مثال ها و عوامل عمق بازار

نگاهی به رکود بازار مسکن و بررسی علل آن

بازار مسکن در چندسال گذشته به دلیل فاکتورهای مستقیم و غیرمستقیم در بازارهای مالی در یک رکود سنگین سوق پیدا کرده است. عوامل زیادی مسیر قیمتگذاری در این حوزه را به سمت یک رکود تورمی بی سابقه سوق داده اند.از طرفی رشد نرخ ارز، رشد هزینه های ساخت و ساز و بالا رفتن نرخ آهن و فولاد و حذف نقدینگی سنگین از جامعه به دلیل افت ارزش پول شاهد هستیم که بازار مسکن بسیار راکد شده است. در ادامه به مهم ترین فاکتورهای موثر بر قیمت مسکن اشاره خواهیم کرد. لطفا تا انتها همراه آرتان پرس باشید.

*** کاهش تولید سیمان؛ رشد و رکود بازار مسکن

یکی از مهم ترین عواملی که به شدت در رشد پروژه های ساخت و ساز در سال جاری تاثیرگذار بوده است کاهش تولید سیمان به دلیل قطعی برق بوده است. رکود بازار مسکن از یکسو و زیان ده شدن پروژه های ساخت و ساز از سویی دیگر سبب شده تا هیچ چشم انداز روشنی پیش روی بازار مسکن نباشد. افزایش قیمت سیمان، فولاد و میلگرد خود به عنوان مصالح اصلی در بخش ساخت وساز به شمار می‌رود و نقش موثری در رشد قیمت مسکن دارد به جرات می توان گفت که در تمامی کالاهای مذکور مشکن عرضه و قیمت وجود دارد. تا به امروز هیچ بازه ای از زمان شاهد همگرایی در رشد قیمت ها به این شکل نبوده ایم.

معضل تولید سیمان از ابتدای امسال مطرح نبوده است. به شکلی مقطعی در سال های گذشته نیز با این معضل سر و کار داشته ایم. اما میزان کاهش تعهدات تولیدی شرکت های سیمانی در سال جاری به شدت کاهش داشته است. این موضوع قیمت تمام شده مسکن و به تبع آن هزیته تولید را بالا برده و به شکلی دومینویی باعث شده تا شاهد رکو تورمی در بازار مسکن باشیم.

*** کاهش نقدینگی در جامعه و رکود بازار مسکن

موضوعی دیگری که بازار مسکن را با شوک قیمت به همراه نبود خریدار همراه کرده بحث کاهش نقدینگی در جامعه است. به دلیل اتفاقاتی که در بورس افتاد و بخش زیادی از نقدینگی جامعه را در خود بلعید، قرت خرید مردم به نوعی پول جاری در کشور برای معاملات سنگین نظیر ملک به شدت کاهش پیدا کرد. این موضوع با همزمانی تحریم های آمریکا و رشد قیمت دلار باعث شد تا التهاب بیشتری در تجربه کند. به نظر می رسد که خرید مسکن در شهرهای بزرگ برای بسیاری از خانواده ها به یک معضل بزرگ تبدیل شده است.

*** نگاه های خوشبینانه به آینده بازار مسکن

برخی تحلیلگران معتقدند که بازار مسکن از این وضعیت خارج خواهد شد. برای مثال چند روز پیش در یکی از سایت های خبری تحلیلی بیان شده بود که بازار مسکن همواره مترصد ایجاد ثبات اقتصادی و سیاسی بوده و بر این اساس در دولت آینده انتظار افزایش حجم ساخت‌وساز و رونق نسبی معاملات را داریم؛ تورم مصالح ساختمانی هم تاثیری در این بخش ندارد، زیرا سهم بالایی از قیمت تمام شده را به خود اختصاص نمی‌دهد. اما یک سری فاکتورهای فاندامنتال به موضوع ورود کرده که قدرت دولت برای مانور در زمینه تولید مسکن را زیر سوال می برد.

برای مثال قطع برق کارخانه های فولادی مستقیما در تولید فولاد، میلگرد و آهن تولیدی برای ساخت و ساز تاثیر می گذارد. به نوعی اگر دولت بعدی عزم جدی در خصوص تولید مسکن و بهبود وضع موجود داشته باشد بسیاری از عوامل خارج از کنترل دولت می توانند در این مسیر کارشنکنی کنند. لذا به نظر می رسد که دولت جدید چالش بزرگی را در بحث مسکن خواهد داشت به خصوص که یک وعده انتخاباتی بزرگ در این خصوص ارائه شده است.

*** پیشنهاد ناپخته عرضه مسکن در بورس

برخی مبادی برای کنترل بازار مسکن پیشنهاد داده بودند که مسکن در بورس عرضه شود. این موضوع برای خودرو نیز مطرح شده بود. این تفکر ایرادات بزرگی را به همراه دارد. شرایط بازار مسکن پیچیده تر از آن است که بتوان برای آن با یک فرمول ساده به نتیجه رسید. به دلیل مثال ها و عوامل عمق بازار تفاوت منطقه جغرافیایی هر ملک پروسه قیمت گذاری میانگین برای آن شدنی نیست. عرضه مسکن به صورت متری در بورس کالا نتیجه بخش نخواهد بود. هر بار که تب عرضه مسکن در بورس کالا داغ می شود اظهار نظرها در رابطه با تاثیر آن در بازار مسکن آغاز می شود که باید اشاره کرد به هیچ عنوان این طرح نتایج مثبتی در بازار مسکن نخواهد داشت و نتیجه بخش نیست.

چون مسکن کالای همگنی نیست که بتوان آن را بر حسب مترمربع، کیلوگرم و… عرضه کرد. درست است که میانگین قیمت مسکن تعیین می شود اما قیمت مسکن در یک نقطه با نقطه دیگر و طبقه ای با طبقه دیگر در مناطق مختلف متفاوت است. بنابراین نمی توان به قیمت متوسط مسکن استناد کرد. مگر اینکه مسکن را به صورت متری برای پروژه ای خاص عرضه گرد که بعید است آن هم به نتیجه برسد.

*** نگاهی به تورم بازار مسکن در بازه ۵ سال گذشته

در تیر ماه ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۵، قیمت دلار ۵۸۰ درصد و قیمت مسکن تهران ۵۸۰ درصد افزایش یافت، با این وجود مرکز آمار رشد شاخص قیمتها را ۲۲۷ درصد اعلام کرد. در تیر ماه ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۵، در شرایطی که قیمت مسکن نزدیک به ۷ برابر گردید، افزایش هزینه مسکن و اجاره خانه توسط مرکز آمار ۲.۴ برابر اعلام شد و با افزایش ۷ برابری قیمت خودرو و تلفن همراه، مرکز آمار افزایش هزینه حمل و نقل را ۴.۲ و ارتباطات را ۱.۸ برابر اعلام کرد.

