تفاوت بورس و فرا بورس

تفاوت بورس و فرا بورس

مشاوره رایگان

برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.

• 02191004770
• [email protected]
• تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15

خانه / سرمایه گذاری و بورس / تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

همه ما تا حدی با بورس آشنایی داریم بخصوص این روزها که مردم به سرمایه گذاری در بورس و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند اما با این وجود بسیاری از ما نمی دانیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

در سال های اخیر و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور یکی از بهترین روش های کسب سود سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار است. اما در کنار بازار بورس، بازار دیگری با شرایط متفاوت تر به نام فرابورس وجود دارد.

بطور خلاصه شرکت هایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند در این بازار به معامله سهام می پردازند که از نظر عمل فرق چندانی ندارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرق بورس و فرابورس این مقاله رو مطالعه کنید.

فرق بین بورس و فرابورس در چیست؟

برای درک بهتر تفاوت میان بورس و فرابورس ابتدا بهتر است که این دو موضوع را بصورت جداگانه تعرف نماییم.

بورس چیست؟

در علم اقتصاد، بورس به بازاری گفته می‌شود که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می شود و در یک طبقه‌بندی کلی شامل بورس کالا و اوراق بهادار است.

افراد می توانند به دو روش مستقیم و غیرمستقیم وارد بازار سهام شوند که ما روش غیر مستقیم با کمک شرکت های سبدگردان همچون سبدگردان هدف را به سرمایه گذاران پیشنهاد می کنیم. می توانید جهت بهره مندی از مشاوره رایگان سبدگردان هدف عدد ۲ به ۱۰۰۰۰۶۰۴ ارسال نمایید.

فرابورس چیست؟

و اما بازار فرابورس، داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (OTC) به طور مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک نهاد مشخص مانند بورس انجام می‌گیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی است که در بازارهای سازمان یافته رخ می‌دهد قرار دارد.

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور، بورس اوراق و بورس کالا ، با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، از مزایای فرابورس این است که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد.

۸ تفاوت بین بورس و فرابورس

۱. اولین تفاوت بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران مانند بورس گرد هم آیند.

۲. از دیگر تفاوت های میان بورس و فرابورس این است که قوانین وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد ولی در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.

۳. سومین تفاوت بورس و فرابورس این است که حد نوسان مجاز روزانه بازار فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است. یعنی حد نوسان روزانه مجاز برای شرکت‌های بازار بورس، ۴ درصد و برای شرکت‌های بازار فرابورس ۵ درصد است.

۴. چهارمین تفاوت بورس و فرابورس در این است که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می گردد مزایایی از قبیل کاهش ریسک و شفافیت قیمت ها وجود ندارد.

۵. و تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده.

۶. ششمین فرق میان بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار : اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: تفاوت بورس و فرا بورس اول و دوم است.

۷. یکی از تفاوت های بازار بوری در مقابل بازار فرابورس، شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک آن می باشد اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.

۸. و آخرین تفاوت بین بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.

در واقع ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

در نتیجه فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند.

فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

جدول مقایسه پذیرش سهام بورس و فرابورس

بجز تفاوت بورس و فرابورس شباهت هایی هم بینشان وجود دارد که از شباهت های بورس و فرابورس می توان به این موضوع اشاره کرد که شرکت های پذیرفته شده در فرابورس هم می توانند از کلیه مزایای شرکت های پذیرفته شده در بورس استفاده کنند همچنین می توانند با استفاده از یک کد معاملاتی (کد بورسی) هم در بورس هم در فرابورس استفاده نمایند.

در کدام بازار سرمایه‌گذاری کنیم، بورس بهتر است یا فرابورس؟

شرکت‌هایی که شرایط آنها برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است می‌توانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند.

این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته‌ شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.

آیا کد معاملاتی ( کد بورسی ) برای خرید سهام در بورس و فرابورس فرق می‌کند؟

خیر، شما با دریافت کدمعاملاتی از کارگزاری، هم می‌توانید در بازار بورس و هم در فرابورس مشغول به معامله سهام شوید. به عبارت دیگر، سهام شرکت‌های فرابورسی و بورسی با یک کدمعاملاتی قابل خریدوفروش است.

برای یک سرمایه‌گذار و معامله‌گر عادی، تفاوتی بین شرکتی که در فرابورس پذیرفته شده و شرکتی که در بورس است وجود ندارد.

Compatible data.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.

enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.

