الگوی قیمتی سر و شانه

منظور از الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال چیست؟

همان‌طور که در مقاله‌های قبلی اشاره کردیم، تحلیل تکنیکال یکی از بهترین ابزارهای تحلیل سهام در بازار بورس بوده که سرمایه‌گذاران با استفاده از این ابزار این امکان را برای خود ایجاد می‌کنند که زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در نماد‌های مختلف بورسی را کشف کنند. یعنی با استفاده از تحلیل تکنیکال و ابزارهایی که در آن وجود دارد شما می‌توانید نقاط ورود و خروج از سهم را پیش‌بینی کرده و در این فرآیند به سود معقول و ایده‌آلی دست پیدا کنید. در این میان قصد داریم در حوزه الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم. الگوی سروشانه به نوعی در راستای الگوی قیمتی سهام است و بین سهام‌داران از ارزش خاصی برخوردار است. برای آشنایی با این الگو در فرآیند تحلیل تکنیکال، با ما همراه باشید.

معرفی الگوی سر و شانه در بورس و انواع آن

الگوی سروشانه در تحلیل تکنیکال جزو الگوهای برگشتی است. الگوهای برگشتی بیشتر از این جهت شناخته شده هستند که روند قیمت در آن‌ها بعد از تشکیل الگو تغییر جهت خواهد داد. الگوی سروشانه از نظر ظاهری از سه قله تشکیل شده است که دو قله بیرونی در آن با هم برابر و قله وسط از قله‌های کناره بلندتر است. در فرایند تحلیل تکنیکال سرمایه‌گذاران با استفاده از الگوی سر و شانه قادر هستند که روند تغییر بازار از نظر قیمتی را پیش‌بینی نمایند. این الگو به عنوان یکی از محبوب‌ترین و قابل اعتمادترین الگوهای برگشتی در پروسه تحلیل سهام به شمار می‌آید و سرمایه‌گذاران همیشه از این ابزار در تحلیل‌های خود استفاده می‌کنند. شما با استفاده از این سهم می‌توانید به این نتیجه مهم برسید که سهم با روند صعودی یا نزولی رو به پایان است یا خیر؟!

طی تجربه و الگوهایی که در نمودار سهم‌های مختلف شکل گرفته، الگوی سروشانه زمانی پدید می‌آید که قیمت سهم به سقف خود رسیده‌ باشد و در ادامه به کف آخرین حرکت صعودی خود برگردد، بعد قیمت از سقف قبلی بالاتر رفته تا دماغه لازم را بسازد و در ادامه به کف اولیه خود برمی‌گردد و در نهایت قیمت برای بار آخر حالت صعودی به خود گرفته و به ارتفاع قله اول می‌رسد و روند نزولی را در پیش می‌گیرد. برای اطلاع از انواع الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال لازم است بدانید که به صورت کلی ما دو نوع الگوی سروشانه سقف و کف داریم که در ادامه به بررسی و ارزیابی دقیق‌تر آن‌ها می‌پردازیم.

الگوی سر و شانه سقف

این الگو معمولا زمانی شکل می‌گیرد که نمودار سهم در پایان یک حرکت صعودی باشد و منجر به تغییر جهت بازار و کاهش قیمت سهم می‌شود. در این نوع از الگوی سر و شانه ما با سه قله طرف هستیم. همان‌طور که حدس می‌زنید ارتفاع قله وسط به مراتب بیشتر از ارتفاع قله‌های کناری است که به اصطلاح به قله وسط همان سر الگو نیز گفته می‌شود. برای درک بیشتر از شکل این الگو در نمودار به تصویر زیر توجه نمایید:

زمانی که شما برای انجام معاملات یک سهم حاظر بودید و این الگو را در نمودار سهم یافتید، باید صبر داشته باشید که خط گردن مطابق تصویر شکسته شود. در این روند طی تجربه بهتر است که این شکست با قدرت بیشتری همراه باشد. زمانی که خط گردن با یک حرکت سریع و فوری و با قدرت زیاد، قیمت سهم شکست و شما به عنوان یک سرمایه‌گذار از این موقعیت جا مانده باشید بهتر است که منتظر حرکت برگشتی نمودار یا همان پولبک باشید و در این موقعیت وارد سهم شوید. در این میان یک نکته بسیار مهم وجود دارد که باید توجه داشته باشید که بین شانه چپ و سر یک واگرایی را تشخیص دهید چون همین واگرایی یک تایید قوی برای تشکیل الگوی سروشانه سقف است.

همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید خط گردن در الگوی سروشانه سقف داری یک شیب ملایم است دقت داشته باشید که در برخی موارد این خط بدون شیب و افقی درمی‌آید. این دو حالت آن‌چنان هم با هم متفاوت نیستند. فقط به این نکته توجه داشته باشید که اگر این خط گردن در الگوی سروشانه سقف دارای شیب منفی بود نشان‌دهنده این است که بازار ضعیف عمل می‌کند و در همین راستا شانه راست ضعیفی در الگو شکل خواهد گرفت. در این موقعیت شما به عنوان یک سهامدار به منظور سیگنال خروج یا فروش سهم باید صبر بیشتری داشته باشید چون در خط گردن با شیب منفی این سیگنال کمی دیرتر از معمول نمایش داده می‌شود. حال در نقطه مقابل این حالتی که اشاره شد، خط گردن صعودی در الگوی سروشانه سقف، نشان‌دهنده بازار قوی و موقعیت خیلی بهتر است.

