوند .

توکن های NFT به دلیل منحصر به فرد بودنشان یک دارایی غیر قابل معاوضه تلقی می شوند، بر عکس ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین که دارایی های قابل معاوضه هستند.

تفاوت بین دارایی قابل معاوضه و دارایی غیر قابل معاوضه

دارایی های قابل معاوضه ( Fungible ) همانطور که از اسمشان نیز پیداست، چندان منحصر به فرد نمی باشند و می توان آنها را با یکدیگر تعویض کرد بدون این که در ارزش آنها تغییری ایجاد شود. ارزهایی مثل دلار، ریال و همچنین رمزارزهایی مانند بیت کوین و اتر همه از نوع دارایی های قابل معاوضه به شمار می آیند.

اجازه بدهید این موضوع را در قالب یک مثال واضح تر بیان کنیم. فرض کنید که شما یک اسکناس ۱۰۰ دلاری به یک نفر قرض می دهید. این شخص می تواند پول شما را در قالب یک اسکناس ۱۰۰ دلاری یا دو اسکناس ۵۰ دلاری به شما برگرداند بدون این که از ارزش آن کم شده باشد.

از طرف دیگر دارایی های غیر قابل معاوضه ( Non-Fungible ) را میتوان به مواردی مانند بلیت کنسرت، گوشی موبایل، خانه و ماشین تشبیه کرد. اگر شما ماشین خود را به شخصی قرض بدهید، طبیعتا انتظار دارید که آن شخص ماشین خودتان را به شما برگرداند. یا مثلا اگر شما برای تماشای کنسرت خواننده مورد علاقه تان بلیت تهیه کرده اید، نمی توانید آن را با بلیت کنسرت یک خواننده دیگر تعویض کنید چرا که هر خواننده سبک و صدای مخصوص به خود را دارد و یک معامله برابر صورت نمی گیرد.

تاریخچه توکن های NFT

اکوسیستم توکن های NFT نخستین بار در سال 2017 راه اندازی شد. پروژه های کریپتو پانکس ( CryptoPunks ) و کریپتو کیتیز ( CryptoKitties ) نخستین پروژه هایی بودند که شروع به استفاده از توکن های NFT کردند.

پروژه کریپتو پانکس که بر روی بلاک چین اتریوم پیاده سازی شد، مجموعه ای از 10000 کاراکتر پیکسلی بود که هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را داشتند. این کاراکترها در ابتدا به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داده می شدند اما پس از اینکه تمام 10000 کاراکتر بین کاربران توزیع شد، کاربران شروع به خرید و فروش کاراکترها بر روی پلتفرم کریپتو پانکس کردند. این معاملات تا جایی گسترش یافت که امروزه برخی از کریپتو پانک ها تا قیمت ۶۰ اتر هم خرید و فروش می شوند.

یکی دیگر از اولین پروژه های NFT که همچنان از محبوبیت بالایی در میان کاربران برخوردار است، پروژه کریپتو کیتیز می باشد. کاربران در این پروژه این توانایی را دارند که گربه های دیجیتالی خود را با قابلیت های منحصر به فردی طراحی کنند و آن ها را به خرید و فروش برسانند. این پروژه که همانند کریپتو پانکس بر روی بلاک چین اتریوم فعال است از زمان شروع به کار خود تا کنون شاهد افزایش بسیار زیادی در حجم معاملات خود بوده است تا جایی که هم اکنون این گربه های دیجیتالی در بازار تا قیمت 100 اتر هم به فروش می رسند.

توکن NFT چگونه کار می کند؟

با این که توکن های NFT نسبت به سایر رمزارزهای قابل معاوضه کاربرد متفاوتی دارند ولی باز هم به نوبه خود یک رمزارز تلقی می شوند و به شبکه های بلاک چین وابسته اند. در حال حاضر اکثریت پروژه های NFT بر روی بلاک چین اتریوم فعال هستند.

در بلاک چین هر شبکه با توجه به هدفی که دنبال می کند از استانداردهای خاصی تشکیل شده است. توکن های NFT نیز از این قاعده پیروی می کنند و در چارچوب استاندارد ERC-721 ایجاد می شوند. این استاندارد مختص ایجاد توکن های NFT بر روی بلاک چین اتریوم است که از منحصر به فرد بودن یک توکن اطمینان حاصل می کند. استاندارد جدیدتر و بهتر بلاک چین اتریوم ERC-1155 نام دارد که می تواند یک قرار واحد را طوری ایجاد کند که شامل توکن های قابل معاوضه و غیر قابل معاوضه به صورت همزمان باشد.

زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) با نماد ( BSC ) دارای استانداردهای NFT مخصوص به خود به نام های BEP-721 و BEP-1155 است. عملکرد این دو استاندارد مشابه دو استاندارد بلاک چین اتریوم است با این تفاوت که هزینه استفاده از آنها بسیار کمتر از هزینه استفاده از استانداردهای اتریوم است.

به طور کلی کلیه بلاکچین هایی که توانایی ارائه قراردادهای هوشمند را دارند میتوانند میزبان توکن ها ی NFT در خود باشند.

کاربرد توکن NFT چیست؟

توکن های NFT برای موارد بسیاری از بازی های ویدیویی گرفته تا آثار کلکسیونی کاربرد دارند که در این بخش در مورد یک سری از کاربردهای آن توضیح مختصری ارائه داده ایم.

بازی های ویدیویی ( Video Gaming )

توکن های NFT محبوبیت فراوانی در دنیای بازی های ویدیویی پیدا کرده اند. همانطور که میدانید شما در بازی های ویدیویی صاحب اصلی برخی آیتم ها مانند لباس و سلاح خود نیستید و حتی گاهی اوقات قابلیت خرید و فروش آن ها را نیز ندارید. اما با تبدیل کردن این آیتم ها به توکن های NFT علاوه بر این که صاحب واقعی آیتم های خود خواهید شد، می توانید این آیتم ها را در صرافی و پلتفرم های مختلف در قبال پول یا ارز های دیجیتال به فروش برسانید.

دارایی مجازی ( Virtual Asset )

با استفاده از NFT شما می توانید خیلی از امور زندگی خود مانند خرید خانه، زمین و وسایلی که در دنیای حقیقی نیز با آنها روبرو هستید را در یک دنیای مجازی هم تجربه کنید. بازی Decentraland یک نمونه از همین تجربه است و افراد شرکت کننده در آن می توانند مالک یک زمین مجازی باشند .

هویت دیجیتال ( Digital Identity )

متاسفانه جعل هویت، به دنیای دیجیتال نیز راه پیدا کرده است ولی به کمک NFT و ثبت مدارک هویتی مختلف مانند مدارک تحصیلی، مدارک شناسایی و . درون بلاک چین می توان از سوء استفاده های احتمالی در این زمین جلوگیری کرد. ذخیره اطلاعات شناسایی و مالکیتی بر روی بلاک چین میتواند حریم خصوصی و یکپارچگی داده ها را برای کاربران در سراسر جهان افزایش دهد.

آثار هنری دیجیتال ( Digital Art )

از آنجایی که صاحبان آثار هنری همیشه دغدغه محافظت از اثر خود در قبال نشر غیر قانونی و مسائل مربوط به کپی رایت را دارند، NFT به واسطه بلاک چین می تواند مالکیت یک اثر دیجیتال را برای خریدار و صاحب اثر ثبت کند.

آثار کلکسیونی ( Collectible Items )

آثار کلکسیونی می توانند در انواع مختلفی وجود داشته باشند. اگر یادتان باشد در گذشته کارت های فوتبالی وجود داشتند که تصویر بازیکنان مختلف بر رویشان چاپ شده بود و هواداران برای خود کلکسیون هایی از این قبیل تشکیل می دادند ولی با گذشت زمان این کارت ها کمیاب شده و تقریبا به فراموشی سپرده شدند تا این که امروزه افرادی هستند که حاضرند برای داشتن چنین کلکسیونی مبالغ پول زیادی پیشنهاد دهند. همان کارت های فوتبال امروزه می توانند به توکن های NFT تبدیل شوند و روز به روز به ارزششان نیز اضافه شود.

توکن NFT چیست؟ همه چیز درباره توکن‌ غیر قابل معاوضه

توکن NFT که مانند سایر رمزارزها بر بستر بلاکچین فعال است؛ این روزها یکی از مفاهیم پر‌طرفدار و مورد بحث دنیای کریپتوکارنسی است. NFT‌ها نوع غیر قابل تعویض و انحصاری رمزارزها هستند که می‌‌توان در زمینه‌های مختلف از قابلیت منحصر به ‌فرد بودن آن‌ها استفاده کرد.

در این مقاله قصد داریم به بررسی ویژگی‌ها و کاربردهای این توکن‌ها بپردازیم. پیش از آغاز مطلب، باید اشاره‌ای به مفهوم قابلیت تعویض‌پذیری داشته باشیم (اگر با مفهوم توکن آشنا نیستید، بهتر است ابتدا مقاله تفاوت کوین و توکن را مطالعه کنید.)