• Pina & Associates Insurance
• Payment at Contingency
• Amount of Payment

Two Most-Cited Reason

Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)

پیش‌تر، در مطالب «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با بازار بورس و مفاهیمی مانند شاخص بورس، تابلوخوانی، نوسان‌گیری، حجم مبنا و تحلیل فاندامنتال آشنا شدیم. در این آموزش، ابتدا به معرفی مختصر بورس و فرابورس خواهیم پرداخت و پس از آن، مهم‌ترین موارد تفاوت بورس و فرابورس را بیان خواهیم کرد.

بورس چیست؟

بورس بازاری است که در آن دارایی‌ها معامله می‌شوند. این بازار به سه دسته بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم می‌شود. در بورس کالا، همان‌گونه که از نامش مشخص است، کالاهای معینی خرید و فروش می‌شود. در این بورس، معمولاً مواد اولیه معامله می‌شوند و هر کالایی بورس خودش را دارد؛ مثلاً بورس نفت. در بورس ارز، پول‌های خارجی خرید و فروش می‌شوند که البته این بورس در ایران فعال نیست. در بورس اوراق بهادار، دارایی‌های مالی مانند سهام شرکت‌ها، اوراق مشارکت و.. معامله می‌شود. در بورس اوراق بهادار یا به اختصار، بورس، بستری ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات را انجام دهند. در این بازار قوانینی وجود دارد که منافع سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را حفظ می‌کند. به عبارت بهتر، بورس سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران را در کنار هم قرار می‌دهد تا هر دو با توانایی‌ها و دارایی‌هایی خود موجب منفعت دو طرف شوند.

فیلم آموزش رایگان تفاوت های بورس و فرابورس

فیلم آموزش رایگان تفاوت بورس و فرابورس به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص تفاوت‌های بورس و فرابورس، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ می‌دهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.

فرابورس چیست؟

در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که سبب می‌شود هر شرکتی توانایی ورود به آن را نداشته باشد. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌ها و معامله سهام دارد. وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های علاقه‌مند به تفاوت بورس و فرا بورس فعالیت در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را کسب نکرده‌اند.

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

بازار بورس و فرابورس تفاوت‌هایی با هم دارند که در این بخش، مهم‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

بازارهای بورس و فرابورس

یکی از تفاوت‌های ساختاری بورس و فرابورس تقسیم‌بندی بازارهای آن‌ها است. بورس شامل دو بازار اول تفاوت بورس و فرا بورس و دوم است. شرکت‌هایی که در بازار اول فعالیت می‌کنند، در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم منتقل می‌شوند و در طرف مقابل، شرکت‌هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، می‌توانند به بازار اول منتقل شوند.

ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و ابزارهای نوین مالی. در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش و معامله می‌شود. بازار دوم فرابورس تنها شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌ تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند. طبق قوانین جدید، شرکت‌های این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.

مالیات در فرابورس

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیماً متوجه سهامداران نیز می‌شود. همچنین، صاحبان سهام در شرکت‌های فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.

تنوع بازارهای فرابورس

وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلایق مختلف، از جاذبه‌های فرابورس است. بنابراین، سهامداران می‌توانند در شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش دهند.

تسهیلات و تأمین مالی شرکت‌ها

بانک‌ها شرکت‌های فعال در فرابورس را به عنوان وثیقه جهت دریافت تسهیلات می‌پذیرند. بنابراین، شرکت‌های فرابورس می‌توانند از این طریق برای دریافت تسهیلات اقدام کنند. همچنین، اگر شرکت‌ها به فرابورس پذیرفته شوند و در آن فعالیت کنند، می‌توانند از تأمین مالی از طرف سهامداران برخوردار شوند.

پذیرش شرکت‌ها و قوانین نظارتی

روند پذیرش شرکت‌ها در فرابوس ساده‌تر است و الزامات ساده‌تری نسبت با بورس دارد. شرایطی مانند حداقل سرمایه ثبت شده شرکت، حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، زیان انباشته، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها و سودآوری معیارهای سختگیرانه‌تری در بورس دارند.

روش و زمان معامله در بورس و فرابورس

روش معامله در بورس و فرابوس، اساساً تفاوت خاصی ندارد. همان‌گونه که از طریق پلتفرم‌های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می‌کنید، می‌توانید معاملات سهام شرکت‌های فرابورس را نیز انجام دهید. البته زمان معاملات در فرابورس، انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به بورس دارد.

به طور خلاصه می‌توان گفت که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از جاذبه‌های فرابورس است.

فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی

یکی از آموزش‌های مفید و کاربردی فرادرس فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی است و منبع مناسبی برای کسانی است که می‌خواهند در بازار بورس فعالیت کنند و مفاهیم و اصول آن را بیاموزند. در این آموزش که مدت آن ۳ ساعت و ۲۸ دقیقه است، ضمن پوشش مباحث اصلی، مطالب به گونه‌ای بیان شده است که مخاطبان حداکثر استفاده را از آن ببرند و اطلاعات ضروری را برای ورود به بورس کسب کنند. لینک آموزش مذکور در ادامه آورده شده است.

برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.

در درس اول این آموزش، مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام مورد بحث قرار گرفته است. موضوع درس دوم، شناخت کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس است. ورود به سایت‌های مربوط به سازمان بورس و ثبت نام در سجام موضوع درس سوم این فیلم آموزشی است. در درس چهارم راهنمایی‌های کاربردی درباره آشنایی با اصطلاحات و انواع قرارداد و صندوق ارائه شده است. آشنایی با مفاهیم سرمایه‌گذاری، انواع بورس و عرضه اولیه از دیگر موضوعاتی است در درس پنجم بیان شده است. درس ششم نیز، مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال را پوشش می‌دهد. در نهایت، موضوع درس هفتم این فیلم آموزشی، آشنایی با سامانه کدال و کارگزاری‌ها است.

برای آشنایی بیشتر با کارگزاری‌ها، پیشنهاد می‌کنیم به مطلب «بهترین کارگزاری بورس | بررسی جامع کارگزاری ها» مراجعه کنید.

سخن پایانی

در این نوشتار سعی کردیم تا تفاوت‌های بورس و فرابورس و مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در هر یک از آن‌ها را به صورت خلاصه شرح دهیم. در پایان، از شما دعوت به عمل می‌آوریم تا دیدگاه‌های خود در رابطه با این مطلب را با ما در میان بگذارید؛ همچنین اگر تجربه‌ای از حضور در این بازارها و سرمایه‌گذاری در ‌آن‌ها دارید، این تجربیات را نیز از همین طریق با دیگر مخاطبین مجله فرادرس به اشتراک بگذارید.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

تفاوت بازار بورس و فرابورس

بورس و فرابورس دو اصطلاحی هستند که بارها از منابع مختلف مثل رادیو، تلویزیون، وبسایت‌های مختلف و نشریات با آن برخورد داشته‌اید ولی شاید تا امروز به این فکر نکرده باشید که دقیقاً تفاوت بورس و فرابورس در چیست و از دلایل ظهور هریک از آنها اطلاع نداشته باشید. به منظور پاسخ به این سوالات ابتدا هر کدام را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد. تا انتهای مقاله تفاوت بورس و فرابورس با ما همراه باشید.

بورس واژه‌ای فرانسوی است و به نام خانوادگی شخصی بلژیکی به نام واندر بورس اشاره دارد که در قرن پانزدهم میلادی صرافان مختلف در مقابل منزل او جمع می‌شدند و به تفاوت بورس و فرا بورس دادوستد انواع اوراق بهادار، کالا و ارز می‌پرداختند. بورس در ایران کار خود را از سال 1346 با عرضه سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس شروع کرد و در سال‌های بعد هم شرکت‌های بیشتری وارد آن شدند. در حال حاضر 5 نوع بورس در بازار ایران فعال هستند: بورس اوراق بهادار، فرابورس، بورس کالا، بورس مسکن و بورس انرژی. مشاهده می‌کنید که فرابورس هم خود نوعی بورس است و تفاوت ذاتی با بورس ندارد. بورس مسکن آخرین موردی بود که در اسفند 1399 به جمع بازارهای بورس ایران پیوست گرچه استقبال چندانی از آن نشد. بورس از دو بازار به نام‌های بازار اول و بازار دوم تشکیل می‌شود. بازار اول در سطح بالاتری نسبت به بازار دوم قرار دارد و شرکت‌ها بر اساس عملکردشان می‌توانند بین این دو بازار جابجا شوند. در بین عموم مردم چیزی که از آن به بورس یاد می‌کنند همان بورس اوراق بهادار است.

فرابورس

فرابورس نیز مانند بورس، محلی برای معامله سهام شرکت‌های مختلف و اوراق بهادار است. شرکت‌های زیادی به دلایل مختلف مانند سود‌آوری ناچیز، نداشتن شفافیت کافی یا سایر شرایط لازم برای ورود به بازار بورس موفق نشدند . فرابورس ایران در سال 1387 و با هدف تسهیل ورود چنین شرکت‌هایی به بازار سرمایه ایران تشکیل شد. در واقع شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی که شرایط ورود به بورس را نمی‌یافتند، می‌توانستند به‌راحتی وارد فرابورس شده و از مزایای آن بهره‌مند شوند. کلیه فعالیت‌های فرابورس تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است و از این نظر می‌توان فرابورس را فرزند بورس دانست. مقررات پذیرش در فرابورس بسیار آسان‌تر از بورس است و بسیاری از شرکت‌ها به‌راحتی می‌توانند وارد آن شوند. البته پذیرش در فرابورس هم قوانین خودش را دارد و با توجه به اینکه شرکت‌ها تا چه حد بتوانند این شرایط را برآورده کنند به دو دسته کلی تقسیم بندی می‌شوند:

