محاسبه کردن EPS و DPS

پرسش و پاسخ های بورسی

سهام سپرده شده در سیستم معاملاتی سازمان بورس قابل معامله می باشد و برگه سهم آن توسط سازمان بورس چاپ شده است. اما سهام غیرسپرده در سازمان بورس قابل معامله نمی باشد و برگه سهم آن توسط شرکت مربوطه چاپ شده است.

۲-برای سپرده کردن سهام چه باید کرد؟

برای سپرده کردن سهام غیر سپرده برگه سهم شرکت، به یکی از کارگزاران بورس در تالارهای معاملاتی تحویل داده می شود تا پس از تحویل آن به سازمان بورس، برگه سهم شرکت باطل و برگه سهم سپرده شده توسط سازمان بورس چاپ و سپس تحویل کارگزار مربوطه شود.

۳-سهام شناور آزاد شرکت های به چه معنی است؟

منظور از سهام شناور آزاد مقدار سهمی است که انتظار می رود در آینده نزدیک، قابل معامله باشد. یعنی در مالکیت دارندگانی است که آماده اند در صورت پیشنهاد قیمت مناسب از سوی خریداران آن را برای فروش ارائه کنند.

۴-پنجاه شرکت فعال تر بورس به چه معنی است؟

منظور از ۵۰ شرکت فعال تر بورس شرکت هایی هستند که قدرت نقدشوندگی سهام شان نسبت به سایر شرکت ها بیشتر باشد. به عبارت دیگر تقاضا برای سهام این شرکت ها از سایر شرکت های پذیرفته شده در بورس بیشتر است.

۵-چگونه پنجاه شرکت فعال تر انتخاب می شوند؟

انتخاب ۵۰ شرتک فعال تر بورس بر اساس شش معیار، در دوره های سه ماهه صورت می گیرد که همه ی این معیارها در رابطه با میزان نقدشوندگی سهام است. این معیارها عبارتند از:

• تعداد سهام معامله شده
• ارزش سهام معامله شده
• تعداد روزهای معامله
• دفعات معامله
• میانگین تعداد سهام منتشر شده
• میانگین ارزش جاری سهام شرکت

۶-در چه شرایطی نماد یک شرکت توسط بورس متوقف می شود؟

درصورت وقوع هر یک از موارد زیر نماد شرکت متوقف می شود:

• هنگام برگزاری مجامع عمومی
• تغییر محل شرکت
• تعدیل EPS
• افزایش سرمایه
• تعیین اعضای هیئت مدیره
• عدم ارائه اطلاعات شفاف به بورس

۷-درآمد هر سهم یا EPS چیست؟

درآمد هر سهم یا Earn per Share از تقسیم سود خالص شرکت پس از کسر مالیات، بر تعداد کل سهام شرکت، محاسبه می شود.

۸-P/E به چه معناست؟

معیاری است که درآمد سالانه یک سهم را با قیمت بازار آن مقایسه می کند و از تقسیم قیمت بازار به درآمد یک سهم یا EPS بدست می آید.

۹-سود تقسیمی هر سهم یا DPS چیست؟

همه ساله شرکت ها بخشی از سود خالص را مطابق قانون (ذخیره قانونی) و بخشی را بر اساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می نمایند. بنابراین سود تقسیمی هر سهم از تقسیم کل سود قابل تقسیم به تعداد سهام شرکت بدست می آید.

۱۰-سود شرکت ها چه زمانی پرداخت می شود؟

طبق قانون تجارت، در صورتی که در مجمع عمومی عادی سالیانه، تقسیم سود تصویب شود، شرکت باید حداکثر ظرف ۸ ماه از تاریخ تصویب، DPS را به سهامداران پرداخت کند.

۱۱-برای اطلاع از نحوه دریافت سود نقدی هر سهم شرکت DPS، به کجا باید مراجعه کرد؟

برای اطلاع از مبلغ و نحوه دریافت DPS هر شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، می توان با واحد اطلاع رسانی تالارهای معاملاتی و یا با امور سهام شرکت مربوطه ارتباط برقرار کرد.

۱۲-سود نقدی هر سهم شرکت به چه سهامداری تعلق می گیرد؟

سود هر سهم به سهامداری تعلق می گیرد که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، مالک آن سهم باشد.

۱۳-اندوخته قانونی چیست؟

هیئت هر شرکت مکلف است هر سال ۵ درصد از سود خالص شرکت را با عنوان اندوخته قانونی ذخیره نماید. همین که اندوخته قانونی به ۱۰ درصد کل سرمایه شرکت رسید، ذخیره کردن آن اختیاری است.

۱۴-بازار اولیه چیست؟

بازاری است که در آن اوراق بهاداری که یک ناشر اعم از یک شرکت یا دولت به منظور تأمین مالی خود برای اولین بار (برای عرضه محاسبه کردن EPS و DPS به عموم) منتشر می کند، به فروش می رسد.

۱۵-بازار ثانویه چیست؟

در این بازار اوراق بهاداری که قبلا منتشر گردیده و در دست دارندگان است مورد مبادله قرار می گیرد.. نمونه متشکل این بازار، بورس اوراق بهادار است که از طریق کارگزاران این وظیفه انجام می گیرد.

۱۶-قیمت اسمی سهم یعنی چه؟

مبلغی است که هنگام چاپ و انتشار برگه سهام توسط شرکت بر روی آن نوشته می شود. این رقم مطابق ماده ۲۹ قانون تجارت نباید از ۱۰ هزار ریال بیشتر باشد اما به طور معمول در اغلب شرکت های پذیرفته شده در بورس این مبلغ ۱ هزار ریال است.

۱۷-پذیره نویسی چیست؟

عبارت است فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر و یا نماینده او و پرداخت یا تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد.

۱۸-سهام جایزه چیست؟

اگر شرکت برای افزایش سرمایه از محل سود انباشته و بدون دریافت هیچ چونه وجهی سهام جدیدی صادر و به سهامداران ارائه نماید به این نوع سهم، سهام جایزه گفته می شود.

۱۹-سود انباشته چیست؟

شرکت های سهامی هر ساله در صورت برخورداری از سود درصدی از آن را به جای پرداخت به سهامداران، با اهداف مختلف در شرکت نگهداری می کنند که مجموعه ی این سودهای نگهداری شده طی سال های مختلف سود انباشته گفته می شود. این سود در حساب مستقلی نگهداری می شود.

۲۰-بازارگردان کیست؟

شخص حقوقی است که به منظور حفظ تعادل عرضه و تقاضای سهام یک شرکت خاص و افزایش نقدشوندگی آن بر حسب شرایط بازار اقدام به خرید و فروش آن سهم می نماید.

چگونه در بورس ثبت نام کنیم و از سامانه سجام بورس استفاده کنیم

تا همین چند سال اخیر، اکثر مردم تنها راه پس انداز یا حتی سرمایه گذاری کردن را نگهداری پول های خود در بانک می دانستند. دلیلش هم این بود که با سایر روش های سرمایه گذاری آشنایی نداشتند. مثلاً آن ها نمی دانستند که یک فرد عادی می تواند با سرمایه گذاری در واحدهای یک شرکت تولیدی، به اندازه دارایی خود در مالکیت آن شرکت مشارکت کند. یا اینکه به اندازه دارایی خود در یک شرکت سرمایه گذاری سهیم شود.

