سود قراردادمضاربه
یکی از بانک ها تسهیلاتی را در قالب عقد مضاربه، به یک شخص حقوقی که یک بنگاه تولیدی است پرداخت می کند. این قراردادها که بارها به عنوان قرارداد جدید تمدید شده است، که حاصل آن بعد از حدود 6 سال، و با احتساب سود در سود (ربح مرکب) به چندین برابر اصل سرمایه تبدیل شده است که به دلایل ذیل با قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب 10/6/1362 مجلس شورای اسلامی ایران، آیین نامه های اجرایی قانون عملیات بانکداری بدون ربا و مصوبات شورای پول و اعتبار مغایرت دارد. در نتیجه از مصادیق ماده (595) کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات های
برخی از خدمات سایت، از جمله مشاهده متن مطالب سال‌های گذشته روزنامه‌های عضو، تنها به مشترکان سایت ارایه می‌شود.
شما می‌توانید به یکی از روش‌های زیر مشترک شوید:
در سایت عضو شوید و هزینه اشتراک یک‌ساله سایت به مبلغ 700,000ريال را پرداخت کنید.
همزمان با برقراری دوره اشتراک بسته دانلود 100 مطلب از مجلات عضو و دسترسی نامحدود به مطالب روزنامه‌ها نیز برای شما فعال خواهد شد!
پرداخت از طریق درگاه بانکی معتبر با هریک از کارت‌های بانکی ایرانی انجام خواهد شد.
پرداخت با کارت‌های اعتباری بین‌المللی از طریق PayPal نیز برای کاربران خارج از کشور امکان‌پذیر است.
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی همه کاربران به متن مطالب خریداری نمایند!
قرارداد مضاربه چیست | ابطال قرارداد مضاربه
آیا نمی دانید قرارداد مضاربه چیست؟ و یا در گیر مسائل ابطال قرارداد مضاربه خود هستید. حتما از بهترین وکیل ابطال قرارداد مضاربه بانکی در تهران مشورت بگیرید.
در این مقاله بطور کامل به توضیح مضاربه، ابطال مضاربه و شرایط استفاده از وکیل ابطال مضاربه پرداخته ایم.
اگر درگیر مسائل حقوقی و قضایی بانکی هستید پیشنهاد می کنیم حتما از مشاوره رایگان تلفنی بهترین وکیل بانکی تهران استفاده کنید.
آنچه در این پست می خوانید
قرارداد مضاربه چیست
مضاربه از عقود معینی است که در فقه امامیه، قانون مدنی و قانون عملیات بانکی بدون ربا مورد بحث قرار گرفته است.
مطابق مفاد ماده‌ی ۵۴۶ قانون مدنی و ماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ۱۳۶۲، قرارداد مضاربه قراردادی است که در آن یک نفر به عنوان سرمایه‌گذار سرمایه ای را در اختیار فرد دیگری قرار داده تا فرد با آن تجارت کرده و سود حاصل از کسب و کار بین آن دو تقسیم می‌شود.
در این قرارداد صاحب سرمایه، مالک و عامل، مضارب نامیده می‌شود.
تفاوت تعریف مضاربه در ماده‌ی ۵۴۶ قانون مدنی و ماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا
در ماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا نوع سرمایه در قرارداد مضاربه وجه نقد درنظر گفته شده. در حالی که در ماده‌ی ۵۴۶ قانون مدنی به سرمایه نقد اشراه ای نشده است.
ولی این امر نباید موجب اشتباه شود که ذکر سرمایه در ماده‌ی ۵۴۶ قانون مذکور بلافاصله بعد از ماده مقرر بیان شده که (سرمایه باید وجه نقد باشد.)
در قانون مدنی مضاربه را به عنوان «عقد» تعبیر کرده اند ولی درماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا از آن به «قرارداد» یاد شده است.
با توجه به اینکه از نظر عرف، تفاوتی بین عقد و قرارداد وجود ندارد و در میان عرف معمولا این دو به جای هم به‌کار می‌روند، لذا قانونگذار هم براساس تفاهم عرفی در قانون اخیر از واژه‌ی قرارداد استفاده کرده است.
خوب است بدانید مضاربه مربوط به تجارت است. یعنی کسی که پول سود قراردادمضاربه را می گیرد می بایست با آن پول هر عملی که عرفا تجارت محسوب شود را انجام دهد و سهمی از سود سالیانه را چنان که گفته خواهد شد طبق قرارداد مضاربه به صاحب سرمایه بدهد.
حال اگر عامل یا همان سرمایه گیرنده، پول را در کشاورزی و باغداری و مانند آن بکار ببرد، مضاربه محسوب نمی شود بلکه عنوان مزارعه و مساقات و … پیدا می کند.
محاسبه سود قرار داد مضاربه
در مضاربه باید سهم هر یک از افراد سرمایه گذار و عوامل از سود تعیین شود.گاهی نسبتی که طرفین در تقسیم سود برای یکدیگر قرار می دهند ممکن است به صورت درصدی باشد و به عنوان مثال ۶۰درصد به یکی برسد ۴۰ درصد به فرد دیگری. گاهی ممکن است به صورت نسبت کسری مثلاً دو پنجم برای فرد سرمایه گذار و سه پنجم برای دیگری باشد.
شرایط قرارداد مضاربه
برای بستن عقد مضاربه رعایت شرایط عمومی در رابطه با صحت قرارداد ضروری است. این شرایط اختصاص به عقد خاصی ندارد و در مورد همه عقود و قراردادها درنظر گرفته خواهد شد.
مطابق با ماده 190 قانون مدنی ایران از جمله شرایط قرارداد مضاربه میتوانیم موارد زیر اشاره کرد:
- قصد و رضای طرفین
- اهلیت طرفین
- موضوع معین که مورد معامله باشد
- مشروعیت جهت معامله
عقد قرارداد مضاربه برای طرفین تعهداتی به وجود می آید به عبارتی دیگر طی این عقد سرمایه گذار سرمایه را در اختیار فردی قرار می‌دهد تا آن فرد با آن سرمایه تجارت کند و فرد نیز تعهد می‌کند که با آن سرمایه تجارت کند و قسمتی از سود را که قبلاً با یکدیگر تعیین کرده‌اند به سرمایه‌گذار بدهد.