تشخیص حد سودوزیان در الگوی سر و شانه سقف

همان‌طور که از تصویر پایین پیداست حد زیان الگو، بالای شانه راست جای دارد. توجه داشته باشید که بنا به عرضه و تقاضا ممکن است الگوی سر و شانه‌ای به وجود بیاید که ارتفاع شانه راست به سر نزدیک باشد که در این موقعیت شما به عنوان تحلیلگر می‌توانید حد زیان خود را بالای ناحیه سر الگو قرار دهید تا با استفاده از این روش حد زیان را مطمعن‌تر پیش‌بینی نمایید.

حال اگر برای به دست آوردن حد سود کافی است که فاصله یا ارتفاع ناحیه سر الگو تا خط گردن را اندازه‌گیری نمایید و در ادامه از نقطه‌ای که خط گردن شکسته شده است به سمت پایین اعمال نمایید. برای درک بهتر از این تحلیل و شکل ظاهری آن در الگو به تصویر زیر توجه نمایید:

الگوی سر و شانه کف

نام دیگری که برای این الگو درنظر گرفته شده است، الگوی معکوس بوده چرا که نکات ذکر شده در بخش‌های قبلی در خصوص حد سودوزیان در الگوی سروشانه سقف نیز در این الگو صادق است. الگوی سر و شانه کف با یک حرکت نزولی در روند نمودار سهم شکل می‌گیرد که درنهایت باعث تغییر حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. طبق تصویر زیر مشاهده می‌کنید که شکل ظاهری این الگو از سه کف تشکیل شده است که ارتفاع کف میانی نسبت به طرفین بیشتر بوده و در این بخش هم به اصطلاح این قله میانی سر الگو را شکل داده است. برای آشنایی بیشتر با شکل ظاهری الگوی سر و شانه کف به تصویر زیر دقت نمایید:

در صورتی که شما یک معامله‌گر مسلط به دانش تحلیل تکنیکال باشید با توجه به نمودار سهم باید بدانید که با تشکیل الگوی سروشانه سقف باید منتظر شکست خط گردن باشید. مانند حالت قبلی هر مقدار که شکست خط گردن با قدرت بیشتری شکل بگیرد در نهایت موقعیت بهتری فراهم می‌شود. باز اگر این شکست به وجود آمد و شما امکان ورود به سهم را نداشتید می‌توانید در آینده منتظر شرایط پولبک باشید تا در آن نقطه به راحتی بتوانید وارد پوزیشن خرید شوید.

تشخیص حد سودوزیان در الگوی سر و شانه کف

در این الگو شما باید توجه داشته باشید که حد زیان به صورت معمول در ناحیه زیر شانه راست قرار می‌گیرد. شایان ذکر است که برای پیش بینی حد زیان مطمعن‌تر می‌تواند زیرقسمت سر الگو را درنظر داشته باشید البته به این اصل هم دقت داشته باشید که فاصله شانه راست از سر خیلی زیاد نباشد. برای تشخیص حد سود در این الگوی سر و شانه باید بگوییم که به فاصله سر تا خط گردن دقت داشته باشید که باید از نقطه‌ای که خط گردن شکسته می‌شود، به سمت بالا اعمال کنیم. به همین منظور برای درک بهتر به تصویر زیر دقت نمایید:

تفاوت الگوی سر و شانه سقف و کف در چیست؟

در الگوی سر و شانه کف شما باید توجه کنید که فرایند شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن الگو یک امر ضروری است و همچنین روش‌های به دست آوردن قیمت‌های هدف همانند الگوی سر و شانه سقف است. در این میان یک تفاوتی که ممکن است به چشم بیاید این است که در الگوی سروشانه کف تمایل بیشتری به منظور حرکت بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از روند نزولی در قیمت سهم به وجود می‌آید.

یک راه مناسب برای اشاره به این تفاوت وجود دارد و آن هم این که هر بازار با تجریه یک رکود یا سکون قابلیت این را دارد که نزول کند. در این میان کم شدن تقاضا از جانب سرمایه‌گذاران برای هدایت بازار به سمت شرایط نوزولی اکتفا می‌کند. به این اصل هم توجه کامل داشته باشید که هیچ بازاری بعد از تجربه یک سکون نمی‌تواند یک دفعه صعود را تجربه کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.