تعویض‌پذیری چیست؟

تعویض‌پذیری یا Fungibility به این معناست که یک ارز یا دارایی را بتوان با یک ارز دیگر به همان ارزش مبادله کرد. همچنین این دارایی قابلیت بخش‌پذیری به قسمت‌های کوچک‌تر را دارد.

برای درک بهتر این مفهوم تصور کنید یک اسکناس ۵۰ هزار تومانی دارید که می‌توانید آن را با یک اسکناس به همان ارزش جابه‌جا کنید. یا این‌که می‌توانید آن را با اسکناس‌هایی با مبالغ دیگر که مجموع آن‌ها ۵۰ هزار تومان می‌شود، مبادله کنید.

بنابراین، اسکناس ۵۰ هزار تومانی شما علاوه‌بر این‌که قابلیت تعویض با اسکناس دیگر با همان ارزش را دارد؛ می‌توان آن را به مبالغ دیگر نیز تقسیم کرد. پس این اسکناس یک ارز تعویض‌پذیر است.

این مثال در رابطه با ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، ریپل، اتریوم، بیت کوین کش و سایر رمزارزها نیز صادق است. یک بیت کوین را می‌توان با یک بیت کوین دیگر مبادله کرد و می‌توان آن را به بخش‌های کوچک‌تر (ساتوشی) تقسیم کرد.

در یک جمع‌بندی می‌توان گفت: ارزهایی که یک واحد آن در مقابل یک واحد دیگر از همان ارز به یک میزان ارزش داشته باشند، تعویض‌پذیر یا Fungible هستند.

آشنایی با ساختار توکن های غیر مثلی

توکن غیرقابل تعویض یا توکن غیر‌مثلی (Non-Fungible Token) که به اختصار به آن NFT‌ گفته می‌شود؛ نوعی ارز دیجیتال رمزنگاری شده است که سند مالکیت یک اثر دیجیتال را در فضای بلاکچین صادر می‌کند.

این توکن‌ها در ابتدا بر پایه‌ی استاندارد شبکه ERC721 که استانداردی مشابه ERC20 است، توسعه یافتند و به‌عنوان یک توکن خاص اتریوم شناخته می‌شدند. البته در حال حاضر بر بستر بلاکچین‌های دیگر نیز توسعه یافته‌اند.

بیشترین کاربرد این نوع از دارایی های دیجیتال در بازی‌‌های کارتی و متاورسی است. از توکن NFT برای تعریف دارایی‌ های درون بازی استفاده می‌شود که مهم‌ترین ویژگی آن منحصر به فرد بودن است. دیسنترالند از جمله بازارهای NFT آینده‌نگر است که که بر مبنای مفهوم «متاورس» فعالیت می‌کند. این پلتفرم در بین کاربران به قدری محبوب است که در حال تبدیل شدن به برترین بستر رمز ارزی – متاورسی در حال حرکت است.

ویژگی‌های اصلی توکن NFT

برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های توکن غیرمثلی عبارتند از:

۱. غیرقابل تعویض بودن

این ویژگی اصلی‌ترین قابلیت NFTها است. این توکن‌‌ها قابلیت تعویض با یک دارایی مانند خود را ندارند و کاملا یک دارایی منحصر به فرد محسوب می‌شوند.

۲. کمیاب بودن

توسعه‌دهندگان این توکن‌ها توانایی تولید آن‌ها با تعداد بالا را دارند، اما ترجیح این افراد تولید NFT به تعداد محدود و نادر و منحصر به ‌فرد ماندن این توکن‌هاست.

۳. غیرقابل تقسیم بودن

توکن NFT را نمی‌توان به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرد و عملا بر خلاف رمزارزها قابلیت بخش پذیری را ندارند. NFT همواره یک توکن یکپارچه باقی می‌ماند.

۴. منحصر به‌ فرد بودن

این توکن‌ها دارای اطلاعات ثبت شده و غیر قابل تغییر هستند و این اطلاعات همان گواهی اصالت NFT محسوب می‌شود.

مزایای توکن NFT

برخی از مهم‌ترین مزایای این توکن‌ها عبارتند از:

۱. قابل انتقال هستند

این توکن‌ها را می‌توان در بازارهای خاص و نه در صرافی‌های ارز دیجیتال خرید و فروش کرد. قیمت NFT بر اساس منحصر‌ به ‌فرد بودن آن محاسبه می‌شود.