شرکت‌هایی که برای عضویت نیاز به طی کردن فرآیندی خاص دارند

این دسته خود به چهار بخش کوچکتر تقسیم می‌شود:

• بازار اول
• بازار دوم
• بازار شرکت‌های کوچک و متوسط
• بازار ابزارهای نوین مالی

شرکت‌هایی که بدون گذراندن هیچ مرحله‌ای وارد فرابورس می‌شوند

• بازار پایه
• بازار سوم
• بازار مشتقه

تفاوت بورس و فرابورس

بعد از معرفی مختصر هر یک از بازارهای بورس و فرابورس اکنون نوبت به بررسی تفاوت‌های این دو بازار با یکدیگر می‌رسد. پیشتر هم گفتیم که این دو از لحاظ ماهیتی تفاوتی باهم ندارند و عمده تفاوت آنها مربوط به قوانین پذیرش و عضویت در آنهاست. در ادامه به‌صورت جامع و کامل به بررسی تفاوت بورس و فرابورس می‌پردازیم.

مالیات پرداختی شرکت‌ها

یکی از مهم‌ترین مباحث در زمینه تفاوت بورس و فرابورس، بحث مالیات است. کلیه شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی فعال در ایران ملزم هستند که سالیانه 25 درصد از سود خود را به عنوان مالیات به دولت بپردازند. اما شرکت‌های بورسی و فرابورسی از تخفیف‌های مالیاتی بهره‌مند هستند. شرکت‌های حاضر در بورس از تخفیف 10 درصدی برخوردارند که این تخفیف در صورتی‌ که سهام شناور آزاد شرکت از 20 درصد کل سهام آن شرکت بیشتر باشد، به 20 درصد هم افزایش پیدا می‌کند. سهام شناور آزاد به بخشی از سهام یک شرکت اطلاق می‌شود که دارندگانش قصد ندارند آن را نگهداری کنند و هدفشان از خرید آن سهام به‌دست‌آوردن کرسی مدیریتی و حق رای در هیئت‌مدیره شرکت نیست. تفاوت بورس و فرابورس از نظر مالیاتی در این است که فرابورس از تخفیف مالیاتی کمتری برخوردار است. میزان این تخفیف برای شرکت‌های فرابورسی به صورت کلی 5 درصد است و در حالتی که سهام شناور آزاد شرکتی بالای 20 درصد از کل سهام شرکت باشد این تخفیف دو برابر می‌شود.

قوانین پذیرش و در بورس و فرابورس

همان‌طور که گفته شد پیوستن به بازار فرابورس به مراتب ساده‌تر از بورس است. در ادامه شرایط پیوستن به هریک از این دو در جدولی آورده شده است:

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند؟

به طور کلی به هر بازاری که در آن دارایی (به شکل اوراق) معامله شود، بورس گفته می‌شود. اما در ایران سازمانی داریم به نام «سازمان بورس و اوراق بهادار». وقتی از «بورس» حرف می‌زنیم باید حواس‌مان باشد که از بورس به طور کلی (به مفهوم بازاری که در آن اوراق معامله می‌شود؛ مانند بورس نیویورک، بورس شانگهای، بورس ژاپن، بورس کالا و …) یا اینکه منظورمان همین «سازمان بورس و اوراق بهادار» ایران است.

سازمان بورس چیست؟

سازمان بورس و اوراق بهادار ایران موسسه‌ای غیردولتی است که در سال ۱۳۸۴ تاسیس شده است. پیش از سازمان بورس و اوراق بهادار، سازمان دیگری به نام «سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران» وظیفه ایجاد بستر برای معاملات اوراق بهادار در ایران را به عهده داشت. در سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی قانونی با عنوان «قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران» تصویب کرد که بر مبنای آن ۴ بورس تشکیل شد که در مجموع عملیات اجرایی بورس‌ها را به عهده گرفتند. این چهار بورس از این قرارند:

1. بورس اوراق بهادار تهران
2. فرابورس ایران
3. بورس انرژی ایران

بر مبنای همین قانون، نظارت بر عملیات این بورس‌ها هم به عهده سازمان بورس و اوراق بهادار گذاشته شد.