البته نمی توان به طور کامل به داده های مرکز آمار خرده گرفت. موضوع بر سر شیوه محاسبه است. اما تحلیل های آزاد نشان می دهد که تور از چیزی که مرکز آمار نشان می دهد به مراتب بالاتر است. باید دقت داشت که در ماه های آینده سرعت رشد نرخ تورم به تدریج کاهش پیدا می کند که به معنی کاهش قیمت ها نیست و به مفهوم کند شدن سرعت رشد قیمت ها است.

*** عمق رکود بازار مسکن از نگاه آمار و اعداد

از رکود بازار مسکن در شهرهای بزرگ همین بس که از ۳۹۹ محله پایتخت در ۲۵۰ محله اصلا معامله‌ مسکن صورت نگرفته است. رصد بازار املاک و دفاتر فروش ملک نشان می دهد که طیف قابل توجهی از بنگاه های املاک به ورطه ورشکستگی کشیده شده اند. برای اینکه بتوان اوج فاجعه را درک کرد باید اشاره کرد که در ۶۰ درصد محلات تهران حتی یک قرارداد هم امضا نشده است. متاسفانه در شرایط فعلی تسهیلات قابل توجهی برای ساخت و خرید مسکن از سوی بانک ها به مردم ارائه نمی شود.

بانک مسکن مدت هاست که وام مسکن جوانان را از نام نویسی خارج کرده و وام های ۱۸ درصدی به هیچ عنوان برای متقاضیان جذابیتی ندارند. رکود بازار مسکن در تهران به سال چهارم خود رسیده است. این موضوع می تواند یک زنگ خطر برای حوزه عمران و شهرسازی کشور باشد. نباید از مولفه های بالارفتن سن بناها و زیبایی شهری در سال های آتی غافل بود.

*** کاهش شدید قدرت خرید مردم در حوزه مسکن

متاسفانه قدرت خرید مردم با نرخ های مسکن فعلی در بازار همخوانی ندارد. ارزیابی تحلیلگران نشان می دهد که «خانه‌اولی»ها در کشور با درآمد میانگین سال ۹۹ و متوسط بهای مسکن آن سال، ۳۶ سال طول می‌کشد تا صاحب‌خانه شوند. فاصله مناسب بر اساس نرم جهانی حداکثر ۱۰ سال است. در شهر تهران وضعیت شاخص مذکور به مراتب بدتر است و فاصله زمانی تا خانه‌دار شدن بر اساس وضعیت درآمدی خانوارهای تهرانی به مقدار بی‌سابقه ۶۵ سال رسیده است.

بدون اغراق بزرگترین چالش امروز کشور از نگاه مدنی خرید و تهیه مسکن است. این موضوع به حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ دامن می زند و موجبات بزره کاری و کاهش کیفیت زندگی مردم و بالا رفتن ریسک های حاشیه نشینی می شود. خیلی عجیب است که دولت در این چهار سال هیچ برنامه عملیاتی برای کنترل نرخ مسکن و خروج از این رکود تاریخی نکرده است. دولت جدید هم نمی تواند در کوتاه مدت تغییری ایجاد کند.

اسلیپیج Slippage چیست؟ | اسلیپیج در بازار به چه معناست؟

به لغزش قیمت در بازار فارکس اسلیپیج Slippage گفته میشود. اسلیپیج زمانی اتفاق می افتد که شما در قیمتی که برروی چارت میبینید اقدام به گرفتن پوزیشن میکنید امـا پوزیشن شما در قیمت دیگری باز میشود.

در واقع علت رخ دادن اسلیپیج نوسانات بسیار سریع قیمت است که بازار را دچار شک میکند. در بازار ارزهای دیجیتال نیز به علت نوسانات شدید قیمت و همچنین حجم کم بازار ، اسلیپیج به مقدار بیشتری دیده میشود.

شما در حال بررسی جفت ارز یورودلار هستید و هنگامی‌که روی دکمه BUY کلیک می‌کنید، بازار در قیمت 1.1231 است. با این حال، متوجه می‌شوید که معامله شما در قیمت 1.1240 باز شده است. به این تفاوت قیمت اسلیپیج Slippage یا لغزش قیمت گفته می‌شود که در این مثال 9 پیپ بوده است.

اسلیپیج بر روی چه نوع معاملاتی تاثیر دارد؟

1- اسلیپیج بر روی معاملات دستی (Market order) تاثیر دارد.

2- اسلیپیج بر روی حد ضرر(Sl) تاثیر دارد.

3- اسلیپیج بر روی پندینگهای Buystop و sellstop تاثیر دارد.

چگونه از اسلیپیج Slippage در امان باشیم؟

تنها در صورتی اسلیپیج بر روی معامله شما تاثیر ندارد که از معاملات limit order استفاده کنید. در معاملات Selllimit و Buylimit چنانچه قیمت بصورت گپ از limit شما عبور کند ، پوزیشن limit شما فعال نخواهد شد و دچار اسلیپیج نخواهید شد. همواره سعی کنید بروکری را انتخاب کنید که دارای رگوله معتبر باشد. حال اگر بروکر شما رگوله باشد؛ رخ دادن اسلیپیج به معنای این نیست که این بروکر در حال فریب دادن شماست و این تغییرات لزوماً دست‌کاری قیمت نخواهد بود و لغزش قیمت در معاملات لزوماً تخلف محسوب نمی‌شود. چرا که بروکرهای معتبر بصورت سختگیرانه‌ای توسط نهادهای رگولاتور تحت نظارت مالی هستند.

جهت ثبت نام در بروکر دارای رگوله معتبر ا مارکتس بروکر کلیک کنید و 20% بونوس هدیه دریافت نمایید .

اسلیپیج چه زمانی رخ میدهد:

3 مورد از مهمترین عوامل ایجاد اسلیپیج عبارتند از :

1- زمان اعلام اخبار

2- گپ های بازار (Gap)

3- نوسانات سریع قیمت

زمان اعلام اخبار :

زمان اعلام اخبار مهم اقتصادی ، شاهد بیشترین مقدار اسلیپیج هستیم. وقتی اخبار مهمی منتشر میشود قیمت بازار به یکباره دچار شک میشود. ثبت تعداد زیاد معاملات باعث میشود قیمت‌گذاری به قدری سریع انجام شود که پردازش سفارش با تاخیر روبرو شود. اخبار مهم اقتصادی شامل این موارد است: سخنرانی‌ سناتورها و روسای جمهور ، رویدادها و نشست های سیاسی ، سررسید شاخص های اقتصادی(ماهانه و سالانه) ، اتفاقات force majeure یا حادثه های غیرمترقبه. نیاز است همواره اخبار اقتصادی بازار را از سایتهای خبری مانند سایت فارکس فکتوری بررسی و دنبال کنید.