همانطور که می دانید، قرارداد مضاربه جز قراردادهای جایز است. قرارداد جایز یعنی اینکه در قراردادهایی مانند قرارداد مضاربه هر یک از سرمایه گذاران و یا فرد عامل می تواند عقد قرارداد را به هم بزند.
از جمله مواردی که ممکن است یکی از طرفین مضاربه را به هم بزند این است که یکی از طرفین درخواست تقسیم سود را داشته باشد و دیگری مایل به آن نباشد که در این صورت درخواست کننده می تواند قرارداد را به هم بزند.
پیشنهاد مطالعه: قرارداد لیزینگ یکی از قرارداد های دریافت وام و خدمات به شرط تملیک است، اگر در این مورد اطلاعی ندارید حتما مقاله قرارداد لیزینگ چیست و شرایط ابطال قرارداد لیزینگ را مطالعه کنید.
ضرر در مضاربه بر عهده کیست
طبق قوانین فقهی ضرر در مضاربه بر عهده مالک یا همان سرمایه گذار است.
طبق همین دستور اگر شرط شود كه خسارت می بایست بر وام گیرنده يا به عبارتی عامل و یا هر دو باشد، این شرط باطل است.
ولى اگر شرط شود كه وام گیرنده (عامل)، خسارتى را كه در اثر معامله بر مالک وارد مى شود را جبران کرده و از مال خود به مالک یا همان سرمایه گذار ببخشد، شرط صحيح است.
بنابراین در قرارداد مضاربه اگر عامل در کار خودش کوتاهی نکرده باشد و به شکل درست به تجارت پرداخته باشد، قرار نیست در ضرر بر عهده او باشد.
در این شکل از قرارداد تنها مالک است که متحمل ضرر می شود.
اما اگر عامل در ضمن عقد قرارداد مضاربه شرط کرده باشد که مالک ضرر را بر عهده نگیرد و هر نوع ضرر و زیانی به حساب عامل باشد، تعهد می کند در هر شکل اصل سرمایه را به سرمایه گذار برگرداند که در این صورت لازم است به تعهد خود عمل کند.
پیشنهاد ویژه: برای عقد قرارداد های حقوقی حتما از مشاوره تنظیم قرارداد های حقوقی موسسه آوای عدالت پایتخت استفاده کنید.
عاملان اصلی قرار داد مضاربه
در قرار داد مضاربه سه عامل اصلی وجود دارد:
- سرمایه ای که سرمایه گذار در اختیار فرد عامل قرار می دهد.
- کاری که فرد عامل با سرمایه انجام می دهد.
- سودی که در راستای این کار به دست می آید.
ابطال قرارداد مضاربه بانکی
همانطور که گفته شد قرارداد مضاربه قراردادی است که توسط آن یکی از طرفین عهده دار تامین سرمایه نقدی می گردد که فردی دیگر با آن تجارت کند و در سود حاصل شده هر دو طرف شریک خواهند بود. در قرارداد مضاربه بانکی طرف سرمایه گذار بانک است.
به همین دلیل در برخی موارد عدم رعایت قوانین حوزه پولی و بانکی و همینطور عدم رعایت بسته های نظارتی شورای پول و بانک مرکزی موجب ابطال قرارداد مضاربه بانکی می‌شود. البته موراد دیگری هم هست که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
در وهله اول باید به شرایط قرارداد مضاربه اشاره کرد. باید گفت که هرکدام از شرایط مذکور دارای ضمانت اجرای خاص خود هستند و تمام آنها می بایست رعایت شوند.
مثلا اگر عقدی با قصد طرفین ولی بدون رضایت آنها منعقد شود، آن عقد غیرقابل قبول است. همچنین اگر نامشروع بودن هدف معامله در عقد تصریح گردد، موجب بطلان قرارداد مضاربه می‌شود.
موارد دیگری که منتهی به ابطال قرارداد مضاربه بانکی می‌شود به شرح ذیل است :
- درخواست ابطال قرارداد مضاربه جهت تسویه تسهیلات قبلی از طریق اعطای تسهیلات جدید
- ابطال قرارداد مضاربه به جهت عدم تعیین موضوع مضاربه
- درخواست ابطال قرارداد مضاربه به جهت عدم تعیین مدت زمان مضاربه
- ابطال مضاربه به دلیل عدم در اختیار گذاشتن سرمایه ی سرمایه‌گذار به مشتری
- درخواست ابطال مضاربه به دلیل تعیین نرخ سود خلاف مقدار تعیین شده .
پیشنهاد مطالعه: ابطال سند رهنی یکی از مشکلات وام گیرندگان و بدهکاران بانکی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید مقاله ابطال سند رهنی را مطالعه کنید.
فراموش نکنید که در صورتی که قراردادی بین بانک و فرد صورت بگیرد که بر خلاف قوانین بانکی و آیین نامه ها باشد در این صورت امکان باطل کردن قراردادی که بر خلاف قانون منعقد گردیده است وجود دارد.
در انتهای مقاله یک نمونه دادخواست ابطال قرارداد مضاربه بانکی آورده شده است.
وکیل ابطال قرارداد مضاربه بانکی
باتوجه به وجو منافع در قرارداد مضاربه، بودجود آمدن اختلاف در سود و زیان این قرارداد بسیار رایج است.
مثلا در بعضی قراردادهای مضاربه، بانک بندهای به موضوع قرارداد تسهیلات اضافه می کند که سود خود را از این قرارداد چندین برابر افزایش دهد.