حال سوال این است که آیا یک فرد عادی می تواند با سرمایه اندک خود، در سرمایه گذاری های بزرگ شریک شود؟

پاسخ این سوال مثبت است. بازار سرمایه و به ویژه بازار بورس اوراق بهادار این امکان را فراهم می کند تا هر فرد به میزان دارایی و سرمایه ای که دارد در یک یا چند شرکت بزرگ سرمایه گذاری کند، و در سود آن ها شریک شود

برای انجام معامله در بورس هر شخص حقیقی یا حقوقی نیاز به یک کارگزار رسمی و دریافت کد معاملاتی از آن دارد. همان طور که بانک به مشتریان خود شماره حساب می دهد و این شماره شناسه مشتری به شمار می آید، در بورس هم کد معاملاتی هر فرد شناسه او در بازار است.

مراحل اخذ کد معاملاتی برای فعالیت در بورس

برای شروع فعالیت در بورس اوراق بهادار، ابتدا باید کد بورسی یا کد معاملاتی داشته باشیم.برای تهیه کد بورسی ابتدا باید به صورت حضوری یا به صورت آنلاین به یکی از کارگزاری ها مراجعه کنید. اطلاعات کلیه کارگزاری ها را می توان از سایت سازمان بورس و اوراق بهادار مشاهده کرد. از معروف ترین کارگزاری ها می توان به : کارگزاری مفید، کارگزاری فارابی، آگاه، مبین سرمایه و… اشاره نمود.

شما می توانید از طریق ایترنت در سایت کارگزاری ​ها اقدام به ثبت نام کنید. سپس افتتاح حساب آنلاین را کلیک نمایید و گزینه افتتاح حساب بورس اوراق بهادار را بزنید. پس از تکمیل کردن فرم مشخصات و اطلاعات بانکی، شما برای احراز هویت خود نیاز دارید تا تصویر اصل کارت ملی و شناسنامه و… را اسکن و در سایت آپلود نمایید. در انتها شما باید به یک سری سوالات آزمون افتتاح حساب پاسخ دهید.

تفاوت قیمت روز سهام و قیمت اسمی چیست؟

قیمت اسمی (ارزش اسمی) سهم مبلغی است که در اساسنامه برای هر سهم معین شده و این مبلغ روی ورقه سهم نیز قید می شود. تعیین قیمت اسمی و قید آن روی ورقه سهم هرگز به این معنا نیست که سهم باید به قیمت اسمی به فروش برسد، بلکه با توجه به وضع بازار و شرایط شرکت، ممکن است سهام به قیمت هایی بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی آن به فروش رود. به طور کلی ارزش اسمی سهم ارتباط مشخصی با قیمت بازار آن ندارد. گفتنی است در بورس ایران، قیمت اسمی تمام سهم ها برابر با یک هزار ریال است.

همان طور که می دانید آنچه قیمت سهم در بورس را تعیین می کند، میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم است. برای مثال، ممکن است به علت عملکرد خوب یک شرکت، سرمایه گذاران زیادی متقاضی خرید سهام آن شرکت در بورس باشند؛ بنابراین، قیمت آن در بورس براساس میزان تقاضا، افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است این افزایش تا محاسبه کردن EPS و DPS چندین برابر قیمت اسمی هم باشد. در نقطه مقابل، عملکرد ضعیف یک شرکت ممکن است باعث بی رغبتی سرمایه گذاران به خرید یا نگهداری سهم مذکور و در نتیجه، افزایش عرضه آن در بورس باشد. طبیعتا با افزایش عرضه، قیمت سهم کاهش یافته و اگر این روند ادامه یابد، ممکن است قیمت سهم حتی به زیر قیمت اسمی ( ۱۰۰ تومان) برسد.

حاصل ضرب ارزش اسمی هر سهم در تعداد سهامی که شرکت منتشر کرده، نشان دهنده جمع سرمایه یا سرمایه قانونی شرکت است. همچنین حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهامی که شرکت ثبت کرده است، ارزش بازار سهام شرکت را نشان می دهد.

حجم مبنا در بورس چیست؟

حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.

در صورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس، ۰۰۰۸/۰ «هشت ده هزارم» است «این عدد کنترل شود»، بنابراین، اگر به عنوان مثال تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس ۲۰ میلیون سهم باشد، تنها درصورتی قیمت سهام این شرکت در طول یک روز می تواند ۴ درصد افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل ۱۶ هزار سهم شرکت الف در طول روز، مورد داد و ستد قرار گیرد.

هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است، چرا که در غیر اینصورت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.

EPS چیست؟

خود کلمه EPS مخفف عبارت Earning Per Share است که به معنی درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع eps آن شرکت را محاسبه کرده اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز ۱ میلیون سهم است. در نتیجه eps آن شرکت برابر است با: ریال۱۰۰ = ۱،۰۰۰،۰۰۰ / ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰

معنی DPS چیست؟

کلمه DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است. dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود.درصد سود تقسیمی یا dps در بین شرکتها متفاوت است. شرکت ها سیاست های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح می دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح های توسعه ای، اختصاص می دهند. حال اینکه چه مقدار از eps به عنوان dps بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.
پس از تکمیل مراحل شما باید در سامانه سجام ثبت نام نموده و کد پیگیری دریافت نمایید.

سایت سامانه سجام بورس

در حال حاضر، این سایت فقط جهت ثبت نام اولیه سرمایه گذاران کاربرد دارد. بنابراین باید در مرحله اول با مراجعه به این سایت، اطلاعات هویتی، بانکی، بورسی و سکونت خود را طبق مراحل خواسته شده و به ترتیب پر کنید.

در واقع مخزن و مرجع اصلی داده ها و اطلاعات سرمایه گذاران بازار بورس در این سایت ذخیره می گردد. پس از نهایی کردن ثبت نام اولیه و ثبت نام نهایی تان می توانید با مراجعه به این سایت، اطلاعاتتان را مشاهده کرده و حتی آنها را ویرایش کنید.

سامانه سجام چیست؟

«سجام» مخفف «سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان» است که توسط شرکت «سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» و زیر نظر سازمان بورس با هدف ایجاد سامانه یکپارچه، فراگیر و ارائه خدمات بهتر و سریع تر به سرمایه گذاران ایجاد شده است. طبق مصوبه اعلامی از سوی سازمان بورس اوراق بهادار، تمام سرمایه گذاران فعلی که پیش از شهریور ۱۳۹۷ کد بورسی دریافت کرده اند باید به سامانه ثبت نام سجام به آدرس «https://profilesejam.csdiran.com» مراجعه کرده و اطلاعات خواسته شده را وارد کنند. از طرفی، اگر افراد تازه وارد در بورس به کارگزاری ها مراجعه می کنند باید علاوه بر پر کردن اطلاعات لازم که کارگزاری از افراد تقاضا می کند، وارد سامانه سجام شده و اطلاعات خواسته شده را هم تکمیل کنند. در مقاله بعدی، شیوه پر کردن فرم ها در سامانه سجام را توضیح خواهیم داد. در نهایت، با انجام هر دو مرحله گفته شده، کارگزاری طی مدت زمان مشخصی کد بورسی و کد معاملاتی را برای افراد صادر خواهد کرد.

لازم به ذکر است که از اوایل سال ۱۳۹۷ در طی چند مرحله به معامله گران فرصت داده شد تا اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت نام کنند که در مرحله اول این فرصت تا پایان شهریور ۹۷ به طول انجامید.

در تازه ترین دستورالعمل از تمام سرمایه گذاران قدیمی بازار سرمایه خواسته شده که تا پایان سال ۱۳۹۷ اطلاعات هویتی خود را در سامانه ثبت کنند. اگر ثبت نام اولیه در این سامانه انجام نگیرد و مهلت مقرر به اتمام برسد، آن گاه کد معاملاتی افراد بسته می شود و اجازه انجام معاملات را از دست می دهند. این روند تا زمانی که سرمایه گذاران ثبت نام خود را در سامانه به انجام برسانند، ادامه خواهد داشت.