۲. معتبر هستند

همان‌طور که می‌دانید در فضای بلاکچین امکان جعل و تقلب و وجود ندارد. توکن‌های غیر قابل تعویض نیز در این بستر فعال هستند؛ بنابراین می‌توان به اصالت آن‌ها اطمینان داشت.

۳. حق مالکیت در آن‌ها محفوظ است

اطلاعات پس از ثبت در بلاک‌های بلاکچین غیرقابل تغییر یا حذف هستند. بنابراین با‌ توجه به این‌که داده‌‌های توکن NFT بر روی بلاکچین‌ها ثبت می‌شود، تحت هیچ شرایطی امکان تغییر داده‌های اولیه‌ی آن‌ها وجود توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ ندارد و حقوق مالک اصلی و ابتدایی اثر همیشه محفوظ می‌ماند.

توکن NFT چه تفاوت‌هایی با توکن‌های Fungible دارد؟

توکن‌های غیر قابل تعویض یا Non-Fungible تفاوت‌هایی اساسی با نوع تعویض‌پذیر توکن (Fungible) دارند. اصلی‌ترین تمایز این دو نوع توکن ارز دیجیتال، همان قابلیت تعویض‌پذیری است که در توکن NFT امکان مبادله توکن با نوع مشابه (ارزش یکسان) وجود ندارد.

همچنین این توکن‌ها شامل اطلاعات اختصاصی است که منحصراً بر روی آن‌ها ثبت می‌شود. انحصار این اطلاعات را می‌توان با اطلاعات درج شده بر روی بلیط هواپیما مقایسه کرد. اطلاعات مسافر، زمان دقیق سفر، مقصد سفر و ردیف و شماره صندلی بر روی بلیط هواپیما درج می‌شود و شخص دیگر نمی‌تواند با آن بلیط سفر کند. داد‌ه‌های ثبت شده بر روی توکن NFT نیز به‌شکل انحصاری و مختص همان توکن خاص است.

تفاوت دیگر این نوع دارایی با توکن‌های قابل تعویض در قابلیت تقسیم‌پذیری است. توکن‌های NFT‌ را نمی‌توان به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرد و همیشه یک توکن واحد باقی می‌مانند.

در آخر این که توکن‌های غیر‌قابل تعویض اطلاعات بیشتری را نسبت به توکن‌های قابل تعویض در خود جای می‌دهند.

ورود به دنیای NFT

از توکن‌های NFT می‌توان در زمینه‌های مختلف استفاده کرد و این توکن‌ها محدود به یک حوزه خاص یا دنیای کریپتوکارنسی‌ها نیستند.

۱. ثبت آثار هنر دیجیتالی

هنرمندانی که در عرصه‌ی هنر دیجیتال فعالیت دارند، می‌توانند با استفاده از این توکن‌ها آثار خودشان را به ثبت برسانند و دیگر نگران مسئله‌ی کپی‌رایت و سرقت آثار خود نباشند.

۲. صنعت بازی

گیمرهای حرفه‌ای می‌توانند از طریق توکن NFT دارایی‌های خود در دنیای بازی را به بازی‌های مختلف انتقال بدهند و در فضاهایی که امکان خریدهای درون برنامه‌ای محدود شده است، از آن‌‌ها استفاده کنند.

۳. دارایی‌های دیجیتال

می‌توان از طریق توکن غیرقابل تعویض، مالکیت هر نوع دارایی دیجیتال مانند دامنه‌های اینترنتی یا یک حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی را برای همیشه به نام شخص یا مجموعه‌ای ثبت کرد.

۴. دارایی‌های فیزیکی

از این توکن‌ها حتی می‌توان در هنگام معاملات دارایی‌های غیر دیجیتال مانند خرید یک خانه یا اتومبیل استفاده کرد و مالکیت ملک یا ماشین را در بستر بلاکچین ثبت کرد.

همچنین در حوزه‌ی ثبت هویت اشخاص یا ثبت مدارک دانشگاهی و کاری شخص، توکن NFT قابل استفاده است. این تکنولوژی در زمینه‌ی ثبت آثار کلکسیونی نیز به‌شدت مورد توجه کلکسیونر‌ها قرار گرفته است. البته این‌ها تنها بخشی از موارد استفاده از NFT هستند و مسلماً در آینده این توکن‌های ارز دیجیتال به حوزه‌های بیشتری ورود خواهند کرد و رواج بیشتری در جهان خواهند داشت.