سخن آخر

همان‌طور که در بخش ابتدایی اشاره کردیم، تحلیل تکنیکال به عنوان یکی از بازوان قدرتمند در زمینه تحلیل سهم در بازار بورس به شمار می‌آید، در این میان شما به عنوان یک سرمایه‌گذار یا سهام‌دار می‌توانید با بهره گرفتن از روش‌هایی مانند الگوی سر و شانه، نقط یا پوزیشن مناسب برای خریدوفروش سهم را پیش‌بینی نمایید. الگوی سر و شانه در الگوهای بازگشتی مورد بررسی قرار می‌گیرد که طی تجربه این الگو از محبوبیت و اعتبار زیادی بین تحلیل‌گران برخوردار است. شما با استفاده از این الگو در معاملات خود قادر هستید که در شرایط مناسب بهترین تصمیمات سرمایه‌گذاری در این زمینه را اتخاذ نمایید.

چگونه با الگوی سر و شانه در بازار ارز دیجیتال ترید کنیم؟

طوطیا: سر و شانه؛ الگویی محبوب در تحلیل تکنیکال که وقتی روی نمودار دیده می‌شود باید آماده سقوط بورس یا ارزهای دیجیتال باشیم. با الگوی سر و شانه، یک روند نزولی وحشتناک آغاز می‌شود. در این مقاله، ابتدا به‌طور کامل با الگوی سر و شانه و الگوی سر و شانه معکوس (صعودی) آشنا می‌شوید و سپس نحوه انجام معامله با کمک این الگوها را یاد می‌گیرید.

یکی از محبوب‌ترین‌ الگو‌های‌ بازگشتی، الگوی سر و شانه می‌باشد که معمولا‌ بعد از‌مشاهده این الگو می‌توان انتظار‌ یک‌ حرکت پرقدرت از سهم، در‌ خلاف‌ جهت روند قبلی داشت. به طور کلی این الگو در دو مدل الگوی‌ سر و شانه سقف و الگوی سر و شانه کف تقسیم می‌شوند.

شناخت الگو‌های قیمتی در جهت کسب سود از بازار سرمایه، بسیار کارآمد و ثمر‌بخش می‌باشد. لذا هر شخص که قصد فعالیت تخصصی در این بازار را دارد، لازم است با این الگوهای قیمتی آشنا باشد.

الگو‌های کلاسیک تحلیل تکنیکال را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد.

الگو‌های‌ ادامه دهنده: این نوع‌ الگو‌ها در میانه یک روند‌ صعودی یا نزولی نمایان‌ می‌شوند و ادامه‌دار بودن روند را تایید می‌کنند.

الگو‌های‌ بازگشتی: این نوع الگو‌ها در پایان یک روند صعودی و یا نزولی پدید می‌آیند و نشان از تغییر جهت روند دارند.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه (Head And Shoulders) یکی از اصلی‌ترین الگوها برای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی است. این الگو که از نظر شکل، از آسان‌ترین الگوها به شمار می‌رود و برای اغلب تحلیل‌گران به‌راحتی قابل‌تشخیص است، از یک خط مبنا (خط گردن) با سه قله (سقف قیمتی) تشکیل شده است و قله وسط، بالاترین سطح است.

علاوه بر این، همین الگو را به‌شکل معکوس نیز می‌توان برای تغییر روند از نزولی به صعودی استفاده کرد. در این صورت، سر و شانه معکوس (Inverse Head And Shoulders) یا همان سر و شانه کف (Head And Shoulders Bottom) که صعودی است، از یک خط مبنا و سه دره (کف قیمت) تشکیل می‌شود، به‌صورتی‌که دره وسط در پایین‌ترین سطح قرار می‌گیرد.

بنابراین الگوی سر و شانه به‌صورت معمولی، نزولی است و سقف قیمت را نشان می‌دهد. اگر همین الگو به‌صورت برعکس دیده شود، صعودی خواهد بود و کف قیمت را نشان می‌دهد.

الگوی سر و شانه را در تمام بازه‌های زمانی (تایم فریم‌ها) می‌توان یافت و بنابراین تمام معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند از آن استفاده کنند. این الگوی نموداری، به معامله‌گر کمک می‌کند سطوح حائز اهمیتی همچون نقاط ورود به معامله، حد ضرر (فروش الگوی قیمتی سر و شانه اضطراری) و اهداف قیمت را تشخیص دهد.

فراموش نکنید همانند تمام الگوها، در شناسایی این الگو هم امکان اشتباه از سمت تحلیل‌گر وجود دارد و هرگز نمی‌توان از تکمیل یک الگوی سر و شانه اطمینان 100 درصدی حاصل کرد.

اجزای تشکیل دهنده الگو‌های سر و شانه

سر: الگوی‌ سر و شانه از سه قله و یا سه‌ دره تشکیل‌‌ می‌شود و بلند‌ترین آن‌ها که همیشه در وسط قرار‌دارد، اصطلاحاً «سر» نامیده می‌شود.

شانه‌ها: به دو قله‌ یا دره مجاور در این الگو «شانه» گفته‌ می‌شود که همواره ارتفاع کمتری نسبت به سر دارند.