پس از ثبت نام در سامانه، یک کد ۱۰ رقمی برای شما پیامک می شود که باید آن را نزد خود نگه دارید. معمولا پس از یک ماه از تاریخ تکمیل اطلاعات در سامانه، پیامکی به شما ارسال خواهد شد تا با مراجعه به یکی از شعب منتخب دفاتر الکترونیک دولت یا کارگزاری ها، مراحل نهایی را انجام دهید تا ثبت اطلاعات شما در سامانه سجام نهایی گردد.

مزایای سامانه سجام

۱- ثبت نام آسان در کارگزاری ها و صندوق های سرمایه گذاری

تا قبل از عملیاتی شدن سامانه سجام، افراد مجبور بودند بخش عمده ای از وقت خود را برای مراجعه حضوری و پر کردن تعداد بی شماری از اطلاعات تلف کنند. این موضوع زمانی بغرنج تر می شد که مشتری از کارگزاری فعلی خود رضایت نداشت و مجبور بود تمام مراحل فوق را دوباره طی کند؛ گاهی این چرخه، چندین و چندبار تکرار می شد. هرچند این مسئله برای افرادی که درگیر بازار سرمایه هستند زیاد به چشم نمی آید؛ ولی با این وجود، مسئله مهمی بود که بارها موضوع شکایت سرمایه گذاران شده بود.

هم چنین متقاضیان انواع صندوق های سرمایه گذاری مانند درآمد ثابت، درآمد متغیر و مختلط نیز که افراد مبتدی و حرفه ای بازار سرمایه را تشکیل می دهند نیز مجبور بودند اطلاعات ثابت و تکراری را در فرم های مختلفی که از سوی سازمان تعریف شده بود وارد کنند و وقت بسیاری را در تایم اداری از دست بدهند. با راه اندازی سامانه سجام، این بخش مهم از فرایند ثبت نام با سرعت بیشتری انجام شد. به این ترتیب، سرمایه گذاران تازه کار با پر کردن اطلاعات در سامانه سجام، می توانند به هنگام مراجعه های بعدی خود به انواع نهادهای بازار سرمایه مانند صندوق های سرمایه گذاری، شرکت های تأمین سرمایه – معمولا برای اشخاص حقوقی – و سایر کارگزاری ها زمان بسیار کمتری را از دست بدهند.

۲- دریافت بی دغدغه سود مجامع

تا قبل از عملیاتی شدن سامانه سجام، رویه پرداخت سود به شکل های مختلفی صورت می گرفت که رایج ترین آنها را در ادامه برایتان می گوییم. پس از آنکه شرکت ها در مجمع عمومی عادی خود قسمتی از سود هر سهم (EPS) محقق شده را بین سهامداران تقسیم می کردند، سرمایه گذاران باید طبق اطلاعیه ای که در سامانه «codal.ir» منتشر می شد به یکی از شیوه های زیر – با توجه به برنامه شرکت – برای دریافت سود تقسیم شده دست به کار می شدند.

یکی از این روش ها دریافت شماره حساب سرمایه گذاران از طریق ایمیل و واریز سود تقسیمی به حساب آن ها بود. روش دیگر، معرفی یک بانک به سرمایه گذاران بود تا با مراجعه به آن در تاریخ مشخص شده و ارائه کارت ملی و کد بورسی خود سود تقسیمی را دریافت کنند. جدا از هزینه های بی موردی که در این روش به شما وارد می شد، مسئله اصلی داشتن یک سبد سهام متنوع با اهداف مختلف بود؛ مثلاً شاید شما از ۹ سهم موجود در سبد خود، تنها روی سود تقسیمی (DPS) دو سهم حساب باز کرده بودید. از طرفی به دلیل عدم توجه به تاریخ مجمع برخی از سهام خود، نماد بسته شده، به مجمع می رود، سودی را تقسیم می کند و چون تاریخ پرداخت تا زمان سرمایه گذاری تان فاصله زیادی دارد فراموش می کنید که DPS را بگیرید و به این ترتیب هزینه ای به شما تحمیل می گردد. یکی از مزایای مهم سامانه سجام کمک به سرمایه گذاران در این زمینه است. به این ترتیب برای هر سهمی که با آن به مجمع می روید و از آن سود تقسیمی طلب دارید در تاریخ اعلام شده از سوی شرکت، وجوه مربوط به سود تقسیمی به حساب «شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» واریز می گردد. سپس این شرکت، وجوه مربوطه را به حساب های اعلامی از سوی شما در این سامانه واریز می کند. می توانید روند پرداخت سود را در شکل زیر مشاهده کنید.

حساب اعلامی از سوی سرمایه گذار → شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه → شرکت

همان طور که مشاهده می فرمایید این سامانه زمینه ای برای راحتی سرمایه گذاران ایجاد کرده است.

۳- امکان ویرایش سریع اطلاعات

اگر در گذشته، اطلاعات ثبتی شما نزد یک کارگزار – مانند آدرس محل سکونت یا شماره حساب اعلامی و … – تغییر می کرد باید حتما موضوع را به تمام نهادهای بازار سرمایه مانند صندوق های سرمایه گذاری یا کارگزاری اعلام می کردید و شاید بابت این موضوع نیاز به مراجعه حضوری و صرف وقت داشتید که این خود موضوعی فرسایشی محسوب می شد. در حالی که با راه اندازی سامانه سجام، می توانید به راحتی اطلاعات خود را ویرایش کنید.

۴- دسترسی به تمام سرویس های بازار سرمایه مانند تغییر کارگزار ناظر

تصور کنید که در دو کارگزاری مختلف در حال معامله هستید و برنامه تان این است که سهم «ولساپا» را تنها از طریق کارگزاری «الف» انجام دهید. حالا اگر این موضوع را فراموش کرده و بخشی از سهام ولساپا را از طریق کارگزاری «ب» انجام دهید باید برای یکی کردن کارگزاری ها به کارگزاری «ب» مراجعه می کردید، گواهی سهام را می گرفتید و فرم تغییر کارگزار ناظر را پر می کردید تا بتوانید تحویل اوراق گواهی سهام ولساپا را به کارگزاری «الف» منتقل کنید. این در حالی است که با راه اندازی سامانه سجام تنها با انجام چند عملیات ساده این فرایند انجام خواهد شد.

منبع: قیاس - خانه سرمایه

پیشنهاد ویژه

شما هم می توانید جزء تیم تولید محتوای انبار آنلاین باشید و کسب درآمد کنید.

سود و زیان انباشته چیست؟ مجموع سود و ضرر شرکت در دوره‌های مالی گذشته

حتما در اخبار مربوط به شرکت‌های بورسی و گزارش‌های مالی آن‌ها به عبارت «سود انباشته» یا «زیان انباشته» برخورده‌اید یا بسیاری از اوقات در اطلاعیه‌های مربوط به افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی، بیان می‌شود که افزایش سرمایه از محل سود انباشته انجام خواهد شد. اما منظور از سود و زیان انباشته چیست؟ این سود و زیان انباشته، در بورس و صورت‌های مالی چه جایگاه و نقشی دارد؟

سود و زیان انباشته در بورس چیست؟

پس از پایان مجامع عادی سالیانه، بازدهی سهام طی یک‌سال گذشته بررسی می‌شود. در این بررسی سودی را با عنوان سود خالص شرکت اعلام می‌کنند. سود خالص به سودی اطلاق می‌شود که همه هزینه‌ها و مالیات از آن کسر شده است. این سود بر تعداد کل سهام‌ شرکت تقسیم می‌شود و در قالب EPS یا همان درآمد به ازای هر سهم ثبت می‌شود. اگر سهم بازدهی مثبتی داشته باشد، بخشی از EPS با عنوان DPS یا همان سود تقسیمی به ازای هر سهم، میان سهام‌داران تقسیم خواهد شد. توجه کنید که این میزان پس از بازگشایی سهام و آغاز معاملات، از قیمت سهم کم می‌شود.