یا متاسفانه بعضی بانک‌ها با ساز و کارهایی غیر قانونی سعی در تصاحب مورد وثیقه که معمولا املاک هستند دارند.
در برخی مواردبر خلاق بانک، اشخاص وام گیرنده برای اینکه ملک خود را به مبلغی بالاتر از ارزش وجودی آن تبدیل به پول نمایند، از بانک تسهیلات اخذ می‌نماید. دراین حالت آنها قصد دارند با اقداماتی سودجویانه ملک را در کارشناسی با ارزش تر از آنچه که هست نشان دهند.
اگر به دنبال بهترین وکیل ابطال قرارداد مضاربه بانکی در تهران هستید ما در دفتر وکالت آوای عدالت پایتخت با جمعی از بهترین وکلای پایه یک دادگستری در خدمت شما خواهیم بود. برای دریافت مشاوره تلفنی با ما تماس بگیرید.
پیشنهاد ویژه: در هر مسئله حقوقی و قضایی مشورت با افراد کاردان بهترین کار قبل از هر کار دیگری است. برای دریافت مشاوره حقوقی آنلاین و تلفنی رایگان با ما تماس بگیرید.
نمونه دادخواست ابطال قرارداد مضاربه بانکی
ریاست محترم دادگاه حقوقی شهرستان تهران
با سلام و احترام در شرح خواسته که در ستون مربوطه توضیح داده شد موارد زیر را به عرض می رسانم:
شرکت موکل در سال ۱۳۸۶ اقدام به دریافت دو فقره تسهیلات مشارکت مدنی با مبالغ مندرج و با سود قطعی ۲۵ درصد نمود.
پس از گذشت مدت قراردادی و عدم امکان پرداخت یکباره وام و سود تعلق گرفته به دلیل عدم سودآوری پروژه، شرکت با پیشنهاد بانک تسهیلات جدیدی جهت تسویه تسهیلات قبلی دریافت نمود.
با این اقدام، بانک مطالبات به ناحق خود را دریافت داشت و نیز تسهیلات دیگری با سود جدید به موکل پرداخت نمود.
در این خصوص تسهیلات با عنوان صوری مشارکت مدنی و فاقد هیچ گونه موضوعی در سال ۱۳۸۸ به مبلغ یک میلیارد تومان با سود مقطوع بدون پرداخت ریالی به شرکت صرفاً جهت تسویه وام قبلی ثبت شد.
به این ترتیب ۵ فقره تسهیلات بعدی نیز فقط بابت تسویه تسهیلات قبلی ثبت شد.
بانک با وجود اطلاع از عدم وقوع مشارکت مدنی و صوری بودن آن و بازپرداخت بیش از استحقاق خود را طلبکار می داند.
وکیل ابطال قرار داد مضاربه بانکی
پرونده هایی که مربوط به ابطال قرارداد بانکی هستند از جمله پرنده های هستند ک تخصصی هستند و در حوزه وکالت به حساب می آیند، دخالت در چنین پرونده هایی نیاز به داشتن دانش و تجربه کافی دارد که شما به تنهایی و با دانش عمومی خود قادر به مداخله در پرونده نخواهید داشت . به همین جهت شما برای رسیدگی به پرونده های مربوط به ابطال قرارداد بانکی و ابطال قرارداد مضاربه بانکی به یک وکیل دادگستری نیاز دارید.
نمونه رای ابطال قرار داد مضاربه
پرونده كلاسه …………… شعبه دادگاه عمومی حقوقی مجتمع قضایی شهید مدنی تهران تصمیم نهایی
شماره
خواهان : آقای مجتبی…………….
خواسته: اعلام بطلان یک فقره قرارداد مضاربه
گردشکار: خواهان دادخواستی به خواسته فوق به طرفیت خوانده بالا تقدیم داشته که پس از ارجاع به این شعبه ثبت به کلاسه فوق وجری تشریفات قانونی در وقت مقرر فوق العاده دادگاه به تصدی امضاء کننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رأی می نماید:
در خصوص دادخواست آقای مجتبی……………. با وکالت آقای ……………. وخانم ………. به طرفیت بانک ………… با وکالت ……. مبنی بر خواسته احراز و اعلام بطلان یک فقره قرارداد مضاربه 1387/3/16 به لحاظ مغایرت با شرح و قانون دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده و با ملاحظه دادخواست خواهان و قرارداد تنظیمی مضاربه و اظهارات وکلا طرفين در جلسات دادرسی و اینکه اظهارنظر پیرامون ماهیت موضوع مستلزم اظهارنظر کارشناس بوده که دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نموده و کارشناس نظریه خود را ارائه و مورد اعتراض وکیل خوانده قرار گرفته و دادگاه متعاقبا دستور ارجاع به هیئت کارشناسان را صادر نموده که علیرغم ابلاغ قانونی به وکیل خوانده مبنی بر پرداخت دستبند هیئت کارشناسی مشاراليه اقدامی بعمل نیاورده لذا با توجه به اینکه نظریه کارشناسی براینکه برابر مصوبات بانک مرکزی عملا مضاربه محقق نگردیده لذا دادگاه دعوی خواهان را صحیح و ثابت دانسته و مستندا به ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی ۵۱۹ قانون آئین دادرسی مدنی حکم به بطلان قرارداد تنظیمی مضاربه و همچنین پرداخت خسارات دادرسی اعم از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در حق خواهان صادر و اعلام میدارد رای صادره حضوری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان می باشد.
دادرس شعبه…………….. دادگاه عمومی حقوقی تهرانی
خواهان: آقای …………….. فرزند ………………. با وکالت آقای ……………….. به نشانی ……………
آقای بانک ………………….. سرپرستی شعب استان قم با وکالت آقای ………. فرزند ………………….
۲- آقای اداره………………… به نشانی قم………… واحد اجرا خواسته ها: ۱. ابطال قرار داد (مالی) 2.