توصیه میشود در مواقع خبرهای خیلی مهم ، اقدام به گرفتن پوزیشن دستی نکنید. میتوانید همواره نوسان اسپرد را چک کنید و هنگام واید شدن اسپرد معامله ای انجام ندهید. برای این کار میتوانید از اندیکاتور نمایش اسپرد لحظه ای استفاده کنید.

گپ های بازار (Gap) :

گپ یا شکاف قیمت زمانی رخ میدهد که یک خبر یا رویداد باعث هجوم خریداران یا فروشندگان به بازار های مالی شود و در این حالت شاهد اسلیپیج هستیم. انواع گپ در بازارهای مالی عبارتند از : گپ معمولي ، گپ شكست ، گپ ادامه دهنده يا روند ، گپ خستگي. به طور مثال مثال ها و عوامل عمق بازار گپ‌هایی که در بامداد دوشنبه و پس از دو روز تعطیلی در بازار فارکس ایجاد می‌شوند.

نوسانات سریع قیمت :

نوسانات سریع قیمت در نمودار زمانی رخ میدهد که نرخ به یک نقطه مهم پرایس اکشن برسد به طور مثال نقاط حمایت و مقاومت.

چند نکته مهم :

• تاثیر مثبت اسلیپیج که به ندرت دیده میشود! نیز وجود دارد : فرض کنید که یک معامله ی خرید بر مثال ها و عوامل عمق بازار روی قیمت 1260 دارید ، حد سود (TP) خود را روی نرخ 1300 دلار قرار داده‌اید ؛ به دلیل انتشار یک اخبار، قیمت یک گپ رو به بالا ایجاد میکند و ناگهان روی 1320 دلار باز می‌شود. در این شرایط در اولین قیمتی که در دسترس باشد، حد سود شما اجرا خواهد شد. بنابراین در این مثال به جای اینکه 40 دلار سود کنید، 60 دلار سود خواهید کرد!
• در بازار «سهام» جهانی ایجاد اسلیپیج یک موضوع طبیعی است. زیرا بازار سهام در ساعات معینی باز و بسته می‌شوند. بنابراین در روز بعد و هنگامیکه آن سهم مجددا باز شود احتمالا یک گپ در نرخ بازار دیده میشود.
• یک جنبه ی مثبت در بازار بورس ایران وجود دارد و آن این است که در بازارسهام و سکه آتی ایران موضوع اسلیپیج وجود ندارد. زیرا بعد از به پایان رسیدن زمان معاملات ؛ تمام سفارشات اجرا نشده از سیستم بورس بازارسهام و سکه آتی حذف خواهند گردید و معامله گر در روز بعد باید مجددا سفارش گذاری را انجام دهد.

Slippage در بازار ارزهای دیجیتال

در بازار ارزهای دیجیتال اوضاع کمی متفاوت است زیرا عمق بازار در مقایسه با بازارهای سنتی کمی ضعیف‌تر است و نوسانات قیمت نیز بیشتر دیده میشود. علت ایجاد اسلیپیج در بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند به دلیل “عمق” ناکافی اوردر بوک‌ها (Order Book) باشد.

گاها دیده میشود که یک سفارش با حجم بالا می‌تواند نرخ مارکت را حرکت دهد! با این اوصاف سفارشاتی که در قیمت‌های مختلف وجود دارند، باید گپ این سفارش با حجم بالا را پر کنند؛ این مفهوم با نام Split Order (سفارشات انشعابی) شناخته می‌شوند.همانطور که از نام آن مشخص است: یک سفارش با حجم بالا به چندین سفارش کوچک‌تر با سطوح قیمتی مختلف تقسیم و اجرا می‌شوند.

حذف اسلیپیج در معامله ارزهای دیجیتال

در زیر به 3 راه حل نسبی برای حذف اسلیپیج در معامله ارزهای دیجیتال اشاره میکنیم :

1- خرد کردن سفارشات بزرگ : هنگامیکه قصد داریم یک معامله ی باحجم بالا باز کنیم بهتر است آن مقدار را به سفارشات کوچک تری تقسیم کنیم و بصورت چندین پوزیشن آنها را اجرا نماییم.

2- تنظیم کردن اسلیپیج بصورت دستی: در بعضی از صرافی های آنلاین این امکان وجود دارد که مقدار اسلیپیج را به صورت دستی تعیین نمایید. (مثل صرافی یونی سوآپ). با این امکان میتوانید مشخص نمایید که مثلا اگر مقدار انحراف از 20 واحد بیشتر شد ، پوزیشن شما اجرا نـشود.

بازار دو طرفه در فارکس (Two-Sided Market) چیست؟

بازار دو طرفه چیست؟ بازار دو طرفه در فارکس یکی از عمده‌ترین دلایلی است که این بازار را برای همه جذاب کرده است. در واقع امروز به جز فارکس بسیاری از بازارهای سرمایه‌ای به شکل دو طرفه معامله می‌شوند؛ یعنی شما در این بازار هم از صعود قیمت‌ها و هم از افت قیمت‌ها سود می‌برید.

یکی از معایبی که به بازار بورس ایران وارد می‌دانند این است که این بازار یک بازار یک طرفه است و تنها باید در صعود قیمت‌ها از آن سودآوری داشت. این موضوع باعث شده است که تمام سهامداران تنها در یک‌طرف بازار حضور داشته باشند و از ریزش قیمت‌ها بترسند. درحالی‌که در یک بازار دوطرفه مانند بازار دو طرفه در فارکس وقتی شما می‌توانید از سقوط قیمت‌ها هم کسب درآمد و سودآوری داشته باشید چرا آن را انجام ندهید؟ پس تنها در یک سمت بازار قرار نمی‌گیرد و در زمان سقوط بازار هم سود خودتان را از بازار خارج می‌کنید.

اما از آن جایی که بازارهای ایران یک طرفه است و عملاً ما بازار دو طرفه در اقتصاد خود نداریم. شاید کمی برای ما عجیب باشد که چگونه ممکن است یک بازار در زمان سقوط هم سودآور باشد. به معنی بهتر کلمه بازار دو طرفه فارکس چیست؟ ما در این مقاله قصد داریم به این سؤال پاسخ دهیم و بگوییم که بازار دو طرفه در فارکس چه سودآوری خوبی می‌تواند برای ما داشته باشد. با ما همراه باشید.