خط گردن: در‌این الگو، خطی که نقاط حاصل از برخورد سر و شانه‌ها را به هم متصل می کند اصطلاحاً خط گردن نامیده می‌شود. هر چه شیب خط گردن ملایم‌تر باشد، آن خط از اعتبار بیشتری‌ برخوردار‌ می‌باشد.

سر و شانه سقف

این‌الگو در‌انتهای روند صعودی نمایان می‌شود و باعث نزولی‌ شدن‌ روند و افت چشم‌گیر قیمت‌ سهم خواهد‌ شد. کسب‌ سود از الگوی سر و شانه کف، فقط در بازار‌های دو طرفه امکان‌پذیر می‌باشد.

سر و شانه کف

این‌ الگو در انتهای روند‌ نزولی نمایان می‌شود و باعث صعودی شدن‌ روند و رشد سریع قیمت سهم خواهد شد. در‌ بازار سرمایه ایران از این الگو برای کسب سود‌ استفاده‌ می‌شود.

ترسیم خط گردن

خط گردن (neckline) سطح حمایت یا مقاومتی است که معامله‌گرها برای تعیین محدوده‌های مناسب و استراتژیک به‌منظور سفارش‌گذاری استفاده می‌کنند. در حقیقت در سر و شانه، وقتی شانه سمت راست به زیر خط گردن برسد، به‌معنای شکسته‌شدن حمایت و سقوط بیشتر قیمت است. در سر و شانه معکوس این روند برعکس است و وقتی شانه سمت راست به بالای خط گردن برسد، معنای آن شکست مقاومت و ادامه جهش است.

برای ترسیم خط گردن، اولین قدم مشخص‌کردن شانه چپ، سر و شانه راست روی نمودار است. در الگوی سر و شانه‌، کف قیمتیِ بعد از شانه چپ و همچنین کف قیمتیِ بعد از سرِ الگو را به یکدیگر متصل می‌کنیم تا «خط گردن» ترسیم شود؛ این خط در نمودارهای فوق با خط آبی نشان داده شده است.

همچنین، در الگوی سر و شانه معکوس، اوج قیمت پس از شانه چپ را به اوج قیمت پس از سر وصل و به این صورت خط گردن این الگو را رسم می‌کنیم.پس از تکمیل‌شدن سر و شانه، قیمت معمولاً به‌اندازه فاصله سر تا خط گردن سقوط می‌کند. همچنین پس از تکمیل‌شدن الگوی سر و شانه معکوس، قیمت معمولاً به‌اندازه فاصله سر تا خط گردن، افزایش پیدا می‌کند.

در بخش بعد در خصوص اهمیت و کاربرد خط گردن توضیح خواهیم داد.

نحوه معامله با سر و شانه

برای کسب بیش‌ترین سود از هر الگویی، نیاز است تا نقاط‌ امن ورود، بعد از تشکیل‌ الگو‌ را بشناسیم. در‌الگوی سر‌ و شانه 2 نقطه امن برای ورود شناسایی شده‌ است. نقطه امن ورود اول بلافاصله بعد از شکست خط گردن و نقطه امن ورود دوم بعد از بازگشت (Pull back) به خط گردن‌ شکسته شده می‌باشد‌.

ورود به سهم بعد از مشاهده الگوی سر و شانه کف به وسیله ارسال سفارش خرید صورت‌ می‌گیرد و با رشد قیمت بعد‌ از شکست خط گردن می‌توان با‌ کسب سود پیش‌بینی شده از معامله‌ خارج شد.

ورود به معامله بعد از‌مشاهده الگوی سر و شانه سقف به وسیله ارسال سفارش فروش صورت می‌گیرد. البته این امکان در بازار بورس و فرابورس‌ ایران، وجود ندارد و تنها در بازار‌های آتی می‌توان با ‌ارسال‌ سفارش‌ فروش‌، وارد معامله شد. در‌این ‌صورت با نزول قیمت بعد از‌شکست‌ خط گردن می‌توان با کسب سود‌ مورد انتظار، از‌ معامله‌ خارج شد.

حد ضرر

در الگوی سر و شانه کف، حد ضرر را می‌توان کمی‌ پایین‌تر از شانه‌ راست قرار‌ داد و در الگوی سر و شانه‌ سقف، حد‌ ضرر را می‌توان کمی‌ بالاتر از شانه‌ راست در‌نظر‌ گرفت. در برخی از حالات ممکن است شانه‌ راست تقریباً هم‌ارتفاع قسمت سر الگو قرار گیرند که در این صورت می‌توان حد‌ ضرر را حوالی قیمت سرِ‌الگو، به عنوان یک حد ضرر مطمئن‌تر قرار داد.

حد‌ سود

حد سود در این الگوها، به فاصله نقطه راسی سر‌ از خط گردن بستگی دارد. در الگوی سر و شانه کف بعد از شکست خط گردن انتظار می‌رود قیمت حداقل به اندازه فاصله راس سَر از خط گردن، به رشد خود ادامه دهد. در الگوی سر و شانه کف می‌توان حد سود دوم را مطابق شکل به اندازه‌ قیمت ابتدایی موج ورودی در نظر گرفت.