پیشنهاد مطالعه: یکی از تسهیلاتی بانکی قرارداد های مشارکت هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد حتما مقاله قرارداد مشارکت مدنی بانک چیست را مطالعه کنید.
سود قراردادمضاربه
قرارداد مضاربه، یکی از انواع عقود معین در قانون مدنی است که شرایط و ویژگی های آن توسط قانونگذار معین شده است. در این عقد، یکی از طرفین به تامین سرمایه و دیگری به تجارت با سرمایه مشغول می شود. مضاربه ویژگی های خاصی همچون نقد بودن سرمایه، جایز بودن، لزوم تعیین سهم طرفین از سود و . دارد.حتما در بین تسهیلات و عقود بانکی، نام مضاربه را شنیده اید. مضاربه یکی از قراردادهایی است که هم در اسلام پذیرفته و سود آن جایز شمرده شده و هم در قانون مدنی، فصلی به آن اختصاص داده است.مضاربه یکی انواع عقود معین است و شرایط و ویژگی های آن در قانون ذکر شده و عدم رعایت شرایط مقرر در قانون، عنوان مضاربه را از آن می گیرد.قانون مدنی مواد 546 تا 560 خود را در فصلی تحت عنوان مضاربه، به بیان تعریف این عقد، ویژگی ها و مسایل مربوط به آن اختصاص داده است.بر اساس ماده 546 قانون مدنی «مضاربه عقدی است که به موجب آن احد متعاملین سرمایه می دهد، با قید اینکه طرف دیگر با آن تجارت کرده و در سود آن شریک باشند.
صاحب سرمایه مالک و عامل، مضارب نامیده می شود.»بنابراین، این ماده در تعریف مضاربه اینگونه بیان می کند که عقد مضاربه عقدی است که در آن یکی از طرفین سرمایه ای را در اختیار دیگری می گذارد و قید می کند که طرف دیگر با آن تجارت کند و سود را با یکدیگر شریک شوند. در حقیقت عامل، که مضارب نامیده می شود، سهم سرمایه خود را با کار خود می پردازد.اگر تجارت خاصی بین طرفین عقد مضاربه شرط نشده باشد، عامل می تواند هر نوع تجارتی که خواست انجام دهد. این موضوع به این شکل در ماده 553 قانون مدنی بیان شده است «در صورتی که مضاربه مطلق باشد یعنی تجارت خاصی شرط نشده باشد، عامل می تواند هر قسم تجارتی را که صلاح بداند، انجام دهد، ولی در طرز تجارت باید متعارف را رعایت کند.»
ویژگی ها و شرایط مضاربه
مضاربه همانند دیگر عقود معین ویژگی هایی دارد که قانون گذار آنها را بیان کرده است. مهمترین این ویژگی ها عبارت از نقد بودن، جایز بودن و لزوم تعیین سهم مالک و مضارب است.
نقد بودن
نکته مهم در عقد مضاربه این است که سرمایه باید وجه نقد باشد. این موضوع در ماده 547 قانون مدنی صراحتا بیان شده است.مثلا اگر کسی وسیله کار در اختیار کسی بگذارد تا با آن کار کند و سود را شریک شوند، عقد مضاربه محقق نشده است.بر اساس رای وحدت رویه دیوان عالی کشور، پول های خارجی نیز وجه نقد محسوب می شوند.ممکن است در حالتی مالک سرمایه، طلبی از طرف دیگر داشته باشد و بگوید به جای اینکه بدهی خود را پرداخت کنی، با آن پول تجارت کن و سود را شریک شو. لازم به ذکر است که این کار، یعنی قرار دادن دین بر ذمه به جای سرمایه، ممکن نیست.
جایز بودن
مضاربه عقدی جایز است که ماده 550 قانون مدنی، این موضوع را بیان کرده است. البته برخی معتقدند می توان به وسیله شرط ضمن عقدی، حق بر هم زدن عقد را از دو طرف گرفت.
لزوم تعیین سهم مالک و مضارب
سهم مالک و مضارب باید از سود تجارت مشخص باشد. این مشخص بودن به این معناست که باید به صورت درصد یا کسری از کل سود بیان شود. مثلا گفته شود که 60 درصد سود به مالک تعلق دارد یا ربع سود سهم مضارب است.این موضوع در ماده 548 قانون مدنی اینطور بیان سود قراردادمضاربه شده است «حصه هر یک از مالک و مضارب در منافع باید جزء مشاع از کل، از قبیل ربع یا ثلث و غیره باشد.» بر اساس این ماده، اگر در قرارداد مضاربه بیان شود که تمام سود برای مالک است، آن عقد مضاربه نیست. این موضوع در جایی که سود یکی از آنها ثابت باشد، هم صادق است.مثلا بگویند 50 میلیون تومان سود برای مضارب و مابقی برای مالک باشد.البته اگر عرف سکوت را طور دیگری تعبیر کرد، ایرادی ندارد؛ مثلا در جایی که سهم طرفین تعیین نشود، در عرف آن را به طور مساوی تقسیم کنند.ماده 557 راه حل این اتفاق را شرح داده است «اگر کسی مالی برای تجارت بدهد و قرار بگذارد که تمام منافع مال مالک باشد، در این صورت معامله مضاربه محسوب نمی شود و عامل مستحق اجرت المثل خواهد بود؛ مگر اینکه معلوم شود که عامل عمل را تبرعا انجام داده است.»قانون مدنی راه حل این موضوع را در مضاربه نبودن عقد و پرداخت اجرت المثل به عامل دانسته است. اما اگر مشخص شد عامل به صورت رایگان کار خود را انجام داده است، اجرت المثل تعلق نمی گیرد.
زوال مضاربه
بر اساس ماده 551 قانون مدنی، عقد مضاربه به یکی از علل ذیل منفسخ می شود:
در صورت موت یا جنون یا سفه احد طرفین: البته اگر وصیت به مضاربه شده باشد، مرگ موجب انفساخ نمی شود.