نکته: همه این چهار شرکت سهامی عام هستند و سهام‌شان در بورس عرضه شده است. هر کسی که کد بورسی داشته باشد و در بازار بورس فعالیت کند می‌تواند اگر دوست داشته باشد بخشی از سهام این شرکت‌ها را بخرد.

فرابورس چیست؟

اکنون که با ساختار بورس‌های ایران را خلاصه‌وار مرور کردیم، بحث «فرابورس» را هم می‌توانیم بهتر درک کنیم. «فرابورس ایران» شرکت مستقلی است که زیر نظر «سازمان بورس و اوراق بهادار» فعالیت می‌کند.

اما حالا که بورس داریم، چه دلیلی دارد که فرابورس هم داشته باشیم؟ نکته اینجاست که قوانین و نحوه فعالیت سازمان بورس به نحوی است که شرکت‌های خاصی می‌توانند در آن عرضه شوند و بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط که شرایط حضور در بورس را ندارند، نمی‌توانند سهام‌شان را از طریق سازمان بورس عرضه کنند و از این طریق تامین مالی داشته باشند. دلیل وجودی فرابورس این است که همین خلاء را پر کند و به آن دسته از شرکت‌هایی که امکان حضور در بورس را ندارند، این فرصت را بدهد که سهام‌شان به شکل عمومی عرضه شود و سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بتوانند سهام این دسته از شرکت‌ها را خرید و فروش کنند.

آیا ممکن است سهام شرکتی از فرابورس به بورس منتقل شود؟

بله، این امکان وجود دارد. بعضی از شرکت‌ها که سهام‌شان در فرابورس عرضه شده است و معامله می‌شود، ممکن است به مرور زمان شرایط حضور در بورس را به دست بیاورند. سهام این شرکت‌ها پس از گذراندن مراحل قانونی از فرابورس به بورس منتقل می‌شود.

نکته: اگر سهام شرکتی از فرابورس به بورس منتقل شود، لازم نیست سهامداران آن کار خاصی انجام بدهند و آن‌ها مانند قبل سهامداران شرکت خواهند بود.

بورس بهتر است یا فرابورس؟

تا اینجا دانستیم که بازارهای مالی گوناگونی وجود دارد که می‌شود در این بازارها انواع اوراق بهادار را خرید و فروخت. همچنین گفتیم که بورس و فرابورس در واقع دو بازار مالی مستقل از یکدیگرند که شرایط پذیرش شرکت‌ها در هر کدام از این بازارها متفاوت است.

به‌طور کلی پذیرش سهام شرکت‌ها در بورس سخت‌گیرانه‌تر از بورس است. در واقع در معنای عام، در فرابورس (که می‌توان آن را به‌نوعی «خارج از بورس» هم نامید) سهام شرکت‌هایی معامله می‌شود که روند انتشار اطلاعات‌شان منظم نیست یا سودآوری پایداری ندارند (البته ممکن است این وضعیت درمورد بعضی از شرکت‌های فرابورسی تغییر کند و این شرکت‌ها مجوز حضور در بورس را به دست بیاورند).

بورس و فرابورس چه تفاوتی دارند؟

خوب است این نکته‌ها را درمورد تفاوت بورس و فرابورس گوشه ذهن‌مان داشته باشیم:

• از آنجا که شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس ساده‌تر است، مدتی هم که طول می‌کشد تا سهام شرکتی در فرابورس پذیرفته شود، معمولا کوتاه‌تر از مدت لازم برای پذیرش در بورس است.
• سهام شرکت‌هایی که در بورس معامله می‌شوند، تفاوت بورس و فرا بورس استانداردهای لازم برای حضور در بورس را دارند و در نتیجه ریسک خریدشان در مقایسه با شرکت‌های فرابورسی کمتر است.
• کارمزدی که معامله‌گران برای خرید و فروش نمادهای بورسی می‌پردازند، کمی بیشتر از کارمزد معامله در فرابورس است.
• سهام شرکت‌های حاضر در بورس به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ بازار اول و بازار دوم. وقتی از «بازار اول بورس» یا «بازار دوم بورس» حرف می‌زنیم، در واقع منظورمان همین تقسیم‌بندی است.
• تقسیم‌بندی سهام و دیگر انواع اوراقی که در فرابورس معامله می‌شوند با تقسیم‌بندی بازارها در بورس متفاوت است. بازارهای فرابورس از این قرارند: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)، بازار دارایی فکری، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار پایه و بازار ابزار مشتقه.
• بورس مکانی فیزیکی (تالار بورس) دارد که معامله‌گران می‌توانند در آنجا حاضر شوند و معاملات‌شان را انجام بدهند، اما فرابورس چنین مکانی ندارد و تمام معاملاتش آنلاین انجام می‌گیرد.