بازار دو طرفه فارکس چیست؟ (توضیحی بر بازار دو طرفه در فارکس)

برای درک بازار دو طرفه در فارکس بهتر است یک مثال بزنیم. شما می‌دانید که طلا قرار است افزایش قیمت خوبی داشته باشد. از این رو با خرید طلا و نگهداری از آن منتظر این موقعیت می‌شوید که طلا افزایش قیمت داشته باشد تا آن را در موقعیتی مناسب به فروش برسانید.(در ادامه مقاله کمیسیون در فارکس را هم بخوانید)

از این رو شما به خوبی در این بازار به صورت یک طرفه سود کسب کردید؛ اما در بازار دو طرفه شما می‌توانید از سقوط قیمت طلا هم سودآوری داشته باشید؛ یعنی از نمادهای بازار دو طرفه این است که شما بر اساس پیش‌بینی نزول قیمت دست به معامله می‌زنید. این معامله در واقع یک قرارداد فروش است. شما می‌دانید که قرار است قیمت طلا از ۱۰ دلار به ۵ دلار سقوط کند. از این رو قراردادی تعیین می‌کنید که طی آن شما متعهد می‌شوید که طلا به قیمت ده دلار را به خریدار بفروشد.

پس وقتی قیمت طلا به ۵ دلار رسید، شما عملاً ۵۰ درصد سود در این قرارداد فروش خود خواهید داشت. این روند را باعث ایجاد بازار یک طرفه و دو طرفه شده است. سود در هر دو طرف بازار (در سقوط و صعود) از نمادهای بازار دو طرفه محسوب می‌شود.(در ادامه مقاله لیست جفت ارزهای فارکس را هم مطالعه کنید)

بنابراین در بازار دو طرفه در فارکس هم شما می‌توانید از افزایش قیمت‌ها سود ببرید و هم از سقوط آن‌ها! از این رو این بازار برای همیشه می‌تواند برای شما سودآور باشد. به شرطی که بدانید دقیقه چه‌کار می‌کنید و قرار است از کجا به کجا برسید. شاید این سؤال برای شما ایجاد شود که در معاملات دو طرفه در فارکس یا هر بازار دیگر آیا کسی پیدا می‌شود که خریدار این گونه قراردادهای فروش باشد؟ طبق آموزش معاملات دو طرفه باید گفت که بله! چرا که همان‌گونه که فردی در اوج قیمت حاضر به خرید سهام می‌شود، در حالت سقوط بازار نیز حاضر به بستن قرارداد فروش می‌شود.

این بازار دو طرفه در فارکس را جذاب کرده است. البته نقدشوندگی بالا جفت ارزها در بازار دو طرفه در فارکس می‌تواند مزید بر علت شود و عملیات قرارداد فروش را سریع‌تر وراحت تر کند؛ اما این تمام داستان نیست. هنوز مسیر ادامه دارد. در ادامه می‌خواهیم معاملات دو طرفه در فارکس را بیشتر بشناسیم.

مزایا و معایب بازار یک طرفه و بازار دو طرفه چیست؟

به طور کلی می‌توان گفت که بازار دو طرفه در فارکس مزایای بسیار بیشتری نسبت به بازارهای یک طرفه دارد. برای درک این موضوع به معایب بازار یک طرفه دقت کنید:

۱- همان‌طور که در بالاتر گفتیم بازار بورس اگر بخواهد یک طرفه باشد، همه در یک سمت آن قرار می‌گیرند. از این رو در زمان‌هایی که کسی به عنوان خریدار در بازار حضور ندارد، همه چیز قفل می‌شود؛ زیرا خریدار می‌داند که قرار است قیمت پایین‌تر بیاید و برای همین موضوع حاضر به خرید سهم نیست. این باعث ایجاد کود در بازار می‌شود؛ اما در بازار دو طرفه در فارکس هر دو طرف می‌تواند سودآوری خود را داشته باشد که همین عامل باعث حرکت در بازار بورس می‌شود.

۲- بازارهای یک طرفه همیشه به عنوان یک بازار مقطعی مطرح می‌شوند؛ یعنی هیچ‌گاه پول در این بازارها به صورت دائمی وجود ندارد. تنها در مقطعی سرمایه‌ای وارد مثال ها و عوامل عمق بازار بازار می‌شود و بعد از سود این سرمایه از افزایش قیمت‌ها از بازار خارج می‌شود؛ اما در بازار دو طرفه در فارکس این اتفاق نمی‌افتد.

۳- همان‌طور که مشخص است وقتی بازاری مانند بازار دو طرفه در فارکس نباشد، ریسک نقدشوندگی افزایش پیدا می‌کند؛ زیرا در زمان سقوط بازار خریداری پیدا نمی‌شود و این باعث بلوکه شدن سرمایه سهامدار می‌شود.

۴- از طرفی دیگر یادتان باشد در بازار دو طرفه در فارکس یا سایر بازارهای دوطرفه هیچ‌گاه طرف فروشنده اجازه افزایش بیش‌ازاندازه قیمت‌ها را نمی‌دهد؛ زیرا می‌داند که در این صورت بازار دچار حباب می‌شود و سود بیشتری سمت خریدار اتفاق می‌افتد. از این رو عملاً یک نوع تعادل میان عرضه و تقاضا به وجود می‌آید.

شاید برای شما جالب باشد بدانید که در ایران نیز برخی از بازارهای سرمایه‌ای مانند بازار دو طرفه در فارکس، به شکل دو طرفه هستند. بازار آتی بورس کالا یکی از انواع این بازارها می‌باشند. البته به دلیل عمق کم بازار و اطلاعات کم سهامدار عملاً نشانه‌هایی از بازار دو طرفه در آن دیده نمی‌شود.

معاملات دو طرفه چیست ؟ (توضیح عملی)

به عنوان آموزش معاملات دو طرفه بهتر است مثالی عملی‌تر از بازار دو طرفه در فارکس بزنیم. فرض کنید شما می‌دانید که در بازار دو طرفه در فارکس یا سایر بازارها سهمی مانند اپل قرار است از ۹۰ دلار به ۶۰ دلار برسد. از این رو با کارگزار خود تماس می‌گیرید و درخواست قرض ۱۰۰ سهم اپل می‌کنید.

این سهم‌ها را شما نمی‌خرید بلکه آن‌ها را قرض می‌گیرد. از این رو هزینه‌ای برای آن‌ها پرداخت نمی‌کنید. شما این ۱۰۰ سهم را در قیمت ۹۰ دلار می‌فروشد و حساب شما به‌اندازه ۹ هزار دلار شارژ می‌شود؛ اما شما حق برداشت از این پول را نخواهید داشت. حال چند ماه گذشته است و قیمت اپل به ۶۰ دلار رسیده است. حال شما به خرید ۱۰۰ سهم اپل باید قرض خود را به کارگزاری پرداخت کنید. در این حالت شما ۶ هزار دلار هزینه می‌کنید در حالی که حساب آزاد شده شما ۹ هزار دلار خواهد بود. در این حالت شما از بازار دو طرفه در فارکس سود برده‌اید.