پروژه‌های معروف NFT

از پروژه‌های مطرح توکن‌های غیرقابل معاوضه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

CryptoKitties: پلتفرمی برای تولید و خرید و فروش گربه در بازی محبوب بلاکچین اتریوم گربه مجازی

OpenSea: سیستم فعال در حوزه ثبت آثار هنری و اشیاء کلکسیونی به واسطه‌ی توکن NFT

Ethereum Name Service: سیستم ارائه خدمات نام دامنه و ثبت آن به‌واسطه‌ی NFTها

Async.Art: پلتفرمی برای ثبت آثار هنری توسط NFT و خرید و فروش آن‌ها

Decentraland: یک پلتفرم برای توزیع زمین مجازی

پروژه‌های Origin Protocol ،FLOW و Rarible، بازی‌های Azure Heroes و AlterVerse و برنامه‌های چون NBA Top Shot و Dr.Seuss برای ارائه و ثبت دارایی‌های مجازی کلکسیونی برخی دیگر از پروژه‌هایی هستند که تا امروز به‌طور موفقیت‌آمیز از توکن‌های غیر‌قابل تعویض استفاده کرده‌اند.

گران‌ترین NFT جهان

توکن Everydays: The First 5000 Days (توکنِ هر روز: ۵۰۰۰ روز اول) تا به امروز گران‌ترین NFT جهان به شمار می‌رود. خالق این اثر گران قیمت، یک هنرمند به نام مایک وینکلمن ملقب به بیپِل Beeple است. اثر مایک وینکلمان در خانه حراج کریستیز به فروش رفت. نکته قابل توجه این است که این اولین اثر هنری است که در خانه حراج کریستیز به فروش می‌رسد. این اثر، اولین اثر هنری کاملاً دیجیتالی است که در خانه حراج معتبر کریستیز در ابعاد ۲۱,۰۶۹ × ۲۱,۰۶۹ pixels و متشکل از ۵۰۰۰ توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ تصویر فروخته شده است.

خرید و فروش NFT

بازار توکن‌ غیرمثلی در سال‌های اخیر بسیار داغ شده است. افراد زیادی به دنبال کسب سود از خرید و فروش NFT هستند. سایت‌های خرید و فروش NFT مختلفی وجود دارد که شاید بتوان گفت سایت OpenSea در حال حاضر بزرگترین وبسایت خرید و فروش توکن‌های غیر قابل تعویض است. از طرف دیگر سیستم Lazy Minting تعبیه شده در پلتفرم اپن سی به کاربران امکان ساخت NFT، را بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای، روی اتریوم ایجاد کنید.

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این پلتفرم این است که طیف گسترده‎ای از انواع توکن‌های NFT را به کاربران خود ارائه می‌دهد. ثبت نام در این سایت بسیار ساده است و کاربران برای ثبت نام در این بازار کافی است که کیف پول متاماسک خود را به آن متصل کنند. سایر سایت‎های خرید و فروش NFT توکن عبارتند از:

• سایت خرید و فروش TofuNFT
• سایت Rarible
• سایت SuperRare
• سایت Foundation
• سایت BakerySwap
• سایت AtomicMarket

آینده NFT چطور پیش‌بینی می‌شود؟

با‌ توجه به نکاتی که تا به این‌جا در رابطه با توکن NFT اشاره کردیم؛ این پرسش مطرح می‌شود که چرا هنوز آن‌طور که باید و شاید این توکن‌ها در جهان مطرح نشده و مورد استفاده قرار نمی‌گیرند؟

اولین دلیل بستر توکن‌های غیر‌قابل تعویض است. بلاکچین‌ها برای کسانی که دانش کافی دارند، دنیای بسیار جذابی است؛ اما کسانی که آشنایی چندانی با این فناوری و شبکه‌های غیر‌متمرکز ندارند، شاید برای ورود به این حوزه کمی تردید داشته باشند. اغلب افراد نگران این هستند که به درستی متوجه قانون NFT نشوند و سردرگم شوند.

نکته‌ی بعدی تصمیم توسعه‌دهندگان برای کمیاب ماندن این توکن‌هاست. به‌دلیل آن‌که توکن‌های NFT با سرعتی بسیار پایین در حال رشد و توسعه هستند؛ استفاده از آن‌ها متحمل هزینه‌های بالایی است و سازمان‌ها و افراد سعی می‌کنند از فناوری‌هایی با هزینه‌‌ی پایین‌تر استفاده کنند و کم‌تر به‌سراغ این سندهای مالکیت دیجیتالی بروند.

اما آنچه که در یک سال اخیر شاهد آن بودیم این است که شیفتگی نسبت به متاورس روز به روز در حال افزایش است. همان طور که می‌دانیم شرکت‌هایی مانند فیس بوک نیز در حال تلاش برای ساخت زیر ساخت‌های دنیای مجازی هستند. NFT ها به مردم این فرصت را می‌دهند تا در دنیای مجازی فعالیت کنند.