در صورت مفلس شدن مالک: در حقیقت مفلس شدن همان ورشکستگی در حقوق امروز است.
در این حالت، عامل یا همان مضارب جزء طلبکاران به حساب نمی آید و نسبت به سود مال مضاربه، شریک محسوب می شود. یعنی در صورت ورشکستگی مالک، مضارب مراحل طلبکاران برای رسیدن به سود خود را طی نمی کند و چون حق عینی دارد، سود خود را خارج از صف دریافت می کند.
در صورت تلف شدن تمام سرمایه و ربح، عقد مضاربه منفسخ می شود. (ربح همان سود است.)
در صورت عدم امکان تجارتی که منظور طرفین بوده است: مثلا تجارت مورد نظر آنها زنبورداری بوده اما ممکن است شرایطی پیش بیاید که زنبورداری ممکن نباشد که در این صورت مضاربه منفسخ می شود.
قرارداد مضاربه چیست | ابطال قرارداد مضاربه
آیا نمی دانید قرارداد مضاربه چیست؟ و یا در گیر مسائل ابطال قرارداد مضاربه خود هستید. حتما از بهترین وکیل ابطال قرارداد مضاربه بانکی در تهران مشورت بگیرید.
در این مقاله بطور کامل به توضیح مضاربه، ابطال مضاربه و شرایط استفاده از وکیل ابطال مضاربه پرداخته ایم.
اگر درگیر مسائل حقوقی و قضایی بانکی هستید پیشنهاد می کنیم حتما از مشاوره رایگان تلفنی بهترین وکیل بانکی تهران استفاده کنید.
آنچه در این پست می خوانید
قرارداد مضاربه چیست
مضاربه از عقود معینی است که در فقه امامیه، قانون مدنی و قانون عملیات بانکی بدون ربا مورد بحث قرار گرفته است.
مطابق مفاد ماده‌ی ۵۴۶ قانون مدنی و ماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ۱۳۶۲، قرارداد مضاربه قراردادی است که در آن یک نفر به عنوان سرمایه‌گذار سرمایه ای را در اختیار فرد دیگری قرار داده تا فرد با آن تجارت کرده و سود حاصل از کسب و کار بین آن دو تقسیم می‌شود.
در این قرارداد صاحب سرمایه، مالک و عامل، مضارب نامیده می‌شود.
تفاوت تعریف مضاربه در ماده‌ی ۵۴۶ قانون مدنی و ماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا
در ماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا نوع سرمایه در قرارداد مضاربه وجه نقد درنظر گفته شده. در حالی که در ماده‌ی ۵۴۶ قانون مدنی به سرمایه نقد اشراه ای نشده است.
ولی این امر نباید موجب اشتباه شود که ذکر سرمایه در ماده‌ی ۵۴۶ قانون مذکور بلافاصله بعد از ماده مقرر بیان شده که (سرمایه باید وجه نقد باشد.)
در قانون مدنی مضاربه را به عنوان «عقد» تعبیر کرده اند ولی درماده‌ی ۳۶ قانون عملیات بانکی بدون ربا از آن به «قرارداد» یاد شده است.
با توجه به اینکه از نظر عرف، تفاوتی بین عقد و قرارداد وجود ندارد و در میان عرف معمولا این دو به جای هم به‌کار می‌روند، لذا قانونگذار هم براساس تفاهم عرفی در قانون اخیر از واژه‌ی قرارداد استفاده کرده است.
خوب است بدانید مضاربه مربوط به تجارت است. یعنی کسی که پول را می گیرد می بایست با آن پول هر عملی که عرفا تجارت محسوب شود را انجام دهد و سهمی از سود سالیانه را چنان که گفته خواهد شد طبق قرارداد مضاربه به صاحب سرمایه بدهد.
حال اگر عامل یا همان سرمایه گیرنده، پول را در کشاورزی و باغداری و مانند آن بکار ببرد، مضاربه محسوب نمی شود بلکه عنوان مزارعه و مساقات و … پیدا می کند.
محاسبه سود قرار داد مضاربه
در مضاربه باید سهم هر یک از افراد سرمایه گذار و عوامل از سود تعیین شود.گاهی نسبتی که طرفین در تقسیم سود برای یکدیگر قرار می دهند ممکن است به صورت درصدی باشد و به عنوان مثال ۶۰درصد به یکی برسد ۴۰ درصد به فرد دیگری. گاهی ممکن است به صورت نسبت کسری مثلاً دو پنجم برای فرد سرمایه گذار و سه پنجم برای دیگری باشد.
شرایط قرارداد مضاربه
برای بستن عقد مضاربه رعایت شرایط عمومی در رابطه با صحت قرارداد ضروری است. این شرایط اختصاص به عقد خاصی ندارد و در مورد همه عقود و قراردادها درنظر گرفته خواهد شد.
مطابق با ماده 190 قانون مدنی ایران از جمله شرایط قرارداد مضاربه میتوانیم موارد زیر اشاره کرد:
- قصد و رضای طرفین
- اهلیت طرفین
- موضوع معین که مورد معامله باشد
- مشروعیت جهت معامله
عقد قرارداد مضاربه برای طرفین تعهداتی به وجود می آید به عبارتی دیگر طی این عقد سرمایه گذار سرمایه را در اختیار فردی قرار می‌دهد تا آن فرد با آن سرمایه تجارت کند و فرد نیز تعهد می‌کند که با آن سرمایه تجارت کند و قسمتی از سود را که قبلاً با یکدیگر تعیین کرده‌اند به سرمایه‌گذار بدهد.
همانطور که می دانید، قرارداد مضاربه جز قراردادهای جایز است. قرارداد جایز یعنی اینکه در قراردادهایی مانند قرارداد مضاربه هر یک از سرمایه گذاران و یا فرد عامل می تواند عقد قرارداد را به هم بزند.