بخش دیگری از EPS اما در حساب شرکت ذخیره می‌شود. به این سود ذخیره‌شده، سود انباشته گفته می‌شود. پس سود و زیان انباشته به زبان ساده، بخشی از سود سهام است که میان سهام‌داران توزیع نشده است و به منظور توسعه زیرساخت‌ها در شرکت باقی می‌ماند.

اگر شرکت مربوطه در یک سال مالی زیان‌ده بوده باشد، مقدار زیان از میزان سود انباشته سال‌های پیشین کسر خواهد شد. همچنین در برخی مواقع نیز ممکن است سهام مربوطه طی چند سال فاقد سود انباشته باشد یا به عبارتی ضرر داده باشد. در این حالت مبلغی به عنوان زیان انباشته در صورت‌های مالی شرکت لحاظ می‌شود. اگر یک شرکت زیان انباشته داشته باشد، در صورتی که طی یک سال مالی سود کسب کند، آن سود بسته به میزان آن، برای تسویه کل یا بخشی از زیان انباشته سال‌های گذشته مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید

سود انباشته دوره آغازین به چه معناست؟

در پایان هر دوره حسابداری، سود انباشته در قالب درآمد تجمیعی سال قبل و سال جاری در نظر گرفته می‌شود. سپس سودی که میان سهام‌داران توزیع شده است، از آن کسر می‌شود و نتیجه در ترازنامه درج می‌شود. در سال مالی بعدی، تراز پایانی سود انباشته که از دوره حسابداری پیشین به دست آمده بود، به تراز آغازین سود انباشته تبدیل می‌شود.

دقت کنید که تراز سود انباشته همیشه هم مثبت نخواهد بود. چرا که ممکن است خالص زیان در دوره جاری بیشتر از تراز آغازین سود انباشته باشد. البته لازم به ذکر است که اگر حجم زیادی از سود سهام (منظور بیشتر از تراز سود انباشته است) میان سهام‌داران توزیع شود، می‌تواند منجر به منفی شدن تراز شود.محاسبه کردن EPS و DPS

ماهیت حساب سود و زیان انباشته چیست؟

حال که دانستیم سود و زیان انباشته به زبان ساده در بورس به چه معناست، بهتر است کمی دقیق‌تر وارد جزئیات شویم. حساب سود و زیان انباشته، حسابی است که ماهیت بستان‌کار دارد. اگر این حساب مربوط به سال جاری باشد، در این صورت نام آن سود و زیان جاری خواهد بود. اما اگر این حساب به سال پیش یا سال‌های پیش مربوط باشد، سود و زیان انباشته نامیده می‌شود. تفاوتی ندارد که شرکت از نوع سهامی باشد یا غیرسهامی. به هر حال با حساب سود و زیان انباشته به یک شیوه برخورد می‌شود.

از آن‌جا که حساب سود و زیان انباشته یا سود و زیان سنواتی مربوط به یک حساب دائمی یا به بیان دیگر ترازنامه‌ای است، این حساب در سرفصل‌های مربوط به حقوق صاحبان سهام درج می‌شود. به همین دلیل است که به هیچ حساب دیگری منتقل نمی‌شود. هر سال مانده حساب سود و زیان انباشته روی هم جمع می‌شود و به حساب دیگری منتقل نمی‌شود.

در واقع حساب سود و زیان انباشته، پیوندی را میان صورت درآمدها و ترازنامه برقرار می‌کند؛ زیرا همان‌گونه که پیش‌تر اشاره شد، اطلاعات مربوط به آن در قسمت حقوق صاحبان سهام در ترازنامه می‌آید. سود و زیان انباشته موضوعی مهم و حساس است که باید در امر حسابرسی به آن توجه ویژه‌ای داشت.

ثبت سود و زیان انباشته در حساب‌های مالی چگونه است؟

همان‌طور که در بخش قبلی اشاره کردیم، حساب سود و زیان انباشته در علم حساب‌داری ماهیت بستانکار دارد. این حساب با توجه به اتفاق‌ها و رویدادهای مالی در طی یک سال، می‌تواند در طول سال مالی یا پایان آن بدهکار و یا بستانکار باشد. با توجه به ماهیت بستانکاری این حساب، هزینه‌ها و مبالغ مختلفی می‌تواند تحت عنوان سود و زیان انباشته ثبت شود. اجازه دهید با یک مثال به روشن‌تر شدن مسئله کمک کنیم.

در نظر بگیرید که سال پیش، پولی را برای دریافت خدمات از شرکتی هزینه‌ کرده‌اید. اما این کار به هر دلیل انجام نشده و هزینه آن امسال استرداد شده است. هزینه سال پیش در قالب هزینه دریافت خدمات ثبت شده بود. اما اکنون استرداد آن در سود و زیان جاری شرکت اثر دارد. به این ترتیب با استرداد مبلغ مذکور، این مبلغ در حساب سود و زیان انباشته ثبت و بستانکار می‌شود. این مسئله در پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی نیز اتفاق می‌افتد. چرا که دریافتی اضافی بیمه تامین اجتماعی، در سال‌های بعدی پس داده می‌شود.

در سمت مقابل زمانی که شرکت از پرداخت مالیات طی چندین سال خودداری کرده باشد و در سال جاری اقدام به پرداخت این مبلغ کند، این پرداخت در حساب سود و زیان انباشته به صورت بدهکار ثبت می‌شود.

سود انباشته در شرکت‌ها چه فایده و کارکردی دارد؟

چنان‌چه شرکتی در طی چند سال سودده باشد و حساب سود انباشته داشته باشد، می‌تواند از آن برای تحقق اهداف توسعه‌محور استفاده کند. به عنوان مثال می‌توان با آن تجهیزات جدید خریداری کرد یا تجهیزات فعلی را ارتقا داد. همچنین می‌توان این مبلغ را صرف تحقیق و توسعه محصولات کرد یا حتی زیرساخت‌های شرکت را توسعه داد. به طور کلی از سود انباشته می‌توان در جهت تامین مالی پیشرفت و توسعه استفاده کرد تا قدرت سوددهی شرکت افزایش پیدا کند.

این کار به منزله سرمایه‌گذاری مجدد در داخل شرکت است که می‌تواند منجر به کسب درآمدهای بیشتر در‌ آینده شود اما اگر شرکت‌ها باور نداشته باشند که می‌توان به اندازه کافی از این سود بازدهی کسب کرد، آن را به عنوان سود سهام یا بازخرید سهام میان سرمایه‌گذاران توزیع می‌کنند.