از نظر برخی از فعالان حوزه ارزهای دیجیتال اکنون زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری روی توکن‌های NFT و زمین‌های متاورسی است.

توکن غیر مثلی و جهانی که باید کشف کنیم

NFT یک رمز دیجیتالی منحصر به فرد است که مانند سایر ارزهای دیجیتال روی کیف پول ذخیره می‌شوند. مهم‌ترین کاربرد توکن‌های غیرقابل معاوضه در هنر دیجیتال است و گیمرها برای تبادل دارایی‌های خود داخل بازی می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. البته در حال حاضر آیتم‌‌های دیگری مانند خرید بلیط کنسرت نیز به کاربردهای NFTها اضافه شده است.

امروزه افراد زیادی به دنبال کسب سود از طریق خرید و فروش ارز دیجیتال هستند. شاخه‌های فعالیت در حوزه کریپتو روز به روز بیشتر می‌شود و اغلب افراد دچار فومو یا ترس از دست دادن می‌شوند. اما نباید فراموش کرد که نداشتن کافی در این حوزه می‌تواند خسارات مالی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. اگر شما هم دوست دارید وارد بزرگترین پدیده دنیای رمزارزها یعنی این توکن های غیرمثلی شوید حتما سعی کنید دانش پایه مرتبط را به دست آورید.

سوالات متداول

تعویض‌پذیری یا Fungibility به این معناست که یک ارز یا دارایی را بتوان با یک ارز دیگر به همان ارزش مبادله کرد.

غیرقابل تعویض بودن- کمیاب بودن- غیرقابل تقسیم بودن- منحصر به‌ فرد بودن

ثبت آثار هنر دیجیتالی- صنعت بازی- هنگام معاملات دارایی‌های غیر دیجیتال- ثبت دارایی‌های دیجیتال مانند دامنه‌های اینترنتی

اصلی‌ترین تمایز این دو نوع توکن ارز دیجیتال، همان قابلیت تعویض‌پذیری است که در توکن NFT امکان مبادله توکن با نوع مشابه (ارزش یکسان) وجود ندارد.

NFT چیست | آشنایی با توکن‌های غیرمثلی

NFT و توکن‌های غیرمثلی بحث داغ این روزهای فعالان ارز دیجیتال است. توکن‌های غیرمثلی که به آنها غیر قابل تعویض نیز گفته می‌شوند، شکلی از دارایی دیجیتال هستند که قابلیت تعویض با توکن دیگری نداشته و ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. در این مقاله از آکادمی تبدیل قصد داریم تا با NFT، مکانیزم عمل و کاربردهای آن آشنا شویم.

در این مقاله میخوانید:

NFT یعنی چه؟

Non-Fungible Token که به اختصار NFT نامیده می‌شود، یک توکن غیرمثلی یا غیر قابل تعویض است. در علم اقتصاد به تمام دارایی‌هایی که قابلیت تعویض کردن بدون از دست رفتن ارزش آن را داشته باشند، قابل تعویض یا مثلی می‌گویند. برای مثال یک اسکناس ۱۰ هزار تومانی، دقیقا ارزش برابری با اسکناس ده هزار تومانی دیگری داشته و می‌توان این دو را بدون اینکه ارزش آنها از دست رود باهم تعویض کرد. اما مفهوم برعکس مثال بالا نیز وجود دارد، یعنی نوعی از دارایی وجود دارد که امکان تعویض آن بدون از دست رفتن ارزش وجود ندارد.

به این مثال توجه کنید: شما نمی‌توانید یک خودروی پرشیا مدل سال ۱۳۹۸ از دوست خود قرض بگیرید و به‌جای آن خودروی دیگری با مدل جدیدتر یا قدیمی‌تر به او پس بدهید. در این صورت خودرو یک دارایی غیرمثلی است که ارزش آن مختص به خودش است. حالا اگر این مفهوم وارد دنیای دیجیتال شود، توکن غیرمثلی ایجاد می‌شود. توکن‌های غیرمثلی روی بلاک ‌چین ذخیره شده و ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. توکن‌های NFT در دل خود اطلاعات مربوط به مالکیت و ویژگی‌های خود را ذخیره کرده و هرکدام را از دیگری متمایز می‌کنند.