نکته: وضعیت شفافیت مالی، روند انتشار اطلاعات و نظم برگزاری مجمامعِ شرکت‌های فرابورسی یکسان نیست. به‌طور کلی مالی تفاوت بورس و فرا بورس شرکت‌های بازار اول فرابورس از نظر شفافیت مالی وضعیت نسبتا مناسب‌تری دارند، ولی مثلا شرکت‌های بازار پایه اخبار فعالیت‌های شرکت و اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی‌شان را منظم منتشر نمی‌کنند. به همین دلیل است که می‌شود گفت خرید سهام از بازار پایه با بالاترین ریسک همراه خواهد بود.

جدول مقایسه شرایط پذیرش سهام شرکت‌ها در بورس و فرابورس

همان‌طور که دیدیم شرایط پذیرش شرکت‌ها در بازارهای مختلف بورس و فرابورس متفاوت است. برای اینکه مختصری از شرایط لازم برای حضور شرکت‌ها در بازارهای بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس را مرور کرده باشیم، جدول زیر را ترتیب داده‌ایم:

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟ ویژگی‌ها و محدودیت‌ها

بسیاری از کاربران در مورد تفاوت بورس و فرابورس اطلاع کافی ندارند. قبل از هر چیز برای تعریف گسترده بازارهای مالی، می‌توان گفت هر نوع بازاری که در آن اوراق بهادار معامله می‌شود، مثل بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات و… مشمول بازارهای مالی می‌شود. در واقع این نوع بازارها با تخصیص منابع و ایجاد نقدینگی برای مشاغل و کارآفرینان، نقش مهمی در تسهیل عملکرد روان اقتصاد سرمایه‌داری ایفا می‌کنند.

به بیان ساده، بازارهای مالی محصولات بهاداری را ایجاد می‌کنند که بازدهی را برای کسانی که بودجه مازاد دارند (سرمایه گذاران/ وام دهندگان) فراهم می‌کند و این وجوه را در دسترس کسانی قرار می‌دهد که به پول اضافی (وام گیرندگان) نیاز دارند. شاید همه گیرترین بازارهای مالی، بازارهای سهام باشد. این بازارها جایی هستند که شرکت‌ها سهام خود می‌فروشند.

سهام ممکن است در بازار بورس یا فرابورس مورد معامله قرار گیرد. در ادامه این مقاله قصد داریم درباره تفاوت بورس و فرابورس صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

تفاوت بورس و فرابورس

بورس یک شبکه پیچیده است که در آن یک نظارت دائمی بر عملکرد شرکت های موجود صورت می‌گیرد تا شرکت ها هیچ گونه تخطی در قوانین نداشته باشند. در حالی که فرابورس یک بازار غیرمتمرکز است که از طریق واسطه مدیریت می‌شود، بنابراین هیچ قانون و تعهدات سختگیرانه‌ای در آن وجود ندارد.

در بورس، اوراق بهاداری که توسط شرکت‌های رسمی و تایید شده ارائه می‌شود، مورد معامله قرار می‌گیرد و آنها یک مجموعه قوانین مشخص برای شرکت های پذیرفته شده در بورس دارند. برعکس آن، فرابورس، یک بازار غیر متمرکز و غیر سازمان یافته است که در آن اوراق بهادار شرکت‌های کوچک از طریق تلفن، ایمیل و… مورد معامله قرار می‌گیرد.

در ادامه مطلب، به طور مفصل درباره تفاوت بورس و فرابورس توضیح می‌دهیم. به جدول زیر دقت کنید.

پیشنهاد می کنم مقاله کاربردی آموزش الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه فرمایید.

چارت مقایسه تفاوت بورس و فرابورس

پیشنهاد می کنم فیلترهای کاربردی بورس شامل بیش از 700 فیلتر کاربردی در سایت دیده بان بازار را مشاهده نمایید

ویژگی‌های فرابورس

سهولت پذیرش

پذیرش و درج شرکت‌های سهامی عام در فرابورس نسبت به بورس از شرایط سختگیرانه کمتری برخوردار است و این موضوع باعث شده تا بازه زمانی تایید شرکت‌ها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.

تأمین مالی

شرکت‌هایی که در فرابورس پذیرفته می‌شوند، این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام‌شان از مزایای تأمین مالی بازار سرمایه، سود ببرند. علاوه بر این، امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایه‌گذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز در اختیار دارند.