در نتیجه به طور معمول از سود انباشته در موارد زیر استفاده می‌شود:

• افزایش سرمایه از محل سود انباشته
• پرداخت بدهی‌های شرکت یا بازپرداخت وام‌های مختلف از طریق سود انباشته
• خرید ماشین‌آلات و تجهیزات موردنیاز به منظور توسعه
• انجام تحقیق و پژوهش به منظور بهبود فعالیت شرکت
• گسترش فعالیت‌های تجاری از جمله افزایش ظرفیت تولید شرکت و یا استخدام و افزایش نمایندگان فروش
• استفاده از این سود برای تولید محصولی جدید
• ادغام یا مشارکت احتمالی که بهبود چشم‌انداز تجاری را در پی دارد.
• خریداری سهام شرکت‌های دیگر

بیشتر بخوانید

بهتر است یک نکته مهم را در این بخش متذکر شویم. زمانی که شرکت دارای سود انباشته است، مدیریت شرکت در خصوص ذخیره سود یا توزیع آن میان سهام‌داران تصمیم‌گیری می‌کند. اگر مدیریت شرکت بیشتر بر رشد شرکت تمرکز داشته باشد، ممکن است سود سهام را میان سهام‌داران توزیع نکند؛ یا اگر این مبلغ را توزیع کرد مبلغ ناچیزی از آن را به این مساله اختصاص دهد. هدف مدیریت از این کار این است که از سود حاصل به منظور تامین مالی و انجام فعالیت‌های مختلف استفاده کند.

چطور از میزان سود و زیان انباشته یک شرکت بورسی مطلع شویم؟

برای این‌که بتوانیم میزان سود انباشته شرکت‌ها را بررسی کنیم، باید به سامانه کدال به آدرس codal.ir مراجعه کنیم و طبق مراحل زیر پیش برویم:

1. در قسمت جستجوی اطلاعیه، نام شرکت موردنظر را وارد کنید.
2. سپس در قسمت گروه اطلاعیه‌ها، گزینه اطلاعات و صورت مالی سالانه را انتخاب کنید.
3. سپس گزینه فقط زیرمجموعه‌ها را خاموش کنید و روی دکمه جستجو کلیک کنید.

پس از این کار، می‌توانید آخرین اطلاعیه‌های شرکت موردنظر را مشاهده کنید. در این اطلاعیه‌ها، اطلاعیه مربوط به دوره ۹ ماهه را پیدا کنید. زیرا به لحاظ زمانی جدیدترین اطلاعیه همین اطلاعیه‌ها هستند. زمانی که روی این اطلاعیه کلیک می‌کنید، می‌توانید در قسمت اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای، گزینه مربوط به صورت وضعیت مالی یا ترازنامه را انتخاب و مطالعه کنید. پس از انتخاب صورت وضعیت مالی، در قسمت زیرگروه حقوق مالکانه می‌توانید سود و زیان انباشته در بورس را مشاهده کنید.

بیشتر بخوانید

عوامل موثر بر میزان سود انباشته

اثر خالص درآمد بر میزان سود انباشته

هر تغییری که در خالص درآمد به وجود آید، می‌تواند به صورت مستقیم بر تراز سود انباشته موثر باشد. تراز سود انباشته می‌تواند تحت تاثیر خالص زیان‌های انباشته منفی شود. در حالت معمول مواردی که بر خالص درآمد اثر می‌گذارند، می‌توانند سود انباشته را هم دستخوش تغییر کنند. از جمله این عوامل می‌توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

• سود فروش
• هزینه حاصل از فروش کالاها
• استهلاک
• هزینه‌های اجرایی

البته باید به این مسئله هم اشاره کرد که عوامل غیرپولی از جمله کاهش ارزش دفتری یا کاهش ارزش دارایی‌ها نیز می‌توانند بر سود انباشته اثر بگذارند.

تاثیر سود سهام بر سود انباشته

تقسیم سود میان سهام‌داران همیشه به صورت نقدی انجام نمی‌شود. گاهی ممکن است این تقسیم سود در قالب توزیع سهام خودنمایی کند. هر دو نوع توزیع سود، می‌تواند موجب کاهش ارزش سود انباشته شرکت‌های بورسی شوند. توزیع سود سهام به صورت وجه نقد در حساب‌های نقدی شرکت ثبت می‌شود و به این ترتیب حجم ترازنامه و ارزش دارایی‌های شرکت کم می‌شود؛ چرا که شرکت بخشی از دارایی‌های در گردش خود را به دنبال توزیع این سود از دست می‌دهد.

در سمت مقابل توزیع سود در قالب سهام با خروج وجه نقد همراه نیست. آن‌چه در این میان اتفاق می‌افتد، تبدیل بخشی از سود انباشته به سهام و یا سایر حساب‌های مربوط به سرمایه پرداخت‌شده اضافی خواهد بود. تخصیص و توزیع سود به این شکل، اثری بر حجم کلی ترازنامه ندارد اما ارزش هر سهم را کاهش می‌دهد. تراز نهایی سود انباشته را می‌توان از طریق افزودن خالص سود و زیان به دوره آغازین و کسر سود سهام از این عدد، به دست آورد.

گزارش مربوط به گردش سود و زیان انباشته

گزارش گردش سود و زیان انباشته را می‌توان مکمل صورت سود و زیان و هم‌چنین ترازنامه دانست. این گزارش علاوه بر تغییرات انجام‌شده مربوط به سال‌های قبلی، موجب می‌شود میان صورت سود و زیان و ترازنامه ارتباطی منطقی برقرار شود. به علاوه ارتباط میان صورت سود و زیان و صورت سود و زیان جامع نیز مورد دیگری است که در پی گردش سود و زیان انباشته به وجود می‌آيد. این گزارش، اطلاعات اقتصادی را به استفاده‌کنندگان ارائه می‌کند و از این رو بسیار حائز اهمیت است.

اهداف گزارش گردش سود و زیان انباشته چیست؟

با استفاده از این گزارش، سود یا زیان انباشته مربوط به عملکرد واحد تجاری، تا انتهای دوره مالی و مطابق با استانداردهای حسابداری ارائه می‌شود. اهداف کلی گزارش گردش سود و زیان را می‌توان به شکل زیر صورت‌بندی کرد:

• گزارش و افشای تمام تغییرات بااهمیتی که در سال‌های قبلی اتفاق افتاده است.
• تطبیق میزان مانده ابتدا و انتهای دوره سود یا زیان انباشته
• ایجاد ارتباط و پیوند میان ترازنامه و صورت سود و زیان جامع
• مشخص کردن سود قابل تقسیم در مجامع عمومی به منظور تصمیم‌گیری‌هایی که به توزیع سود سهام مربوط است.

طبقه‌بندی اقلام گردش سود و زیان انباشته

معمولاً گزارش گردش سود و زیان انباشته شامل موارد طبقه‌بندی‌شده‌ی زیر است:

• سود و زیان خالص سال مالی
• سود و زیان انباشته آغاز سال
• تعدیلات سنواتی
• انتقال درآمد تحقق‌یافته از حساب مازاد تجدید ارزیابی
• سود قابل تقسیم
• سود سهام پیشنهادی
• انتقال به اندوخته قانونی
• انتقال به اندوخته طرح و توسعه

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته در حسابداری

برای محاسبه سود و زیان انباشته در حسابداری باید سود انباشته دوره آغازین را به خالص سود و زیان اضافه کنید. سپس لازم است که سود سهام را از آن کسر کنید. پیش‌تر به این موضوع اشاره کردیم که تغییراتی که در خالص درآمدها ایجاد می‌شود، به شکل مستقیم در این حساب اثر خواهد گذاشت. به یاد داشته باشید که حساب سود و زیان انباشته باید در پایان هر سال مالی و در بخش حقوق صاحبان سهام درج شود.