توکن‌های غیرمثلی روی بلاک چین اتریوم کار کرده و اطلاعات صاحب توکن و ویژگی‌های آن را در تب مجزایی ذخیره می‌کنند. وجود این تب باعث می‌شود تا انواع آثار منحصربه‌فرد را بتوان به NFT ‌تبدیل کرد. این آثار منحصربه‌فرد می‌تواند در زمینه‌های مختلف مثل هنر، موسیقی، بازی و… باشند.

ویژگی‌های توکن NFT

• مالکیت NFT ها پس از ثبت در بلاک چین قابل تغییر نیست.
• NFT ها به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم نمی‌شوند. یا کل توکن فروخته می‌شود و یا اصلا فروخته نمی‌شود.
• توکن‌های NFT‌ کمیاب و منحصربه‌فرد هستند، همین موضوع باعث ارزش پیدا کردن آنها می‌شود.
• توکن‌های NFT در بازارهای خاصی خریدوفروش شده و در بازارهای اصلی ارز دیجیتال وجود ندارند.

کاربرد NFT

NFT ها به حفظ مالکیت آثار کمک بسیاری می‌کنند. البته هنوز مراجع قضایی و حقوقی بین‌المللی آن را به رسمیت نمی‌شناسند، اما پیشرفت روزافزون این توکن و همچنین نفوذ تکنولوژی در زندگی روزانه، احتمال قانونی شدن این توکن‌ها را بیش‌ از پیش کرده است. اما کاربرد توکن‌های غیرمثلی در کدام جنبه‌هاست؟

آثار هنری

آثار هنری دیجیتال را در نظر بگیرید، این‌گونه آثار همیشه در معرض خطر دزدی و کپی شدن بوده‌اند. حالا NFT راهکاری را در اختیار هنرمندان دیجیتال قرار داده است. هنرمندان می‌توانند با تبدیل آثار خود به NFT از مالکیت خود دفاع کرده و برای فروش آنها اقدام کنند. در این صورت دست دلالان آثار هنری نیز کوتاه شده و بیشتر عواید فروش آثار به دست هنرمند می‌رسد.

آثار کلکسیونی

حتما در زندگی کلکسیونرهایی را دیده‌اید که حاضرند مبلغ بسیار زیادی را برای تکمیل کردن کلکسیون‌های خود بپردازند. دارندگان آثار کلکسیونی مثل تمبر، پول و… می‌توانند دارایی خود را به توکن تبدیل کرده و آن را به کلکسیونرها بفروشند. از طرفی خود کلکسیونرها نیز می‌توانند دارایی خود را به توکن غیرمثلی تبدیل کرده و مالکیت خود را روی آثار تثبیت کنند.

بازی‌ها

آیتم‌هایی از بازی‌ها هستند که منحصربه‌فرد هستند. برای مثال یک ماشین خاص و یا یک اسلحه بسیار پیشرفته. این آیتم‌ها می‌توانند به NFT تبدیل شده و مالکیت آن به فرد دیگری فروخته شود. این سویه از کاربرد توکن‌های غیرمثلی بسیار روبه‌رشد بوده و روزانه افراد زیادی به این بخش از NFT روی می‌آورند.

تشخیص هویت

فرض کنید که بلیت ال‌کلاسیکو را برای بهترین جای استادیوم دارید و به دلیلی نمی‌توانید به تماشای بازی بروید. مشخص است که این بلیت ارزش زیادی داشته و از طرفی منحصربه‌فرد نیز هست. شما می‌توانید با تبدیل آن به NFT آن را به شخص دیگری بفروشید، در واقع این حق مالکیت بلیت است که در امن‌ترین حالت به فرد خریدار منتقل می‌شود. یکی دیگر از کاربردهای توکن‌های غیرمثلی مقابله و جلوگیری از جعل هویت است.

دارایی مجازی

دارایی‌های مجازی می‌تواند بسیار گسترده باشد. از دامنه‌های وب‌سایت خاص و آی‌دی‌های شبکه اجتماعی خاص گرفته تا اولین توییت و اولین پست فیس‌بوک. این موارد از ارزش بسیار بالایی برخوردار بوده و درعین‌حال یکتا نیز هستند. صاحبان آنها می‌توانند با تبدیل به NFT علاوه بر تثبیت مالکیت خود، امکان معامله آسان را برای خود فراهم کنند.

دارایی دنیای واقعی

اما این مورد یکی از جذاب‌ترین کاربردهای توکن‌های غیرمثلی است. تصور کنید که خانه، ملک و یا ماشین خود را به NFT تبدیل کرده و مالکیت خود را روی بلاک چین ثبت کنید. این اتفاق بسیار جذاب بوده و می‌تواند تغییرات قانونی زیادی را در جوامع به وجود آورد. البته همان‌طور اشاره کردیم استفاده از این تکنولوژی هنوز از نظر قانونی به رسمیت شناخته نشده است و احتمالا برای عملی شدن این کاربرد NFT‌ باید سال‌ها منتظر بمانیم.