در الگوی سر و شانه سقف بعد از شکست خط گردن انتظار می‌رود که حداقل به اندازه فاصله راس سر از خط گردن، شاهد افت قیمت باشیم. در این الگو می‌توان حد سود دوم را مطابق شکل به اندازه‌ قیمت ابتدائی موج ورودی در نظر گرفت.

جهت انجام معامله مطمئن‌تر و کسب سود‌ با‌ ریسک کمتر، توصیه می‌شود که علاقه‌مندان، مباحث تحلیل تکنیکال را به‌تنهایی مبنای تصمیم‌گیری‌ خود برای انجام‌ معامله قرار‌ ندهند و در کنار آن، به یاد‌گیری مباحث تحلیل بنیادی، تابلو‌خوانی و اصول سرمایه‌ گذاری بپردازند.

دلایل کارآمدبودن الگوی سر و شانه در معامله

هیچ الگویی بدون ایراد نیست و هیچ الگویی همیشه مؤثر و مفید واقع نمی‌شود. با این حال، دلایل مختلفی وجود دارد که نشان می‌دهد چرا الگوی سر و شانه حداقل روی کاغذ جواب می‌دهد. در این بخش، به ویژگی‌های جالب الگوی سر و شانه اشاره خواهیم کرد، اما این توضیحات برای هر دو نوع سر و شانه صادق است:

با رسیدن قیمت به سقف بازار (سر)، فروشندگان وارد بازار می‌شوند و فشار خرید کمتر می‌شود.

با نزدیک‌شدن به خط گردن، افراد بسیاری که در موج آخر، با قیمتی بیشتر یا در روند افزایش قیمت در شانه راست خرید کرده‌اند، دچار ضرر هنگفتی می‌شوند. درواقع، افراد بسیاری در این مرحله از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند و قیمت را به‌سمت هدف سود سوق می‌دهند.

تعیین حد ضرر بالای شانه راست از این رو منطقی است که روند به‌سمت پایین تغییر مسیر داده است و شانه راست، درواقع قله‌ای با ارتفاع کمتر نسبت به سر است. بنابراین، تا زمانی‌که روند دوباره به‌سمت بالا تغییر جهت ندهد، شانه راست شکسته نخواهد شد.

حد سود با این فرض تعیین می‌شود که الگوی قیمتی سر و شانه بسیاری از معامله‌گرهایی که اشتباه کرده‌اند یا دارایی موردنظر را در زمان نامناسبی خریده‌اند، از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند. بنابراین، روندی اصلاحی با اندازه‌ای مساوی با میزان رشدِ پیش از آن، ایجاد می‌شود.

خط گردن سطحی است که در آن، بسیاری از معامله‌گرها متضرر و از موقعیت‌های خود خارج می‌شوند؛ بنابراین، روند را به‌سمت هدف قیمت سوق می‌دهند.

حجم معاملات را نیز می‌توان در نظر داشت. در طول الگوهای سر و شانه معکوس، بهتر است حجم معاملاتی پس از خط گردن افزایش یابد. این مسئله نشان‌دهنده افزایش علاقه به خرید است که می‌تواند قیمت را به‌سمت هدف پیش ببرد. کاهش حجم خرید بیان‌گر بی‌علاقگی معامله‌گران به حرکت صعودی است و می‌تواند حاکی از بدبینی سرمایه‌گذاران باشد.

مشکلات معامله‌گری با الگو سر و شانه

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این الگو نیز با ایراداتی همراه است. برخی از مشکلات احتمالی در معامله‌گری با استفاده از سر و شانه عبارت‌اند از:

شما باید الگوها را تشخیص دهید و روند شکل‌گیری آنها را دنبال کنید. با این حال، تا زمانی که الگو تکمیل نشده است، نباید از این استراتژی استفاده کنید. این کار می‌تواند زمان‌بَر و طولانی باشد.

الگوی سر و شانه همیشه جواب نمی‌دهد. گاهی روند با حد ضرر تماس پیدا می‌کند و معامله از دست می‌رود.

هدف سود همیشه محقق نمی‌شود. بنابراین، معامله‌گرها بهتر است متغیرهایی را که بر خروج آنها از بازار تأثیرگذار است، به‌دقت تنظیم کنند.

این الگو همیشه راه معامله‌ را هموار نمی‌کند. به‌عنوان مثال، اگر در حین شکل‌گیری یکی از شانه‌ها، افت قابل‌توجهی به‌دلیل اتفاقی پیش‌بینی‌نشده رخ دهد، ممکن است هدف قیمت محاسبه‌شده به دست نیاید.

الگوها اغلب به‌صورت ذهنی روی نمودار پیاده می‌شوند. یک معامله‌گر ممکن است شانه‌ای از الگو را ببیند و معامله‌گر دیگر آن را تشخیص ندهد. پیش از ورود به معاملات براساس الگوها، با نگاهی به توضیحات کلی بالا، تعریف کنید که شرایط و الگوی مطلوب شما چه باید باشد.