فرمول محاسبه سود و زیان انباشته

سود انباشته = سود انباشته دوره آغازی + خالص درآمد یا زیان – سود سهام نقدی – سود سهام

جایگاه گردش حساب سود و ضرر انباشته در صورت‌های مالی

صورت‌های مالی بازتاب‌دهنده حقوق صاحبان سهام هستند. در حقیقت بخشی از این تغییرات در گردش حساب سود و زیان انباشته، در پایین صورت سود و زیان دوره درج می‌شود. اما سایر تغییرات مانند گردش حساب اندوخته قانونی، حساب اندوخته اختیاری و سود انباشته یا Retained Earnings و حساب‌های مربوط به سایر اقلام، مطابق با استانداردهای حساب‌داری مستقیما در بخش حقوق صاحبان سهام قید می‌شود. چنا‌چه تغییراتی ناشی از افزایش یا کاهش سرمایه رخ دهد، باید در یادداشت‌های توضیحی افشا شود. همچنین سود انباشته در ترازنامه در هر دوره حسابداری، در قسمت مربوط به مشارکت سهام‌داران ثبت می‌شود.

بیشتر بخوانید

اثر مالیاتی سود و زیان انباشته چیست؟

درآمدهای سالیانه و سال‌های آینده استهلاک‌پذیر است. در اظهارنامه عملکردی، استهلاک ناشی از زیان سنواتی در قالب یک جدول درج می‌شود. این مبلغ، در جدول محاسبه مالیات در اظهارنامه نوشته می‌شود و با محاسبه آن، رقم مربوط به مالیات سال جاری تغییر می‌کند.

بر این اساس و مطابق بند ۱۲ ماده ۱۴۸ قانون مالیات‌های مستقیم، ‌زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آن‌ها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سال­‌های بعد استهلاک‌‌پذیر است.

زیان انباشته در اظهارنامه

تا زمانی که برگه تشخیص دارایی نداشته باشید، زیان انباشته شما قابل قبول نخواهد بود. به این دلیل، کسر کردن زیان انباشته از سود سال یا سال‌های آینده تنها با تایید ممیز امکان‌پذیر است. به این ترتیب تا هنگامی که برگ تشخیص سال گذشته را دریافت نکنید، نمی‌توانید در جداول مربوط به زیان انباشته اعداد و ارقامی وارد کنید. ممیز موظف است حداکثر یک‌سال پس از تسلیم اظهارنامه، اقدام به صدور برگه تشخیص کند. پس از دریافت این برگه می‌توانید اعداد را در بخش‌های مربوطه درج کنید.

جمع‌بندی

میزان درآمد خالص شرکت‌ها پس از آن‌که سود سهام را میان سهام‌داران توزیع می‌کنند، مشخص می‌شود. سود انباشته به بخشی از سود شرکت‌ها اطلاق می‌شود که مدیران آن را میان سهام‌داران توزیع نکرده و در نزد خود نگه می‌دارند. هدف آن‌ها از این کار، سرمایه‌گذاری مجدد و توسعه شرکت است. در حالت عادی این سود در قالب سرمایه در گردش شرکت و به منظور خرید دارایی یا بازپرداخت بدهی استفاده می‌شود یا حتی به منبعی برای افزایش سرمایه شرکت تبدیل می‌شود. محل درج سود انباشته در ترازنامه هر سال مالی، قسمت مشارکت سهام‌داران است. گزارش مختصری با نام صورت سود انباشته هم نگهداری می‌شود که تغییرات مربوط به وضعیت سود انباشته در برهه‌ خاصی از زمان در آن ثبت شده است.

اما درآمد حاصل از کسب و کار می‌تواند هم به صورت مثبت باشد و هم به صورت منفی. اگر مثبت باشد نشان‌گر سود است و اگر منفی باشد به منزله زیان. سود مثبت هر ساله باعث ایجاد سود انباشته محاسبه کردن EPS و DPS می‌شود و بر عکس آن، ضرردهی در سال‌های متوالی باعث ایجاد زیان انباشته می‌شود.

چگونه در بورس ثبت نام کنیم و از سامانه سجام بورس استفاده کنیم

تا همین چند سال اخیر، اکثر مردم تنها راه پس انداز یا حتی سرمایه گذاری کردن را نگهداری پول های خود در بانک می دانستند. دلیلش هم این بود که با سایر روش های سرمایه گذاری آشنایی نداشتند. مثلاً آن ها نمی دانستند که یک فرد عادی می تواند با سرمایه گذاری در واحدهای یک شرکت تولیدی، به اندازه دارایی خود در مالکیت آن شرکت مشارکت کند. یا اینکه به اندازه دارایی خود در یک شرکت سرمایه گذاری سهیم شود.

حال سوال این است که آیا یک فرد عادی می تواند با سرمایه اندک خود، در سرمایه گذاری های بزرگ شریک شود؟

پاسخ این سوال مثبت است. بازار سرمایه و به ویژه بازار بورس اوراق بهادار این امکان را فراهم می کند تا هر فرد به میزان دارایی و سرمایه ای که دارد در یک یا چند شرکت بزرگ سرمایه گذاری کند، و در سود آن ها شریک محاسبه کردن EPS و DPS شود

برای انجام معامله در بورس هر شخص حقیقی یا حقوقی نیاز به یک کارگزار رسمی و دریافت کد معاملاتی از آن دارد. همان طور که بانک به مشتریان خود شماره حساب می دهد و این شماره شناسه مشتری به شمار می آید، در بورس هم کد معاملاتی هر فرد شناسه او در بازار است.

مراحل اخذ کد معاملاتی برای فعالیت در بورس

برای شروع فعالیت در بورس اوراق بهادار، ابتدا باید کد بورسی یا کد معاملاتی داشته باشیم.برای تهیه کد بورسی ابتدا باید به صورت حضوری یا به صورت آنلاین به یکی از کارگزاری ها مراجعه کنید. اطلاعات کلیه کارگزاری ها را می توان از سایت سازمان بورس و اوراق بهادار مشاهده کرد. از معروف ترین کارگزاری ها می توان به : کارگزاری مفید، کارگزاری فارابی، آگاه، مبین سرمایه و… اشاره نمود.

شما می توانید از طریق ایترنت در سایت کارگزاری ​ها اقدام به ثبت نام کنید. سپس افتتاح حساب آنلاین را کلیک نمایید و گزینه افتتاح حساب بورس اوراق بهادار را بزنید. پس از تکمیل کردن فرم مشخصات و اطلاعات بانکی، شما برای احراز هویت خود نیاز دارید تا تصویر اصل کارت ملی و شناسنامه و… را اسکن و در سایت آپلود نمایید. در انتها شما باید به یک سری سوالات آزمون افتتاح حساب پاسخ دهید.

تفاوت قیمت روز سهام و قیمت اسمی چیست؟

قیمت اسمی (ارزش اسمی) سهم مبلغی است که در اساسنامه برای هر سهم معین شده و این مبلغ روی ورقه سهم نیز قید می شود. تعیین قیمت اسمی و قید آن روی ورقه سهم هرگز به این معنا نیست که سهم باید به قیمت اسمی به فروش برسد، بلکه با توجه به وضع بازار و شرایط شرکت، ممکن است سهام به قیمت هایی بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی آن به فروش رود. به طور کلی ارزش اسمی سهم ارتباط مشخصی با قیمت بازار آن ندارد. گفتنی است در بورس ایران، قیمت اسمی تمام سهم ها برابر با یک هزار ریال است.

همان طور که می دانید آنچه قیمت سهم در بورس را تعیین می کند، میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم است. برای مثال، ممکن است به علت عملکرد خوب یک شرکت، سرمایه گذاران زیادی متقاضی خرید سهام آن شرکت در بورس باشند؛ بنابراین، قیمت آن در بورس براساس میزان تقاضا، افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است این افزایش تا چندین برابر قیمت اسمی هم باشد. در نقطه مقابل، عملکرد ضعیف یک شرکت ممکن است باعث بی رغبتی سرمایه گذاران به خرید یا نگهداری سهم مذکور و در نتیجه، افزایش عرضه آن در بورس باشد. طبیعتا با افزایش عرضه، قیمت سهم کاهش یافته و اگر این روند ادامه یابد، ممکن است قیمت سهم حتی به زیر قیمت اسمی ( ۱۰۰ تومان) برسد.