این مثال عملی از بازار دو طرفه در فارکس به عنوان آموزش بازار دوطرفه بورس می‌تواند محسوب شود. در واقع شما در بازار دو طرفه در فارکس کار خاصی انجام نمی‌دهید. تعدادی سهامی را که می‌دانید سقوط قیمتی خواهد داشت را قرض می‌گیرد و آن‌ها را در بازار می‌فروشید. هزینه فروش شما مادامی که سهم های بازار دو طرفه (همان سهم مذکور) را به حساب کارگزاری یا بروکر برنگردانید بلوکه خواهد ماند.

حال شما در زمان سقوط بازار هر وقت که احساس کردید بهترین زمان خرید می‌باشد به تعداد قرض خود سهام خریداری می‌کنید و با بازگشت آن به بروکر هزینه بلوکه شما آزاد می‌شود. در این نوع بازار دو طرفه در فارکس سود شما در سقوط بیشتر بازار است! البته باید تحلیل درستی از بازار وجود داشته باشد و البته آموزش بازار دوطرفه بورس می‌تواند شما را برای این نوع معاملات در بازار دو طرفه در فارکس آماده کند.

انتهای سخن از بازار دو طرفه در فارکس

به طور کلی می‌توان گفت که بازار دو طرفه در فارکس از خاص‌ترین و جذاب‌ترین بازارهایی است که هر انسان و سرمایه‌گذاری دوست دارد در آن حضور داشته باشد. در واقع در این بازار دو طرفه در فارکس هرچه قدر که تحلیل شما بیشتر و بهتر باشد سودآوری شما نیز بیشتر است. سهم های بازار دو طرفه اصولاً نقد شوندگی بسیار بالاتری دارند.

ازاین‌روست که بازار دو طرفه در فارکس کمتر دچار رکود و یا حباب می‌شود. اگر یادتان باشد بازار بورس ایران چند وقتی را درگیر حباب و چند وقتی را درگیر رکود بود، به خاطر این‌که مانند بازار دو طرفه در فارکس نیست و نمی‌تواند سهامداران را راضی به خرید سهم‌هایی کند که در حال سقوط هستند.

از این رو اگر می‌خواهید همیشه در سود باشید، بازار دو طرفه در فارکس را آموزش ببینید و وارد آن شوید. شما می‌توانید موفق شوید اگر خودتان بخواهید، بازار دو طرفه در فارکس منتظر شماست.

اسلیپیج چیست ؟ معرفی کامل مفهوم Slippage در بازار رمز ارزها

در حوزه ترید رمز ارزها، اصطلاحات زیادی وجود دارند که اگر با آن‌ها آشنا نباشید نمی‌توانید سرمایه‌گذاری مطمئنی انجام دهید. اسلیپِیج یا Slippage از آن دسته اصطلاحاتی است که با وجود کاربرد فراوان در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز، بسیاری از تریدرها با آن و ریسک‌هایی که اسلیپیج باعث آنها می‌شود، آشنایی ندارند. اما اسلیپیج چیست ؟ در این مقاله، به معرفی کامل این مفهوم می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

اسلیپیج چیست ؟

اسلیپیج در صرافی‌ها زمانی رخ می‌دهد که تریدرها معامله خود را با قیمتی متفاوت نسبت به قیمت درخواستی خود انجام می‌دهند. این تفاوت قیمت به دلیل زمان انجام سفارش رخ می‌دهد؛ در صورتی که نقدینگی کافی برای انجام سفارش وجود نداشته باشد یا بازار در نوسان باشد، قیمت نهایی سفارش ممکن است تغییر کند.

اسلیپیج یک اتفاق رایج است که در بازارهای پرنوسان یا بازارهایی با نقدینگی کم رخ می‌دهد. Slippage هنگامی رخ می‌دهد که معامله با قیمتی متفاوت نسبت به قیمت مورد انتظار یا قیمت درخواستی انجام می‌شود.

برای مثال، فرض کنید که می‌خواهید سفارش خرید بزرگی با قیمت ۱۰۰ دلار انجام دهید، اما بازار نقدینگی لازم برای انجام سفارش شما با قیمت مورد نظر را ندارد؛ در نتیجه، باید سفارشات فروش بعدی با قیمت بالاتر از ۱۰۰ دلار را بپذیرید تا سفارش شما انجام شود. این موضوع باعث می‌شود که میانگین قیمت خرید شما بالاتر از ۱۰۰ دلار شود. به این شرایط، اسلیپیج گفته می‌شود.

به عبارت دیگر، هنگامی که سفارشی ایجاد می‌کنید، صرافی به طور خودکار خرید یا فروش شما را با سفارشات محدود (Limit Order) موجود در دفتر سفارشات منطبق می‌کند. اوردربوک سفارش شما را با سفارشی که نزدیک‌ترین قیمت دارد منطبق می‌کند؛ اما اگر حجم معاملات کافی با قیمت مورد نظر شما وجود نداشته باشد، قیمت سفارشات شما دائما افزایش می‌یابد. این فرایند باعث می‌شود سفارش شما با قیمتی به غیر از قیمت مدنظر شما انجام شود.در عرصه رمزارزها، Slippage اتفاقی رایج در بازارسازهای خودکار و صرافی‌های غیرمتمرکز است. اسلیپیج ممکن است بیش از ۱۰ درصد قیمت مدنظر شما باشد؛ یعنی ممکن است مجبور باشید با بیش از ۱۰ درصد اختلاف قیمت، رمز ارز مورد نظر خود را بخرید.

مواجهه با Slippage در صرافی‌ها

هنگامی‌ که در صرافی‌های رمزارزها به خرید و فروش دارایی می‌پردازید، قیمت‌ها با عرضه و تقاضا ارتباط مستقیم دارند. به غیر از قیمت، سایر عوامل مهمی که باید مدنظر قرار دهید عبارتند از حجم معاملات، نقدینگی بازار و انواع مختلف سفارشات. بر اساس شرایط بازار و انواع مختلف سفارشاتی که استفاده می‌کنید، معاملات همیشه با قیمتی که مدنظرتان است، انجام نمی‌شوند.

در صرافی‌های متمرکز، مفهومی به نام اوردر بوک وجود دارد. در این Order Bookها همواره بین خریداران و فروشندگان مذاکراتی وجود دارد که منجر به ایجاد اسپرد (Spread) می‌شود؛ اسپرد به اختلاف بین بالاترین قیمت در سفارش‌های خرید یا Bid، و پایین‌ترین قیمت سفارش‌های فروش یا Ask گفته می‌شود. علاوه بر اسپرد، شما ممکن است در صرافی‌های متمرکز با اسلیپیج نیز مواجه شوید.