معافیت مالیاتی

شرکت‌هایی که در بازار فرابورس پذیرفته می‌شوند، از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار خواهند شد. به این صورت که با عرضه سهام‌شان به فرابورس، این امکان را دارند که تا ۱۰ درصد از درآمدشان معطوف به معاف از مالیات شود.

وثیقه‌گذاری سهام

سهام‌داران شرکت‌هایی که در بازار فرابورس پذیرش شده‌اند، می‌توانند از طریق وثیقه‌گذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. آن هم به دلیل اینکه شبکه بانکی ایران، سهام این شرکت‌ها را به رسمیت شناخته و جهت وثیقه‌گذاری تایید می‌کند.

امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی

شرکت‌هایی که در بازار فرابورس پذیرش می‌شوند، می‌توانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار، درصد قابل توجهی از منابع مالی طرح‌های موردنظرشان را از طریق انتشار اوراق، تأمین کنند.

امکان خروج از فرابورس

اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از بازار فرابورس خارج شود، می‌تواند با استفاده از دستورالعمل پذیرش برای این موضوع و با گذراندن فرآیندی مشخص، از این بازار خارج شود.

نبود حجم مبنا

سهامی که در بازار فرابورس ایران مورد مبادله قرار می‌گیرند، به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و نقد شوندگی بالاتری رو‌به‌رو هستند و عرضه و تقاضا برای این نوع سهام به سرعت به تعادل می‌رسد و معمولا صف خرید و فروش طولانی مدتی ندارد.

پیشنهاد می کنیم مقاله روانشناسی بازار بورس | تابلو خوانی حجم معاملات را مطالعه فرمایید

بازار بورس چیست؟

بورس به یک بازار مالی متمرکز و تنظیم شده اشاره دارد، جایی که اوراق بهادار، کالاها، مشتقات و سایر محصولات مالی شرکت‌های بورسی بین کارگزاران سهام و سرمایه گذاران، خرید و فروش می‌شود. در این بازار، قیمت اوراق بهاداری مانند سهام، اوراق قرضه، اسکناس، اوراق مشارکت و غیره توسط تقاضای بازار و نیروهای عرضه کننده تعیین می‌شود.

این معاملات می‌تواند در یک مکان فیزیکی مانند تالار بورس انجام گیرد یا می‌تواند در یک بستر الکترونیکی مثل یک وب سایت کارگزاری معامله شود.

روش های انجام معاملات در بورس

معامله در بازار بورس از طریق موسسات و شرکت‌های کارگزاری قابل انجام است. این کارگزاری‌ها با هدف حاکمیت بر معاملات اوراق بهادار توسط عموم مردم و شرکت‌ها تأسیس شده است. علاوه بر این مجموعه‌ای از قوانین بورسی به بنگاه‌ها و کارگزاران که در معاملات اوراق بهادار شرکت می‌کنند، ارائه شده است. در ادامه ویژگی‌های بازار بورس را یک به یک بر می‌شماریم تا با ذهن بازتری متوجه تفاوت بورس و فرابورس شوید.

ویژگی‌های بورس چیست؟

معاملات اوراق بهادار

اولین و مهمترین وظیفه بورس، فراهم آوردن بستر رسمی برای معاملات اوراق بهادار و فروش آنها در هر زمان که یک سرمایه‌گذار نیاز به سرمایه دارد، با قیمت غالب بازار است. علاوه بر این، بازار بورس یک نوع انعطاف پذیری را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کند تا هر زمان که نیاز باشد، سهام خود را تغییر دهد و بفروشد.

تعیین قیمت

به دلیل حضور بسیاری از خریداران و فروشندگان در بورس، این بازار به یکی از بهترین نمونه‌های رقابت قیمتی تبدیل شده است. از آنجا که بازار شفاف است، تمام اطلاعات لازم در دسترس است و مناقصه فعال انجام می‌شود و از این طریق قیمت تعیین می‌شود.

جمع‌آوری وجوه

در صورت لزوم بورس برای جمع آوری وجوه نقد از بازار، با ارائه اوراق بهادار شرکت‌ها، مبادرت به فروش سهام به عموم مردم می‌کند.

ذخیره پس‌انداز

معمولا مردم پس‌انداز خود را در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند تا سود خوبی عایدشان شود و از سرمایه‌گذاری‌های خود درآمد کسب کنند. به این ترتیب، پس‌انداز عموم مردم توسط بورس و خرید سهام و با سرمایه‌گذاری پول خود در بخش‌های مختلف که بازده بالایی دارند، ذخیره می‌شود.