از جمله مواردی که ممکن است یکی از طرفین مضاربه را به هم بزند این است که یکی از طرفین درخواست تقسیم سود را داشته باشد و دیگری مایل به آن نباشد که در این صورت درخواست کننده می تواند قرارداد را به هم بزند.
پیشنهاد مطالعه: قرارداد لیزینگ یکی از قرارداد های دریافت وام و خدمات به شرط تملیک است، اگر در این مورد اطلاعی ندارید حتما مقاله قرارداد لیزینگ چیست و شرایط ابطال قرارداد لیزینگ را مطالعه کنید.
ضرر در مضاربه بر عهده کیست
طبق قوانین فقهی ضرر در مضاربه بر عهده مالک یا همان سرمایه گذار است.
طبق همین دستور اگر شرط شود كه خسارت می بایست بر وام گیرنده يا به عبارتی عامل و یا هر دو باشد، این شرط باطل است.
ولى اگر شرط شود كه وام گیرنده (عامل)، خسارتى را كه در اثر معامله بر مالک وارد مى شود را جبران کرده و از مال خود به مالک یا همان سرمایه گذار ببخشد، شرط صحيح است.
بنابراین در قرارداد مضاربه اگر عامل در کار خودش کوتاهی نکرده باشد و به شکل درست به تجارت پرداخته باشد، قرار نیست در ضرر بر عهده او باشد.
در این شکل از قرارداد تنها مالک است که متحمل ضرر می شود.
اما اگر عامل در ضمن عقد قرارداد مضاربه شرط کرده باشد که مالک ضرر را بر عهده نگیرد و هر نوع ضرر و زیانی به حساب عامل باشد، تعهد می کند در هر شکل اصل سرمایه را به سرمایه گذار برگرداند که در این صورت لازم است به تعهد خود عمل کند.
پیشنهاد ویژه: برای عقد قرارداد های حقوقی حتما از مشاوره تنظیم قرارداد های حقوقی موسسه آوای عدالت پایتخت استفاده کنید.
عاملان اصلی قرار داد مضاربه
در قرار داد مضاربه سه عامل اصلی وجود دارد:
- سرمایه ای که سرمایه گذار در اختیار فرد عامل قرار می دهد.
- کاری که فرد عامل با سرمایه انجام می دهد.
- سودی که در راستای این کار به دست می آید.
ابطال قرارداد مضاربه بانکی
همانطور که گفته شد قرارداد مضاربه قراردادی است که توسط آن یکی از طرفین عهده دار تامین سرمایه نقدی می گردد که فردی دیگر با آن تجارت کند و در سود حاصل شده هر دو طرف شریک خواهند بود. در قرارداد مضاربه بانکی طرف سرمایه گذار بانک است.
به همین دلیل در برخی موارد عدم رعایت قوانین حوزه پولی و بانکی و همینطور عدم رعایت بسته های نظارتی شورای پول و بانک مرکزی موجب ابطال قرارداد مضاربه بانکی می‌شود. البته موراد دیگری هم هست که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت.
در وهله اول باید به شرایط قرارداد مضاربه اشاره کرد. باید گفت که هرکدام از شرایط مذکور دارای ضمانت اجرای خاص خود هستند و تمام آنها می بایست رعایت شوند.
مثلا اگر عقدی با قصد طرفین ولی بدون رضایت آنها منعقد شود، آن عقد غیرقابل قبول است. همچنین اگر نامشروع بودن هدف معامله در عقد تصریح گردد، موجب بطلان قرارداد مضاربه می‌شود.
موارد دیگری که منتهی به ابطال قرارداد مضاربه بانکی می‌شود به شرح ذیل است :
- درخواست ابطال قرارداد مضاربه جهت تسویه تسهیلات قبلی از طریق اعطای تسهیلات جدید
- ابطال قرارداد مضاربه به جهت عدم تعیین موضوع مضاربه
- درخواست ابطال قرارداد مضاربه به جهت عدم تعیین مدت زمان مضاربه
- ابطال مضاربه به دلیل عدم در اختیار گذاشتن سرمایه ی سرمایه‌گذار به مشتری
- درخواست ابطال مضاربه به دلیل تعیین نرخ سود خلاف مقدار تعیین شده .
پیشنهاد مطالعه: ابطال سند رهنی یکی از مشکلات وام گیرندگان و بدهکاران بانکی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید مقاله ابطال سند رهنی را مطالعه کنید.
فراموش نکنید که در صورتی که قراردادی بین بانک و فرد صورت بگیرد که بر خلاف قوانین بانکی و آیین نامه ها باشد در این صورت امکان باطل کردن قراردادی که بر خلاف قانون منعقد گردیده است وجود دارد.
در انتهای مقاله یک نمونه دادخواست ابطال قرارداد مضاربه بانکی آورده شده است.
وکیل ابطال قرارداد مضاربه بانکی
باتوجه به وجو منافع در قرارداد مضاربه، بودجود آمدن اختلاف در سود و زیان این قرارداد بسیار رایج است.
مثلا در بعضی قراردادهای مضاربه، بانک بندهای به موضوع قرارداد تسهیلات اضافه می کند که سود خود را از این قرارداد چندین برابر افزایش دهد.
یا متاسفانه بعضی بانک‌ها با ساز و کارهایی غیر قانونی سعی در تصاحب مورد وثیقه که معمولا املاک هستند دارند.
در برخی مواردبر خلاق بانک، اشخاص وام گیرنده برای اینکه ملک خود را به مبلغی بالاتر از ارزش وجودی آن تبدیل به پول نمایند، از بانک تسهیلات اخذ می‌نماید. دراین حالت آنها قصد دارند با اقداماتی سودجویانه ملک را در کارشناسی با ارزش تر از آنچه که هست نشان دهند.
اگر به دنبال بهترین وکیل ابطال قرارداد مضاربه بانکی در تهران هستید ما در دفتر وکالت آوای عدالت پایتخت با جمعی از بهترین وکلای پایه یک دادگستری در خدمت شما خواهیم بود. برای دریافت مشاوره تلفنی با ما تماس بگیرید.