در بازارهایی با نقدشوندگی پایین‌تر، اسلیپیج می‌تواند در نتیجه “عمق” ناکافی اوردر بوک‌ها رخ دهد. عمق دفتر سفارش بر اساس تعداد Bidها و Askها (Bid بالاترین قیمت پیشنهادی و Ask کمترین قیمت درخواستی است) و بر اساس میانگین قیمت محاسبه می‌شود. هر چه عمق یک اوردر بوک بیشتر باشد، سفارش بازار (Market Order) بزرگ‌تری مورد نیاز است تا بر روی قیمت تاثیر بگذارد. اگر حجم Bid یا Ask کافی نباشد، یک سفارش بازار نسبتا بزرگ می‌تواند قیمت را جابجا کند؛ زیرا سفارشاتی که در قیمت‌های مختلف وجود دارند، باید این سفارش را پر کنند؛ این مفهوم با نام سفارش انشعابی (Split Order) شناخته می‌شود. زیرا یک سفارش بزرگ به چندین سفارش کوچک‌تر با سطوح قیمتی مختلف تقسیم می‌شود.

در بازار رمز ارزها، عمق بازار نسبت به بازارهای سنتی کمتر یا ضعیف‌تر است و نوسانات قیمت نیز بیشتر است. بنابراین مشکل اسلیپیج زیاد،‌ یکی از مشکلات اساسی تریدرهای بازار کریپتو است. برای مثال، فرض کنید که یک سفارش فروش ۱۰۰ هزار دلاری از یک توکن با قیمت ۱۰ هزار دلار ثبت شده است. اگر برای پر کردن این سفارش، پایین‌ترین پیشنهاد فروش (Ask) کافی وجود نداشته باشد، این سفارش به بخش‌های کوچک‌تر با سطوح قیمتی جدید تقسیم می‌شود (مثلا بخشی از سفارش با قیمت ۱۰۰۰۰ دلار، بخشی دیگر با ۱۰۰۵۰، قسمتی از آن با قیمت ۱۰۲۰۰ و غیره انجام می‌شود)، که این باعث تغییر قیمت نهایی سفارش می‌شود؛ به بیانی دیگر، سفارش فروش این رمز ارز، با قیمتی متفاوت‌تر از قیمت مثال ها و عوامل عمق بازار اولیه انجام می‌شود.

اما در صرافی‌های غیرمتمرکز، به این دلیل که از استخرهای نقدینگی به جای دفتر سفارش استفاده می‌کنند، شما با Slippage مواجه می‌شوید؛ زیرا نقدینگی موجود در این استخرها تغییر می‌کند و اگر به حد کافی زیاد نباشد، شما با اسلیپیج بالایی روبرو می‌شوید.

زمانی که قیمت یک ارز دیجیتال نوسان دارد و تقاضای زیادی برای آن وجود دارد،‌ اسلیپیج تنها بخشی از ریسک سرمایه گذاری در آن است؛ دانستن این که اسلیپیج چیست و درک نحوه کارکرد آن، می‌تواند قدم مهمی برای سرمایه گذاری هوشمندانه‌تر باشد. برای کاهش خطر، می‌توانید حجم معاملات آن را بررسی کنید، محدوده Slippage مناسبی انتخاب کنید و در زمان‌هایی که نوسانات کمتر است ترید خود را انجام دهید؛ این کارها باعث کاهش ریسک اسلیپیج می‌شوند. در انتهای مقاله روش‌های کاهش خطر اسلیپیج را ارائه می‌دهیم.

اسلیپیج مثبت

اسلیپیج لزوما بدان معنا نیست که قیمت نهایی بدتر از قیمت مدنظر شما شود؛ اگر هنگامی که در حال ایجاد سفارش خرید هستید قیمت کاهش یابد، و یا در هنگام ایجاد سفارش فروش قیمت افزایش یابد، Slippage مثبت رخ می‌دهد. بدین معنی که شما دارایی خود را با قیمت بالاتری نسبت به سفارش اولیه خود می‌فروشید و با قیمت پایین‌تری نسبت به سفارش خود خریداری می‌کنید.

اگرچه وقوع اسلیپیج مثبت رایج نیست، اما در بازارهای پرنوسان ممکن است رخ دهد.

محدوده اسلیپیج (Slippage Tolerance)

بعضی از صرافی‌ها به شما امکان می‌دهند تا محدوده Slippage را به صورت دستی مشخص کنید تا بتوانید مقدار آن را محدود کنید. این گزینه را می‌توان در بازارسازهای خودکاری نظیر پنکیک‌سواپ (PancakeSwap) بر بستر بایننس اسمارت چین و یونی‌سواپ (Uniswap) بر بستر اتریوم مشاهده کرد.

بیشتر صرافی‌های غیرمتمرکز گزینه محدوده اسلیپیج ارائه می‌دهند. کاربران می‌توانند مقدار تلرانس Slippage خود را انتخاب کنند و صرافی تنها در صورتی که قیمت در این محدوده قرار داشته باشد، معامله را انجام می‌دهد و اگر بیشتر از این تلرانس نوسان داشته باشد، سفارش شما انجام نمی‌شود.

اگر محدوده کوچکی برای Slippage تعیین کنید، ممکن است تا انجام سفارش شما زمان زیادی طول بکشد یا حتی اصلا انجام نشود و اگر محدوده بزرگی برای اسلیپیج تعیین کنید، ممکن است معامله‌گر یا ربات دیگری درخواست سفارش شما را مشاهده کند و از شما جلو بزند یا به اصطلاح شما را Front-Run کند. در بخش Transaction Deadline شما می‌توانید زمان تعیین کنید. اگر این زمان سپری شد و شرایط معامله به شرایط مورد نیاز شما نرسید، سفارش شما لغو می‌شود.

Front Running چیست؟

Front مثال ها و عوامل عمق بازار Running معمولا زمانی انجام می‌شود که یک ربات که به دیتاهای تراکنش‌های در حال انتظار دسترسی دارد، یک سفارش بالاتر قرار می‌دهد تا بتواند به صورت آربیتراژ از این تراکنش‌های در حال انتظار، سود دریافت کند؛ این کار در صرافی‌های غیرمتمرکزی مانند یونی سواپ نیز انجام می شود.

برای مثال در Uniswap، فرانت رانینگ زمانی اجرا می‌شود که ربات‌هایی که به داده‌های تراکنش‌های منتظر تایید دسترسی دارند، می‌توانند نسبت به یک معامله در حال انتظار، کارمزد گس بالاتری تعیین کنند؛ بنابراین تراکنش آنها زودتر تایید می‌شود. در مرحله بعد، یک سفارش با قیمت کمی بالاتر و با کارمزد کمی پایین‌تر از تراکنش در انتظار معامله‌گر قرار می‌دهند. از آنجایی که کاربر کارمزد بالاتری پرداخت می‌کند، تراکنش او زودتر تایید می‌شود؛ اما مقدار کوینی که در استخر وجود دارد، همانی است که توسط فرانت رانر ارسال شده است. بنابراین او مجبور می‌شود که با قیمت تعیین شده توسط فرانت رانر توکن را خریداری کند.