معاملات در اوراق بهادار دست دوم

در بورس فقط آن دسته از اوراق بهاداری معامله می‌شود که قبلا توسط شرکت‌ها و موسسات مالی از طریق عرضه عمومی در بازار اولیه منتشر شده باشد.

تفاوت بورس و فرابورس به زبان ساده

تفاوت بین بورس و فرابورس را می‌توان به روشنی بر اساس موارد زیر ترسیم کرد:

• بورس در لغت به معنی مبادله تجاری است که می‌تواند توسط یک سازمان یا موسسه کارگزاری انجام گیرد، و میزبان بازاری است که سهام آن در شرکت‌های ذکر شده بین خریداران و فروشندگان معامله می‌شود. از طرف دیگر، فرابورس به معاملات خارج از بورس گسترش می‌یابد، که به یک بازار تفاوت بورس و فرا بورس غیرمتمرکز اشاره دارد، جایی که خریداران به دنبال فروشندگان هستند و بالعکس.
• شرکت‌ها و کارگزاری‌های بورسی دارای یکسری دستورالعمل‌های مدون هستند که براساس آنها معاملات را انجام می‌دهند. در صورتی که شرکت‌های کوچکی که در بازار فرابورس پذیرش شده‌اند، از این دستورالعمل‌ها پیروی نمی‌کنند و شرایط ساده‌تری دارند.
• عامل دیگر تفاوت بورس و فرابورس به وجود محل فیزیکی تبادل اشاره دارد. برای معامله سهام ارائه شده در بورس از مکان‌های فیزیکی مثل کارگزاری‌، تالار بورس و… استفاده می‌شود. در حالی که بازار فرابورس فاقد مکان فیزیکی است.
• وقتی صحبت از شفافیت می‌شود، بازار فرابورس به اندازه بورس شفاف نیست؛ فرابورس فاقد جایی است که شرکت کنندگان اطلاعات و دانش کاملی در مورد اوراق بهادار معاملات کسب کنند، اما بورس دارای مجموعه دستورالعمل‌هایی است که تمامی تبادلات و فرایندها را تشریح می‌کند.
• در بازار بورس، فقط محصولات استاندارد از نظر کیفیت و کمیت مورد رسیدگی و معامله قرار می‌گیرند. در حالی که در بازار فرابورس، سهام و قراردادها طبق نیاز خریداران سفارشی می‌شوند.
• به دلیل عدم تعادل کوتاه مدت بین تقاضا و عرضه، هیچ مکانیزمی در بازار فرابورس برای جلوگیری از افزایش یا افت شدید قیمت‌ها وجود ندارد. با این حال، در بازار بورس، این عدم تعادل قیمت‌ها با توقف معاملات در شرایط خاص مدیریت می‌شود، که به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تعادل بازار را بازیابند و از مکانیزم توقف سود و ضرر استفاده کنند.

یکی از تفاوت های بورس و فرابورس را می توان در نوع نظارت و قوانین موجود در آن ها دانست. بازار بورس شبکه ای است که نظارت دائمی بر عملکرد شرکت های موجود در آن وجود دارد و شرکت ها نمی توانند تخطی در قوانین داشته باشند. ولی بازار فرابورس بازاری غیرمتمرکز می باشد و قوانین سختگیرانه‌ای ندارد.

بازار بورس دارای ویژگی های زیادی است. از جمله این ویژگی ها می توان به معاملات اوراق بهادار، تعیین قیمت سهام، جمع آوری وجوه، ذخیره پس‌انداز، معاملات دسته دوم اوراق بهادار و غیره اشاره کرد.

پیشنهاد ویژه ثروت‌آفرین : فیلتر طلایی بورس

نتیجه‌گیری

در مقاله حاضر به بررسی تفاوت‌های بورس و فرابورس پرداختیم و فهمیدیم که بورس به دلایل خاصی از جمله تأمین نقدینگی برای اوراق بهادار در هر زمانی که نیاز باشد، شفافیت از نظر در دسترس بودن اطلاعات، انعطاف پذیری برای تغییر سرمایه‌گذاری در سبد سهام، ریسک کمتر و حفظ ارزش واقعی قیمت سهام، یک گام جلوتر از فرابورس است.

با این حال فرابورس هم مزایایی از قبیل امکان استفاده از سهام به عنوان وثیقه بانکی برای خریداران، امکان پذیرش شرکت‌های کوچک در بازار سهام و… را در بر دارد. با این حال شما می‌توانید با بررسی دقیق تفاوت بورس و فرابورس و محدودیت و مزایای هر یک از آنها، مبادرت به سرمایه‌گذاری در این بازار مالی بکنید. خوشحال می شویم نظر ارزشمند شما را در این خصوص بدانیم.