اهمیت شیب‌خط گردن در الگوی الگوی قیمتی سر و شانه سر و شانه سقف

خط گردن در الگوی سر و شانه سقف معمولاً شیب ملایم و رو به بالایی دارد. برخی اوقات این خط افقی می‌شود. ولی این دو حالت تفاوت چندانی باهم ندارند. هرگاه خط گردن در الگوی سر و شانه سقف دارای شیب نزولی شود، نشانه ضعیف بودن بازار است و الگوی قیمتی سر و شانه اغلب به دنبال آن شانه راست ضعیفی نیز شکل می‌گیرد. تحلیل‌گر تا شکسته شدن خط گردن صبر می‌کند و اگر قصد فروش داشته باشد باید کمی بیشتر صبر کند؛ زیرا در حالتی که شیب‌خط کاهشی باشد اخطار فروش دیرتر صادر می‌شود. خط گردن صعودی نشانه قدرت بالای بازار است؛ ولی بازهم این مشکل وجود دارد که اخطار دیرهنگام صادر می‌شود.

تفاوت‌های الگوهای سر و شانه سقف و کف

در الگوی بازگشتی سر و شانه معکوس نیز شکسته شدن خط گردن برای کامل شدن آن ضروری است و تکنیک‌های محاسبه قیمت‌های هدف مانند الگوی سر و شانه‌ سقف است. تنها تفاوت جزئی که در کف می‌تواند وجود داشته باشد این است که تمایل بیشتری برای حرکات بازگشتی به سمت گردن وجود دارد که بعد از موج نزولی اتفاق می‌افتد.

روش مناسب‌تر برای بررسی این تفاوت، این است که هر بازار پس از فقط یک رکود یا سکون می‌تواند نزول کند. کاهش تقاضا یا تمایل برای خرید در میان معامله گران اغلب برای هدایت بازار به سمت نزول کافی است؛ اما بازار پس از سکون و ناکارایی نمی‌تواند ناگهان صعود کند. قیمت‌ها تنها در صورت برتری یافتن تقاضا بر عرضه و هجوم بیشتر خریداران نسبت به فروشندگان می‌توانند صعود کند.

نقض شدن الگوی سر و شانه (Head and Shoulder Failure)

الگوهای سر و شانه مستقیم و معکوس می‌توانند به دو طریق مختلف نقض(Fail) بشوند که عبارتند از: 1- نقض شدن قیمتی 2- منقضی شدن زمانی.

1- نقض شدن الگوی سر و شانه به لحاظ قیمتی(Price Failing)

الگوی «سر و شانه مستقیم» یک الگوی بازگشتی نزولی است اما در صورتی که این الگو Fail بشود نقش آن کاملا معکوس گشته و تبدیل به یک الگوی ادامه دهنده‌ی صعودی بسیار قدرتمند خواهد شد، به گونه‌ای که در لحظه نقض شدن الگو، یک سیگنال Buy صادر می‌گردد. نقطه نقض شدن الگوی سر و شانه در انتهای «سر» قرار دارد.

فرض کنید معامله‌گر در یک بازار الگوی قیمتی سر و شانه دوطرفه، پس از شکسته شدن خط گردن، اقدام به باز کردن پوزیشن فروش نماید، اما برخلاف تصورش روند بازار مجددا صعودی بشود. در ابتدا حدضرر پوزیشن، که بر روی شانه راست قرار داشته، زده می‌شود و سپس قیمت از کنار سر به سمت بالا عبور می‌کند و الگو بطور کامل نقض خواهد شد. در این حالت معامله‌گر می‌تواند یک پوزیشن معکوس را از نوع Buy اندکی بالاتر از سقف الگو -یعنی بالای «سر»- باز نماید و امیدوار باشد با سود حاصل از معامله جدید تمام ضرر و زیان معامله قبلی بطور کامل پوشش داده بشود و حتی برایند مثبت خالصی برایش باقی بماند.

در بازار بورس ایران نیز اگرچه الگوی سر و شانه مستقیم نمی‌تواند مستقیما منجر به کسب سود گردد اما در عوض، نقض شدن این الگو می‌تواند موقعیت خوبی را برای خرید ایجاد نماید. بعنوان مثال در تصویر زیر مثال جالبی را از نقض شدن الگوی سر و شانه بر روی نمودار سهام شرکت سرمایه‌گذاری صنعت نفت (ونفت) مشاهده می‌کنید که منجر به صدور سیگنال خرید در 145 تومان و سپس صعود قیمت تا حوالی 200 تومان گشته است.

در مورد الگوهای «سروشانه معکوس» نیز وضعیت دقیقا به همین شکل است و الگوی «سروشانه معکوس» که ذاتا یک الگوی بازگشتی صعودی است در صورتی که نقض بشود تبدیل به یک الگوی ادامه دهنده‌ی نزولیِ پرقدرت خواهد شد و یک سیگنال فروش اندکی پایین‌تر از «سر» صادر می‌گردد. بعنوان مثال در تصویر زیر که نمودار زوج ارز یورو/دلار را در تایم‌فریم یک‌دقیقه نمایش می‌دهد، می‌توان اندکی پایین‌تر از «سر» اقدام به معامله Sell نمود و از نزول احتمالی قیمت منتفع گردید.