راه‌های به‌دست‌آوردن NFT

روش‌های مختلفی برای به‌دست‌آوردن NFT وجود دارد. در ادامه با مهم‌ترین روش‌های آن آشنا خواهیم شد.

• خرید از طریق بازارهای موجود: بازار NFT ها مختص به خود آنها بوده و در تمام بازارهای ارز دیجیتال در دسترس نیستند. برای خرید توکن غیرمثلی می‌توانید به صرافی‌های NFT مراجعه کرده و از آنها خرید کنید. از معروف‌ترین صرافی‌های NFT موجود باید به OpenSea، Rarible و RareBits اشاره کرد.
• معامله: یکی دیگر از روش‌های به‌دست‌آوردن NFT معامله و ترید آن با اشخاص حقیقی است. البته مثل هر اثر هنری و باارزش که امکان کپی‌کردن دارد شما نیز باید مواظب توکن‌های ایجاد شده از کپی اثر باشید. ریسک این نوع معامله بالا بوده ولی عملا کارمزد صرافی حذف می‌شود.
• از طریق بازی: فرض کنید از یک برنامه و یا بازی استفاده می‌کنید و در عوض NFT پاداش می‌گیرید. در این حالت زمانی که برای بازی می‌گذارید آن دارایی باارزش محسوب می‌شود. البته در بیشتر این بازی‌ها و برنامه‌ها زمانی که به یک جایگاه خاص و یا یک ابزار خاص دسترسی پیدا می‌کنید، با فروش آن ابزار یا توکن غیرمثلی یا NFT چیست؟ جایگاه می‌توانید کسب درآمد کنید.

معروف‌ترین پروژه‌های NFT

بازی‌ها و برنامه‌های مختلفی مبتنی بر NFT هستند که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

کریپتوکیتیز (CryptoKitties):

کریپتوکیتیز، اولین و مطرح‌ترین بازی مبتنی بر NFT‌ است که در سال ۲۰۱۷ و روی بلاک چین اتریوم راه‌اندازی شد. در این بازی شرکت‌کنندگان صاحب گربه‌های مجازی بوده و پس از رسیدگی به آنها می‌توانند گربه‌های خود را با هم معامله کنند.

دسنترالند (Decentraland):

این بازی نیز مبتنی بر NFT و روی بلاک چین اتریوم است. این بازی به‌گونه‌ای طراحی شده که شرکت‌کنندگان در جهان موازی زندگی می‌کنند. کاربران با جمع‌آوری دارایی‌های دیجیتال از قبیل لباس و اشیای دیگر آنها را معامله می‌کنند.

آثار هنری دیجیتال:

پلتفرم‌های مختلفی برای معامله آثار هنری با توکن NFT وجود دارند. علاقمندان به هنر و کلکسیونرها می‌توانند اثر هنری را خریداری و توکن آن را به کیف‌پول خود منتقل کنند. از معروف‌ترین پلتفرم‌ها در این زمینه باید Rarible و SuperRare‌ را نام برد.

کلام آخر

دانستیم که توکن‌های غیرمثلی یا NFT شکلی از دارایی دیجیتال بوده که ارزش منحصربه‌فردی داشته و قابل تعویض نیستند. بسیاری از هنرمندان دیجیتال امروزه آثار خود را به NFT تبدیل کرده و سپس اقدام به فروش آن می‌کنند. در این حالت آنان علاوه بر تثبیت مالکیت خود روی اثر، دست واسطه‌ها و دلالان آثار را نیز کوتاه کرده و سود بیشتری از فروش آنها دریافت می‌کنند. کاربرد NFT تنها به آثار هنری محدود نشده و تقریبا تمام چیزهایی که ارزش خاصی دارند می‌توانند وارد این سیستم شده و ارزش آنها تثبیت شود.

سوالات متداول

چطور می‌شود یک توکن NFT را خرید؟

برای خرید NFT باید از بازارهای مخصوص استفاده کرد و این نوع توکن‌ها در بازارهای عمومی ارز دیجیتال در دسترس نیستند.

NFT روی کدام بلاک چین کار می‌کند؟

NFT ها روی بلاک چین اتریوم ساخته می‌شوند. تمام بازی‌های و برنامه‌های مبتنی بر ان‌اف‌تی نیز روی بستر اتریوم قرار دارند.