پیشنهاد ویژه: در هر مسئله حقوقی و قضایی مشورت با افراد کاردان بهترین کار قبل از هر کار دیگری است. برای دریافت مشاوره حقوقی آنلاین و تلفنی رایگان با ما تماس بگیرید.
نمونه دادخواست ابطال قرارداد مضاربه بانکی
ریاست محترم دادگاه حقوقی شهرستان تهران
با سلام و احترام در شرح خواسته که در ستون مربوطه توضیح داده شد موارد زیر را به عرض می رسانم:
شرکت موکل در سال ۱۳۸۶ اقدام به دریافت دو فقره تسهیلات مشارکت مدنی با مبالغ مندرج و با سود قطعی ۲۵ درصد نمود.
پس از گذشت مدت قراردادی و عدم امکان پرداخت یکباره وام و سود تعلق گرفته به دلیل عدم سودآوری پروژه، شرکت با پیشنهاد بانک تسهیلات جدیدی جهت تسویه تسهیلات قبلی دریافت نمود.
با این اقدام، بانک مطالبات به ناحق خود را دریافت داشت و نیز تسهیلات دیگری با سود جدید به موکل پرداخت نمود.
در این خصوص تسهیلات با عنوان صوری مشارکت مدنی و فاقد هیچ گونه موضوعی در سال ۱۳۸۸ به مبلغ یک میلیارد تومان با سود مقطوع بدون پرداخت ریالی به شرکت صرفاً جهت تسویه وام قبلی ثبت شد.
به این ترتیب ۵ فقره تسهیلات بعدی نیز فقط بابت تسویه تسهیلات قبلی ثبت شد.
بانک با وجود اطلاع از عدم وقوع مشارکت مدنی و صوری بودن آن و بازپرداخت بیش از استحقاق خود را طلبکار می داند.
وکیل ابطال قرار داد مضاربه بانکی
پرونده هایی که مربوط به ابطال قرارداد بانکی هستند از جمله پرنده های هستند ک تخصصی هستند و در حوزه وکالت به حساب می آیند، دخالت در چنین پرونده هایی نیاز به داشتن دانش و تجربه کافی دارد که شما به تنهایی و با دانش عمومی خود قادر به مداخله در پرونده نخواهید داشت . به همین جهت شما برای رسیدگی به پرونده های مربوط به ابطال قرارداد بانکی و ابطال قرارداد مضاربه بانکی به یک وکیل دادگستری نیاز دارید.
نمونه رای ابطال قرار داد مضاربه
پرونده كلاسه …………… شعبه دادگاه عمومی حقوقی مجتمع قضایی شهید مدنی تهران تصمیم نهایی
شماره
خواهان : آقای مجتبی…………….
خواسته: اعلام بطلان یک فقره قرارداد مضاربه
گردشکار: خواهان دادخواستی به خواسته فوق به طرفیت خوانده بالا تقدیم داشته که پس از ارجاع به این شعبه ثبت به کلاسه فوق وجری تشریفات قانونی در وقت مقرر فوق العاده دادگاه به تصدی امضاء کننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رأی می نماید:
در خصوص دادخواست آقای مجتبی……………. با وکالت آقای ……………. وخانم ………. به طرفیت بانک ………… با وکالت ……. مبنی بر خواسته احراز و اعلام بطلان یک فقره قرارداد مضاربه 1387/3/16 به لحاظ مغایرت با شرح و قانون دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده و با ملاحظه دادخواست خواهان و قرارداد تنظیمی مضاربه و اظهارات وکلا طرفين در جلسات دادرسی و اینکه اظهارنظر پیرامون ماهیت موضوع مستلزم اظهارنظر کارشناس بوده که دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نموده و کارشناس نظریه خود را ارائه و مورد اعتراض وکیل خوانده قرار گرفته و دادگاه متعاقبا دستور ارجاع به هیئت کارشناسان را صادر نموده که علیرغم ابلاغ قانونی به وکیل خوانده مبنی بر پرداخت دستبند هیئت کارشناسی مشاراليه اقدامی بعمل نیاورده لذا با توجه به اینکه نظریه کارشناسی براینکه برابر مصوبات بانک مرکزی عملا مضاربه محقق نگردیده لذا دادگاه دعوی خواهان را صحیح و ثابت دانسته و مستندا به ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی ۵۱۹ قانون آئین دادرسی مدنی حکم به بطلان قرارداد تنظیمی مضاربه و همچنین پرداخت خسارات دادرسی اعم از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در حق خواهان صادر و اعلام میدارد رای صادره حضوری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان می باشد.
دادرس شعبه…………….. دادگاه عمومی حقوقی تهرانی
خواهان: آقای …………….. فرزند ………………. با وکالت آقای ……………….. به نشانی ……………
آقای بانک ………………….. سرپرستی شعب استان قم با وکالت آقای ………. فرزند ………………….
۲- آقای اداره………………… به نشانی قم………… واحد اجرا خواسته ها: ۱. ابطال قرار داد (سود قراردادمضاربه مالی) 2.
پیشنهاد مطالعه: یکی از تسهیلاتی بانکی قرارداد های مشارکت هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد حتما مقاله قرارداد مشارکت مدنی بانک چیست را مطالعه کنید.
وام مضاربه ای چیست
وام مضاربه ای یک وام سود بخش برای فعالان بازرگانی و تجاری می باشد و برای رونق تجاری و افزایش ورود ارز به کشور به وسیله تمامی بانک های دولتی و خصوصی به بازرگانان داخلی و خارجی تعلق می گیرد. در واقع این وام به صادرکنندگان تجاری تعلق می گیرد و متعلق به وارد کنندگان نمی باشد.