روش‌های به حداقل رساندن Slippage

اگرچه همیشه نمی‌توانید از اسلیپیج اجتناب کنید، اما استراتژی‌های مختلفی وجود دارد تا آن را به حداقل برسانید. این استراتژی‌ها شامل موارد زیر هستند:

• سعی کنید سفارشات بزرگ را به سفارشات کوچک‌تر تقسیم کنید. با دقت دفتر سفارشات را بررسی کنید تا سفارشات خود را با قیمت‌های متفاوت ایجاد کنید؛ این موضوع باعث می‌شود که سفارشاتی بزرگ‌تر از حجم معاملات موجود ایجاد نکنید.
• اگر از صرافی غیرمتمرکز استفاده می‌کنید، تاثیر کارمزد تراکنش را فراموش نکنید. بعضی از شبکه‌ها بر اساس ترافیک موجود در شبکه، کارمزدهای هنگفتی دریافت می‌کنند که این موضوع می‌تواند تمام سود شما را از بین ببرد.
• اگر با دارایی‌هایی با نقدینگی کم مانند استخر نقدینگی کوچک سر و کار دارید، فعالیت معاملاتی شما می‌تواند بر قیمت دارایی تاثیر بسزایی داشته باشد. یک تراکنش ممکن است یا اسلیپیج اندکی همراه باشد؛ اما تراکنش‌های کوچک و به تعداد زیاد بر تراکنش‌های بعدی شما تاثیرگذار خواهد بود.
• از سفارشات محدود (Limit) استفاده کنید؛ این سفارشات باعث می‌شوند که دارایی مورد نظر را با همان قیمتی که می‌خواهید خریداری کنید.

جمع بندی

زمانی که قیمت یک ارز دیجیتال نوسان دارد یا نقدشوندگی پایینی دارد، اسلیپیج اتفاق می‌افتد؛ Slippage در تمامی بازارها، به خصوص بازار کریپتو وجود دارد؛ پس دانستن این که اسلیپیج چیست و درک نحوه کارکرد آن، می‌تواند قدم مهمی برای سرمایه گذاری هوشمندانه‌تر باشد. در این مقاله به معرفی این مفهوم پرکاربرد پرداختیم و روش‌هایی برای به حداقل رساندن آن معرفی کردیم.

بازار دوطرفه چیست و مزایای آن کدامند؟

بازار دو طرفه به بازاری گفته می‌شود که سهامداران آن زمانی که انتظار اصلاح یا افت قیمتی یک سهم را دارند می‌توانند فروش استقراضی انجام دهند؛ یعنی بدون اینکه سهمی داشته باشند می‌توانند آن را به فروش برسانند و متعهد شوند که در زمانی مشخص در آینده سهم آن شرکت را خریده و به قرارداد عمل کنند. به عنوان مثال: فرض کنید قیمت یک خودرو ۲۰۰ میلیون تومان است و شما پیش‌بینی می‌کنید قیمت این خودرو در آینده کاهش خواهد یافت و به ۶۰ میلیون تومان خواهد رسید. در شرایط عادی شما امکان کسب سود از این پیش‌بینی نخواهید داشت؛ اما در قالب فروش استقراضی و بازار دوطرفه می‌توانید این خودرو را بدون اینکه ابتدا آن را بخرید طبق قراردادی آن به فروش برسانید و متعهد شوید که در آینده خودرو را تحویل دهید. حال اگر قیمت خودرو نزولی شود و به ۶۰ میلیون تومان برسد شما می‌توانید با خرید خودرو در بازار به قیمت ۶۰ میلیون تومان و تحویل آن طبق قرارداد، مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان از خریدار دریافت کنید و ۷۰% بازدهی کسب کنید. علاوه بر کسب بازدهی مزایای دیگری نیز برای بازارهای دوطرفه می‌توان برشمرد. در واقع در بازارها یا بورس‌های جهانی، یک ابزار یا روش سرمایه‌گذاری تحت عنوان فروش استقراضی (Short Selling) وجود دارد که می‌توان از نزول قیمت سهام سود کرد. حال این حالت را با بازار یک طرفه مقایسه کنید:

فرض کنید شما سهام شرکت فولاد را به قیمت ۲۰۰۸۰ تومان خریداری کرده باشید، حال اگر قیمت سهام افزایش پیدا کند شما هم به سود خواهید رسید و در صورت کاهش قیمت کمتر از مبلغ خریداری شده شما وارد زیان می‌شوید. پس در بازارهای یک طرفه شما باید سهام را ارزان بخرید و بعد گران بفروشید تا سود بدست آورید. اما در بازار دو طرفه هم می توان از افزایش قیمت در هنگام خرید یک سهام هم هنگام کاهش قیمت در زمان فروش سهام، سود کسب کنید. فعالان قدیمی بورس که دوران رکود بازار را چشیده اند، بیشتر می توانند به مزایای بازار دو طرفه واقف باشند.

بازار یک طرفه و معایب آن

بازار یک طرفه بازاری‌ست که فعالان آن بازار تنها در زمان رشد قیمت‌ها امکان کسب بازده از آن بازار دارند و در ریزش قیمت‌ها در بهترین حالت ممکن می‌توانند به موقع شناسایی سود کنند و متحمل زیان نشوند.

در بازارهای یک طرفه فعالان بازار با سختی‌ها و مشکلات فراوانی دست مثال ها و عوامل عمق بازار و پنجه نرم می‌کنند. از جمله:

۱- زمان‌بر شدن دوران رکود بورس

در بازار یک طرفه مانند بورس ایران به دلیل فضای تورمی، سهامداران علاقه‌ای به فروش دارایی خود با زیان ندارند و حاضرند مدت‌ها سهام را نگهداری کنند تا سرانجام با افزایش قیمت سهام از زیان خارج شوند. این مسئله باعث می‌شود تا از لحاظ نموداری شیب رشد قیمت‌ها و اصلاح قیمت‌ها متفاوت باشد و مثال ها و عوامل عمق بازار همین مسئله کارایی برخی ابزار تحلیل تکنیکال را در بورس ایران به صفر می‌رساند.