حاصل ضرب ارزش اسمی هر سهم در تعداد سهامی که شرکت منتشر کرده، نشان دهنده جمع سرمایه یا سرمایه قانونی شرکت است. همچنین حاصل ضرب قیمت روز سهام در تعداد سهامی که شرکت ثبت کرده است، ارزش بازار سهام شرکت را نشان می دهد.

حجم مبنا در بورس چیست؟

حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت آن سهم، بتوانـد براساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.

در صورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. در حال حاضر، حجم مبنای شرکت های پذیرفته شده در بورس، ۰۰۰۸/۰ «هشت ده هزارم» است «این عدد کنترل شود»، بنابراین، اگر به عنوان مثال تعداد کل سهام یک شرکت پذیرفته شده در بورس ۲۰ میلیون سهم باشد، تنها درصورتی قیمت سهام این شرکت در طول یک روز می تواند ۴ درصد افزایش یا کاهش داشته باشد که حداقل ۱۶ هزار سهم شرکت محاسبه کردن EPS و DPS الف در طول روز، مورد داد و ستد قرار گیرد.

هدف از تعیین حجم مبنا، این است که سرمایه گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل توجهی سهام صورت گرفته است، چرا که در غیر اینصورت، معامله حتـی چند عدد سهم یک شرکت، می تواند قیمت سهام این شرکت در بورس را تحت تأثیر قرار داده و منجر به ایجاد قیمت های غیرواقعی و کاذب در بورس شود.

EPS چیست؟

خود کلمه EPS مخفف عبارت Earning Per Share است که به معنی درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع eps آن شرکت را محاسبه کرده اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز ۱ میلیون سهم است. در نتیجه eps آن شرکت برابر است با: ریال۱۰۰ = ۱،۰۰۰،۰۰۰ / ۱۰۰،۰۰۰،۰۰۰

معنی DPS چیست؟

کلمه DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است. dps آن قسمتی از eps است که بین سهامداران تقسیم می شود.درصد سود تقسیمی یا dps در بین شرکتها متفاوت است. شرکت ها سیاست های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند. برخی ترجیح می دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح های توسعه ای، اختصاص می دهند. حال اینکه چه مقدار از eps به عنوان dps بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.
پس از تکمیل مراحل شما باید در سامانه سجام ثبت نام نموده و کد پیگیری دریافت نمایید.

سایت سامانه سجام بورس

در حال حاضر، این سایت فقط جهت ثبت نام اولیه سرمایه گذاران کاربرد دارد. بنابراین باید در مرحله اول با مراجعه به این سایت، اطلاعات هویتی، بانکی، بورسی و سکونت خود را طبق مراحل خواسته شده و به ترتیب پر کنید.

در واقع مخزن و مرجع اصلی داده ها و اطلاعات سرمایه گذاران بازار بورس در این سایت ذخیره می گردد. پس از نهایی کردن ثبت نام اولیه و ثبت نام نهایی تان می توانید با مراجعه به این سایت، اطلاعاتتان را مشاهده کرده و حتی آنها را ویرایش کنید.

سامانه سجام چیست؟

«سجام» مخفف «سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان» است که توسط شرکت «سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» و زیر نظر سازمان بورس با هدف ایجاد سامانه یکپارچه، فراگیر و ارائه خدمات بهتر و سریع تر به سرمایه گذاران ایجاد شده است. طبق مصوبه اعلامی از سوی سازمان بورس اوراق بهادار، تمام سرمایه گذاران فعلی که پیش از شهریور ۱۳۹۷ کد بورسی دریافت کرده اند باید به سامانه ثبت نام سجام به آدرس «https://profilesejam.csdiran.com» مراجعه کرده و اطلاعات خواسته شده را وارد کنند. از طرفی، اگر افراد تازه وارد در بورس به کارگزاری ها مراجعه می کنند باید علاوه بر پر کردن اطلاعات لازم که کارگزاری از افراد تقاضا می کند، وارد سامانه سجام شده و اطلاعات خواسته شده را هم تکمیل کنند. در مقاله بعدی، شیوه پر کردن فرم ها در سامانه سجام را توضیح خواهیم داد. در نهایت، با انجام هر دو مرحله گفته شده، کارگزاری طی مدت زمان مشخصی کد بورسی و کد معاملاتی را برای افراد صادر خواهد کرد.

لازم به ذکر است که از اوایل سال ۱۳۹۷ در طی چند مرحله به معامله گران فرصت داده شد تا اطلاعات خود را در سامانه سجام ثبت نام کنند که در مرحله اول این فرصت تا پایان شهریور ۹۷ به طول انجامید.

در تازه ترین دستورالعمل از تمام سرمایه گذاران قدیمی بازار سرمایه خواسته شده که تا پایان سال ۱۳۹۷ اطلاعات هویتی خود را در سامانه ثبت کنند. اگر ثبت نام اولیه در این سامانه انجام نگیرد و مهلت مقرر به اتمام برسد، آن گاه کد معاملاتی افراد بسته می شود و اجازه انجام معاملات را از دست می دهند. این روند تا زمانی که سرمایه گذاران ثبت نام خود را در سامانه به انجام برسانند، ادامه خواهد داشت.

پس از ثبت نام در سامانه، یک کد ۱۰ رقمی برای شما پیامک می شود که باید آن را نزد خود نگه دارید. معمولا پس محاسبه کردن EPS و DPS از یک ماه از تاریخ تکمیل اطلاعات در سامانه، پیامکی به شما ارسال خواهد شد تا با مراجعه به یکی از شعب منتخب دفاتر الکترونیک دولت یا کارگزاری ها، مراحل نهایی را انجام دهید تا ثبت اطلاعات شما در سامانه سجام نهایی گردد.

مزایای سامانه سجام

۱- ثبت نام آسان در کارگزاری ها و صندوق های سرمایه گذاری

تا قبل از عملیاتی شدن سامانه سجام، افراد مجبور بودند بخش عمده ای از وقت خود را برای مراجعه حضوری و پر کردن تعداد بی شماری از اطلاعات تلف کنند. این موضوع زمانی بغرنج تر می شد که مشتری از کارگزاری فعلی خود رضایت نداشت و مجبور بود تمام مراحل فوق را دوباره طی کند؛ گاهی این چرخه، چندین و چندبار تکرار می شد. هرچند این مسئله برای افرادی که درگیر بازار سرمایه هستند زیاد به چشم نمی آید؛ ولی با این وجود، مسئله مهمی بود که بارها موضوع شکایت سرمایه گذاران شده بود.

هم چنین متقاضیان انواع صندوق های سرمایه گذاری مانند درآمد ثابت، درآمد متغیر و مختلط نیز که افراد مبتدی و حرفه ای بازار سرمایه را تشکیل می دهند نیز مجبور بودند اطلاعات ثابت و تکراری را در فرم های مختلفی که از سوی سازمان تعریف شده بود وارد کنند و وقت بسیاری را در تایم اداری از دست بدهند. با راه اندازی سامانه سجام، این بخش مهم از فرایند ثبت نام با سرعت بیشتری انجام شد. به این ترتیب، سرمایه گذاران تازه کار با پر کردن اطلاعات در سامانه سجام، می توانند به هنگام مراجعه های بعدی خود به انواع نهادهای بازار سرمایه مانند صندوق های سرمایه گذاری، شرکت های تأمین سرمایه – معمولا برای اشخاص حقوقی – و سایر کارگزاری ها زمان بسیار کمتری را از دست بدهند.