دقت داشته باشید که بر اساس قواعد بانکداری اسلامی، سود به دست آمده از این قرارداد بر اساس توافقات قبلی بین دو طرف قرار داد تقسیم می شود. بانک به عنوان سرمایه گذار در سود شریک می شود. وام مضاربه بانکی فقط شامل بخش بازرگانی نمی باشد و دیگر بخش های اقتصادی مانند کشاورزی، صنعت و معدن نیز از وام مضاربه بانکی سود می برند.
در تعریف بانکی این وام در واقع، بانک به عنوان مالک، سرمایه نقدی را در اختیار عامل که ممکن است شخص حقیقی و یا حقوقی باشد قرار می هد و این سرمایه به صورت یکجا و یا بر اساس نیاز به صورت تدریجی در اختیار استفاده کنندگان از این تسهیلات قرار می گیرد.
شرایط ثبت نام وام مضابه ای:
بعد از ثبت درخواست در بانک، حساب جاری، کارکرد آن، فعالیت شرکت، میزان تجربه، میزان سرمایه مورد نیاز و میزان سود تجارت شما مد نظر قرار می گیرد. اگر اقساط وام های قبلی را یر موعد پرداخت کرده باشید و کارکرد خوبی داشته باشید، بعد از 15 روز از موعد ثبت نام، مبلغ وام به حساب درخواست کننده وام واریز می شود.
بانک برای پرداخت وام، تمام شرایط موضوع مضاربه و اینکه آیا اصل سرمایه و سود مورد نظر در طول مضاربه قابل برگشت است و یا خیر را مورد بررسی قرار می دهد. بانک ها معمولا تا سقف 70% ارزش کارشناسی ملک مسکونی، 60% ملک اداری و 50% ملک تجاری را را به صورت وام به متقاضیان تعلق می دهند.
ثبت نام وام مضابه ای
مدارک مورد نیاز برای ثبت نام وام مضاربه ای:
- درخواست متقاضی
- پروانه کسب و مجوز های صنفی معتبر
- اصل و تصویر شناسنامه
- کپی سند مالکیت و یا اجاره نامه سود قراردادمضاربه محل کسب
- درخواست متقاضی
- تصویر شناسنامه مدیران شرکت
- مجوزهای صنفی معتبر
- اساسنامه
- اظهارنامه مالیاتی
- اظهارنامه ثبت شرکت
- آگهی تاسیس
- مجوزهای صنفی معتبر
- آخرین تغییرات شرکت ذکر شده در روزنامه رسمی
- صورت های مالی
مقررات اعطای وام مضاربه ای:
- وام مضاربه ای باید به وسیله بانک به صورت نقدی و کامل و یا به دفعات در طی دوره های 3، 6، 9 و 12 ماهه در اخیار عامل حقیقی و یا حقوقی قرار گیرد.
- معاملات مضاربه فقط در تجارت کالاهایی که خرید و فروش می گردند و احتیاج به تغییر ظاهری ندارند، تعلق می گیرد.
- کالاهای موضوع مضاربه باید از کالاهای ضروری و مورد مصرف باشد.
- مدت قرارداد حداکثر یک سال از زمان انعقاد تا زمان تسویه کامل موضوع قرارداد می باشد.
- مضاربه برای واردات با بخش خصوصی قابل اجرا نمی باشد.
- هزینه‌های قابل قبول در مضاربه شامل قیمت خرید کالا، هزینه‌های حمل و نقل کالا، بسته‌بندی کالا، انبارداری کالا، بیمه و حق ثبت سفارش کالا و هزینه‌های بانکی، حقوق گمرکی و سود بازرگانی، پرداخت سایر هزینه‌ها از جمله: بارگیری، تخلیه، جریمه انبارداری و… با مصالحه طرفین به عهده مشتری می باشد.
شرایط باز پرداخت و سود وام مضاربه:
سود وام مضاربه برای بانک های دولتی و خصوصی متفاوت می باشد و بانک های دولتی بین 15% تا 20% درصد و بانک های خصوصی بالای 20% سود می گیرند. البته بازرگانان به دلیل رقم بالای وام بانک های خصوصی بیشتر از این بانک های خصوصی استقبال می کنند.
مفهوم مضاربه:
بر اساس ماده 546 قانون مدنی، مضاربه قرارداد دو طرفه می باشد و شخص مالک سرمایه ای را در اختیار شخص عامل قرار می دهد تا با آن سرمایه تجارت داشته باشد و سود حاصل شده از این تجارت و یا نسبتی که بین دو طرف مشخص می شود بین آن ها تقسیم می شود.
قرار داد مضاربه ای چیست:
قرارداد مضاربه ای قراردادی است که بانک در واقع یکی از طرفین، سرمایه نقدی را دارد و در اختیار طرف دیگر برای تجارت قرار می دهد. هدف از این قرارداد مضاربه ای، تقسیم سود شراکت بین طرفین می باشد.
ضامن وام مضاربه ای:
قرارداد مضاربه بر اساس توافق طرفین در حکم اسناد لازم الاجرا و تابع مفاد آیین نامه اجرایی اسناد رسمی می باشد و اصلی ترین ضامن وام مضاربه ای خود قرارداد مضاربه بین طرفین می باشد.
بانک هم در این قرارداد برای اطمینان بیشتر از حسن اجرای قرارداد مضاربه ای و جلوگیری از خسارات احتمالی، از شخص عامل درخواست وثیقه و یا ضمانت به میزان کافی و یا به اندازه اصل و سود وام در نظر می گیرد.
اگر چنانچه ضامن وام مضاربه ای سفته باشد به میزان 100% تعهدات مالی مشتری، سفته دریافت می شود. در حالی که ضمانت وام مضاربه ای وثیقه ملکی باشد، به میزان تسهیلات پرداختی، وثیقه ملکی در رهن بانک قرار می گیرد.
موسسه مشاوران شما را به خواندن مقاله تفاوت تجمیعی و تجمعی در معاملات فصلی دعوت می نماید.
جهت برخورداری از مشاوره مالیاتی می توانید با شماره 09120202822 تماس بگیرید.
دیدگاه شما