2- منقضی شدن الگوی سر و شانه به لحاظ زمانی(Time Failing)

همانطور که قبلا گفتیم تعداد کندل‌های شانه چپ و راست باید تقریبا مشابه باشند. اگر مدت زمان تشکیل شانه راست بیش از حد به درازا بکشد ولی خط گردن شکسته نشود، معامله‌گران نسبت به الگوی مذکور دلسرد گشته و بازار حساسیت خودش را نسبت به آن از دست خواهد داد. اگر تعداد کندل‌های شانه راست بیش از دو الی سه برابر تعداد کندل‌های شانه چپ بشوند و خط گردن شکسته نشود، می‌توان عمر الگو را خاتمه یافته تلقی نمود. در این شرایط اصطلاحا می‌گوییم الگو به لحاظ زمانی «منقضی» شده است. منقضی شدن یک الگو به لحاظ «زمانی» یعنی الگو نتوانسته کارکرد اصلی خودش را در بازه زمانی مورد انتظار، به درستی انجام بدهد. برخی از الگوهای تکنیکال (مانند الگوهای سروشانه مستقیم و معکوس و همچنین الگوی مثلث) قابلیت منقضی شدن به لحاظ زمانی را دارند و تقریبا همه آنها در صورتیکه به لحاظ «زمانی» منقضی بشوند موجب رنج و راکد شدن بازار خواهند شد.

الگوی آرایش سر و شانه کف

طبق آموزش تحلیل تکنیکال، آرایش سر و شانه کف، تصویر آینه ای از الگوی سر و شانه سقف است. به نمودار فوق نگاه کنید. قبل از عبور قیمت ها از نقطه ی A، شاهد بروز سطح حمایت در برابر قیمت ها هستیم. وقتی این سطح شکسته شود، تبدیل به نوع مهم و قویِ سطح مقاومت می گردد اما با گذشت زمان، مجددا شاهد پرش قیمت به سمت خط مقاومت هستیم. در این قسمت از آموزش تحلیل تکنیکال، سطح حمایت قبلی و مقاومت جدید را به عنوان خط گردن مطرح می کنیم.

در نقاط B و C مجددا شاهد حرکت قیمت ها به سمت خط گردن هستیم اما در اثر برخورد به این سطح، حرکت آنها نیز متوقف می شود. لذا در این مواقع، افراد خریدار تلاش می کنند تا خط گردن بشکند و در شرایط حجم معاملاتی بالا، قیمت ها از سطح مقاومت عبور کنند. در این شرایط طبق آموزش تحلیل تکنیکال، سطح مقاومت، نقش سطح حمایت را ایفا می کند. اگر خط حمایت بتواند در برابر فشار فروش و آزمون بازار طاقت بیاورد، انتظار بالا رفتن قیمت ها را تا نقطه ی D داریم که در این حالت هدف قیمت الگوی سر و شانه پدید می آید. به احتمال زیاد، هدف قیمتی، فاصله ی بین بالای سر و خط گردن بوده و از طریق نقطه ای که شکستن خط گردن در نقطه ی مقاومت رخ داده محاسبه می گردد.

آموزش تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه کف در رابطه با سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی

برخلاف الگوی سر و شانه سقف که در مطالب قبلی آموزش تحلیل تکنیکال عنوان کردیم، با حرکت از سمت چپ به راست، به حجم معاملات افزوده می شود یعنی حجم معاملات در قسمت شانه ی راست نسبت به سر و در قسمت سر نسبت به شانه ی چپ بیشتر است. در این مورد نیز، تکنیک بدست آوردن هدف کلاسیک قیمت در الگوی سر و شانه کف مشابه الگوی سر و شانه سقف است. به عبارت دیگر برای محاسبه، طبق آموزش تحلیل تکنیکال، باید فاصله ی عمودی که بین سر تا خط گردن وجود دارد را محاسبه کرده و از نقطه ی شکست به قیمت اضافه کنیم.

آموزش تحلیل تکنیکال، میانگین بازده ی سهم پس از شکست

شکسته شدن قیمت توسط خط گردن سبب ارسال سیگنال فروش می شود زیرا هشداری در رابطه با شکست بزرگ در آینده است.

هدف قیمت سر و شانه کف: قیمت نقطه ی شکست + ((قیمت خط گردن – پایین ترین قیمت سر)*74%)

آموزش تحلیل تکنیکال، هدف قیمت سر و شانه کف در رابطه با قیمت جهانی گاز طبیعی

آموزش تحلیل تکنیکال، هدف قیمت در الگوی سر و شانه در رابطه با چینی ایران

امتیاز دهی به الگوی کف سر و شانه به صورت زیر است:

رتبه ی عملکرد: 7 از 23 (بهترین نمره، 1 است)
عدم موفقیت: 3%
میانگین افزایش: 38%
احتمال بازگشت: 45%
درصد دستیابی به هدف قیمتی: 74%

الگو های قیمتی price action

در دنیای معامله گری ،شناخت الگوها می تواند بیش از یک بینش باشد و سیستم معاملاتی معاملگران زیادی بر اثر همین الگوها است.