۲- دریافت بی دغدغه سود مجامع

تا قبل از عملیاتی شدن سامانه سجام، رویه پرداخت سود به شکل های مختلفی صورت می گرفت که رایج ترین آنها را در ادامه برایتان می گوییم. پس از آنکه شرکت ها در مجمع عمومی عادی خود قسمتی از سود هر سهم (EPS) محقق شده را بین سهامداران تقسیم می کردند، سرمایه گذاران باید طبق اطلاعیه ای که در سامانه «codal.ir» منتشر می شد به یکی از شیوه های زیر – با توجه به برنامه شرکت – برای دریافت سود تقسیم شده دست به کار می شدند.

یکی از این روش ها دریافت شماره حساب سرمایه گذاران از طریق ایمیل و واریز سود تقسیمی به حساب آن ها بود. روش دیگر، معرفی یک بانک به سرمایه گذاران بود تا با مراجعه به آن در تاریخ مشخص شده و ارائه کارت ملی و کد بورسی خود سود تقسیمی را دریافت کنند. جدا از هزینه های بی موردی که در این روش به شما وارد می شد، مسئله اصلی داشتن یک سبد سهام متنوع با اهداف مختلف بود؛ مثلاً شاید شما از ۹ سهم موجود در سبد خود، تنها روی سود تقسیمی (DPS) دو سهم حساب باز کرده بودید. از طرفی به دلیل عدم توجه به تاریخ مجمع برخی از سهام خود، نماد بسته شده، به مجمع می رود، سودی را تقسیم می کند و چون تاریخ پرداخت تا زمان سرمایه گذاری تان فاصله زیادی دارد فراموش می کنید که DPS را بگیرید و به این ترتیب هزینه ای به شما تحمیل می گردد. یکی از مزایای مهم سامانه سجام کمک به سرمایه گذاران در این زمینه است. به این ترتیب برای هر سهمی که با آن به مجمع می روید و از آن سود تقسیمی طلب دارید در تاریخ اعلام شده از سوی شرکت، وجوه مربوط به سود تقسیمی به حساب «شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه» واریز می گردد. سپس این شرکت، وجوه مربوطه را به حساب های اعلامی از سوی شما در این سامانه واریز می محاسبه کردن EPS و DPS کند. می توانید روند پرداخت سود را در شکل زیر مشاهده کنید.

حساب اعلامی از سوی سرمایه گذار → شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه → شرکت

همان طور که مشاهده می فرمایید این سامانه زمینه ای برای راحتی سرمایه گذاران ایجاد کرده است.

۳- امکان ویرایش سریع اطلاعات

اگر در گذشته، اطلاعات ثبتی شما نزد یک کارگزار – مانند آدرس محل سکونت یا شماره حساب اعلامی و … – تغییر می کرد باید حتما موضوع را به تمام نهادهای بازار سرمایه مانند صندوق های سرمایه گذاری یا کارگزاری اعلام می کردید و شاید بابت این موضوع نیاز به مراجعه حضوری و صرف وقت داشتید که این خود موضوعی فرسایشی محسوب می شد. در حالی که با راه اندازی سامانه سجام، می توانید به راحتی اطلاعات خود را ویرایش کنید.

۴- دسترسی به تمام سرویس های بازار سرمایه مانند تغییر کارگزار ناظر

تصور کنید که در دو کارگزاری مختلف در حال معامله هستید و برنامه تان این است که سهم «ولساپا» را تنها از طریق کارگزاری «الف» انجام دهید. حالا اگر این موضوع را فراموش کرده و بخشی از سهام ولساپا را از طریق کارگزاری «ب» انجام دهید باید برای یکی کردن کارگزاری ها به کارگزاری «ب» مراجعه می کردید، گواهی سهام را می گرفتید و فرم تغییر کارگزار ناظر را پر می کردید تا بتوانید تحویل اوراق گواهی سهام ولساپا را به کارگزاری «الف» منتقل کنید. این در حالی است که با راه اندازی سامانه سجام تنها با انجام چند عملیات ساده این فرایند انجام خواهد شد.

منبع: قیاس - خانه سرمایه

پیشنهاد ویژه

شما هم می توانید جزء تیم تولید محتوای انبار آنلاین باشید و کسب درآمد کنید.

مفهوم EPS چیست ؟

EPS مخفف عبارت Earning Per Share و به معنای سود هر سهم است . هر شرکت ملزم به تهیه لیستی از درآمد ها و هزینه های خود می باشد که به این لیست صورت سود و زیان گفته می شود و باید به صورت فصلی ارائه شود. فرمول EPS به این شکل است که اگر در این لیست، هزینه ها و مالیات را از درآمد شرکت کسر کنیم، سود خالص بدست می آید. حال اگر این سود را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، مقدار سود به ازای هر سهم یا همان EPS را خواهیم داشت

هرجا که وضعیت سهام یک شرکت از طرف سرمایه گذاران و تحلیلگران بازار مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد به شکل مستقیم یا غیر مستقیم پای EPS نیز در میان است. در واقع EPS یکی از مهم ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد. زمانی که شما سرمایه گذاری در بورس را شروع می کنید همیشه به اشکال مختلف با این کلمه درگیر هستید. اگر بخواهیم خیلی ساده تعریف کنیم که EPS چیست می توانیم بگوییم که EPS یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید . وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال (سال مالی) را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع EPS آن شرکت را محاسبه کرده اید .

سود یا EPS پیش بینی شده چیست؟

EPS پیش بینی شده (درآمد پیش بینی شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد. شرکتهای بورسی هر ساله موظف هستند که قبل از شروع سال مالی جدید یک پیش بینی از عملکرد مالی خود به بورس ارائه کنند که در آن پیش بینی براساس عملکرد گذشته شرکت و همچنین نظر مدیران و کارشناسان شرکت یک EPS برای سال مالی پیش روی شرکت پیش بینی می شود. به این EPS به اصطلاح EPS پیش بینی شده گفته می شود. این EPS همانطور که از نامش پیداست یک پیش بینی است که هنوز محقق نشده است. این EPS همان سودی است که شما در سایت tsetmc.com به عنوان عدد روبروی EPS شرکتها مشاهده می کنید. پس باید توجه داشته باشید که عددی که شما در سایت tsetmc به عنوان EPS یک شرکت مشاهده می کنید، فقط پیش بینی آن شرکت از میزان سودی است که در انتهای آن سال بدست خواهد آمد و هیچ قطعیت و تضمینی وجود ندارد که حتما در انتهای سال این مقدار از EPS برای شرکت بدست بیاید.

سود یا EPS تحقق یافته چیست؟

اکنون فرض کنید سال مالی شرکت به پایان رسیده است. در این زمان مدیران و حسابداران شرکت به بررسی آنچه در این سال رخ داده، می پردازند و پس از محاسبه درآمد و هزینه های شرکت، مقدار واقعی سود هر سهم را بدست می آورند. این سود همان EPS تحقق یافته است. در نسبت P/E معمولا از EPS تحقق یافته استفاده می شود .

EPS می تواند بر قیمت سهام شرکت تاثیر بگذارد به همین دلیل همیشه مورد توجه سرمایه گذاران بوده است و با بررسی آن می توانند مبنای درستی برای قیمت سهام شرکت بدست آورند. لازم به ذکر است که چون EPS تحقق یافته در پایان سال مالی شرکت بدست می آید، اثر آن قبلا در قیمت سهام لحاظ شده است .

DPS یا سود نقدی چیست؟

DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود . DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود .

با توجه به سیاست های شرکت، مقدار DPS در شرکت های مختلف متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.