۲- گذری شدن بازار سرمایه

بسیاری از افراد عادی جامعه در امواج صعودی بورس وارد این بازار ‌می‌شوند و در رشد بازار سود خوبی نصیبشان می‌شود. زمانی که بورس وارد فاز رکودی خود می‌شود این افراد که فرصتی برای کسب بازده از بورس در دوران رکود پیدا نمی‌کنند از بورس خارج شده و به سایر بازارها کوچ می‌کنند. حال اگر فرصتی در بازارنزولی برای کسب سود در بورس وجود داشته باشد احتمالاً مدت ماندگاری افراد در بورس و فعالیتشان دراین بازار از چند ماه به چندین سال خواهد رسید.

۳- ریسک نقدشوندگی

یکی دیگر از مصائب یک طرفه بودن بازار بورس بحث نقدشوندگی این بازار در دوران رکود است. سرمایه‌گذاران کلان و بزرگ در دوران رکود بورس به سختی می‌توانند کل سهام خود را نقد کرده و تغییر رویکرد سرمایه‌گذاری بدهند؛ به همین دلیل، یکی از عوامل اصلی که پول‌های درشت به سمت بورس وارد نمی‌شوند همین ترس از دوران رکود احتمالی است که قابلیت نقدشوندگی سرمایه‌ زیر سوال می‌رود.

۴- حباب در دوران رونق

دوران رونق بورس همواره با بازدهی‌‌های خوبی همراه بوده است. رشد نقدینگی در سطح جامعه و سرازیر شدن آن به سمت بازار بورس با توجه به عمق پایین این بازار منجر به رشدهای چند برابری درقیمت برخی سهام بازار می‌شود. بازار یک طرفه باعث می‌شود تا به تعادل رسیدن بازار به تاخیر افتاده و برخی سهام در بازاربورس دچار حباب‌های سنگین شود. در چنین شرایطی تحلیل نقشی کم‌رنگ‌تر به خود گرفته و سهام مختلف صرفاً بخاطر ورود نقدینگی رشد قیمتی را تجربه می‌کنند نه مثال ها و عوامل عمق بازار ارزش ذاتی. اما دغدغه بازار یک طرفه تنها به ایران نیست و ازدهه‌های گذشته کشورهای مختلف دنیا سعی در برطرف کردن این مسئله و حرکت به سمت بازارهای دوطرفه داشته‌اند؛ بطوری که در حال حاضر ایران از جمله معدود کشورهایی‌ست که بازار بورس آن یک طرفه است.

مزایای بازار دوطرفه

مزایای زیادی در قبال فراهم کردن بستر بازار دوطرفه نصیب بازار بورس و فعالان آن خواهد شد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

1. امکان کسب بازدهی در ریزش بازارها
2. پررنگ شدن نقش تحلیل در تصمیمات سرمایه‌گذاری
3. جلوگیری از ایجاد حباب در بازار بورس و سهام شرکت‌های مختلف
4. کارا شدن ابزار تحلیل تکنیکال و استفاده از ابزارهای کمکی که در دنیا استفاده می‌شود.
5. افزایش شدید نقدشوندگی در بورس

در حال حاضر، در بازار مشتقات شاهد بازار دوطرفه هستیم. بازار معاملات آتی بورس کالا و بازار اختیار سهام و کالا دو بازاری است که فرآیند دوطرفه سازی بازار کامل پیاده شده است اما به دلیل عمق کم این بازارها و عدم شناخت فعالان حوزه سرمایه‌گذاری، چندان مورد توجه قرار نگرفته‌اند. البته با با اتخاذ تصمیمات دقیق تر، پیروی از قوانین و استانداردهای مربوطه و ایجاد بسترهای آموزشی و فرهنگ‌سازی، بازار دو طرفه می‌تواند جایگاه خود را میان سهامداران پیدا کند.

فروش تعهدی چیست؟

با وجود تلاش‌های انجام شده برای ارتقا کارایی بورس ایران در مقایسه با بورس‌های جهانی، جای خالی برخی ابزارها به شدت احساس شده است. یکی از این ابزارها «دو طرفه بودن بازار» است. به این معنا که معامله‌گر بتواند از افت قیمت‌ سهام نیز سودآوری داشته باشد. بدین صورت که معامله‌گر با پیش‌بینی کاهش قیمت یک سهم آنرا به صورت استقراضی فروخته و سپس پس از کاهش قیمت مدنظر سهم را بازخرید کرده و از اختلاف قیمت آن سود می‌برد. در مدل استقراضی، رابطه میان فروشنده و مالک اوراق بهادار به شکل استقراض تعریف می‌شود. بدین صورت که فروشنده با قرض کردن اوراق بهادار از مالک و پرداخت بهره از پیش‌توافق شده، به فروش اوراق بهادار در بازار و پیاده‌سازی استراتژی معاملاتی خود اقدام می‌کند. البته با توجه به وجود اشکالات شرعی در این روش معاملاتی به دلیل پرداخت بهره مشخص، راهکار جایگزینی در قالب عقد وکالت تعریف شده است که بر اساس آن متقاضی به وکالت از مالک اوراق بهادار را فروخته و باید در زمانی مشخص به درخواست مالک یا تشخیص خود اوراق بهادار فروخته شده را بازخرید کند.

تبعات فروش تعهدی چیست؟

یکی از مهمترین مثال ها و عوامل عمق بازار مزایای فروش تعهدی افزایش تحلیل در بورس خواهد بود. در فروش تعهدی سرمایه‌گذار انتظار دارد قیمت یک سهم در یک بازه زمانی مشخص کاهش پیدا کند بنابراین با هدف کسب سود از این کاهش قیمت، به فروش سهم تحت مالکیت شخص دیگری اقدام کرده و با کاهش قیمت و بازخرید آن، از تفاوت قیمت فروش و بازخرید سود می‌کند. در واقع دوطرفه شدن بازار موجب ایجاد فضای تحلیل در بورس شده و مانع از افزایش حباب قیمتی در سهام می‌شود. این موضوع می‌تواند موجب کنترل هیجان کاذب در بورس شده و به رونق پایدار بورس کمک کند. ایجاد بازار دو طرفه در بورس همچنین می‌تواند منجر به افزایش نقدشوندگی و در نهایت کارایی بازار سهام شده و عرضه و تقاضا متعادل شود. همچنین به معامله‌گران حرفه‌ای بازار این امکان را می‌دهد تا از نتایج ارزیابی‌های خود در روندهای صعودی و نزولی بورس استفاده کنند و جایگاه تحلیل در بازار سهام ارتقا پیدا می‌کند. از سوی دیگر در زمان رکود یا ریزش‌های سنگین بورس اگر محدودیتی ایجاد نشود می‌تواند شدت سقوط قیمت‌ها را افزایش دهد و امکان دستکاری قیمت‌ها بیشتر می‌شود. به همین منظور باید نظارت کامل و کنترل‌های لازم از سوی نهاد ناظر و سازمان بورس صورت گیرد.