در واقع ، این مهارت همان چیزی است که معامله گران برای تعیین قدرت روند فعلی در حین حرکت های کلیدی بازار و ارزیابی فرصت های ورود و خروج از آن استفاده می کنند.

به طور خلاصه ، الگوها می توانند در تعیین جهت روند استفاده شوند.

بعلاوه ، آنها می توانند با استفاده از سازندگی های خاص برای از بین بردن حرکات خاص قیمت ، تشخیص بین تمایز واقعی و نادرست هنگام وقفه کمک کنند.

هرچه شما در مشاهده این الگوها بهتر شوید ، معامله شما با دقت بیشتری انجام می یابد .

در زیر سه مثال برای کمک به شما در یاد گیری الگوهای قیمتی آورده شده است:

الگو سر و شانه ها head and shoulder

الگوی بدنام سر و شانه ها الگویی معکوس نزولی است که به معامله گران نشان می دهد تغییر خاصی در روند فعلی ایجاد شده است.

این الگو با سه قله مشخص می شود (با بالاترین قله "سر" و دو قله دیگر که نمایانگر "شانه ها" است) این الگو همچنین دارای "خط گردن" یا "خط روند" است که بین دو شانه کشیده شده است (در بالای قله مربوطه) سطح پشتیبانی کلیدی را نشان می دهد که در صورت خرابی باید مراقب آن باشید.

اگر قیمت ها از زیر خط گردن عبور کنند و همچنان روند نزولی داشته باشند ، احتمالاً شما به یک الگوی سر و شانه رسیده اید که شکل گیری آن را تکمیل می کند و روند صعودی فعلی را جبران می کند.

به طور کلی ، پس از تکمیل الگو ، قیمت احتمالاً بیشتر شکسته خواهد شد.

الگوی سر و شانه ها معمولاً قوی ترین تأیید را در نمودارهای 4 ساعته روزانه یا داخل روزانه ارائه می دهد زیرا فریم های زمانی کوچکتر ارزش کمتری دارند.

الگو فنجان و دسته cup

الگوی فنجان و دسته یک علامت ادامه دهنده صعودی است که توسط یک فنجان "کاسه ای" یا "نیم گرد" مشخص می شود که اساس الگو را با ارتفاع نسبتاً مساوی در دو طرف لبه ها تشکیل می دهد.

دسته کندل ها باید گاوی باشد ، که در آن به نظر می رسد قیمت در خلاف جهت روند فعلی قرار دارد. این معمولاً با ادامه و شکست از پایین دستگیره دنبال می شود.

در حالی که الگوی قیمتی سر و شانه تشکیل الگوی فنجان و دسته نادر است ، اما بهتر است در نمودار روزانه مشخص شود ، زیرا از سردرگمی احتمالی در دستگیره های فنجان و دستگیره های داخل روز که محکومیت کمتری نسبت به تایم های بلند مدت خود دارند ، جلوگیری می کند.

معمولا تاثیر گذاری این الگوها در تایم های پایین بسیار کمتر از تایم های بالا مثل 4 ساعته یا روزانه است.

3.الگو دو قله double top

الگوی دو قله یکی از شناخته شده ترین و رایج ترین الگوهای نمودار است که معامله گران برای تعیین تغییر در روند فعلی استفاده می کنند.

این الگوی زمانی شکل می گیرد الگوی قیمتی سر و شانه که قیمت سعی می کند یک سطح مقاومت خاص را آزمایش کند و رد می شود ، سپس قبل از تلاش برای افزایش دوباره به همان سطح مقاومت ، که برای بار دوم رد می شود ، برای مدتی به سمت معاملات پهلو می رود و قیمت ها را به یک رکود عمیق تر منتقل می کند .

این الگو معمولاً معکوس روند فعلی طی یک دوره بسیار طولانی تر است که در آن معامله گران می توانند قیمت ها را ادامه دهند.

دو قله در بیشتر بازه های زمانی عملکرد دارند ، با این حال ، آنها بهتر است در نمودار روزانه یا هفتگی و همچنین نمودارهای بالاتر داخل روز مانند چهار ساعت مشاهده و تأیید شوند.

در پایان.

به یاد داشته باشید ، الگوها بهتر است همراه با سایر شاخص ها برای افزودن تأیید به تحلیل شما استفاده شوند.

آنها ابزاری عالی برای افزودن به کیت معامله گری شما هستند ، بنابراین هوشمندانه از آنها استفاده کنید و برای یک مطالعه سخت ، ا خود را اماده کنید.

در واقع ، الگوهای نمودار به طور کلی بهتر است همراه با سایر ابزارهای فنی مانند نوسان ساز تصادفی برای کمک به قضاوت حرکت یک روند و تجزیه و تحلیل شمع برای تعیین قیمت فعلی دارایی ها استفاده شود.